به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از خراسان رضوی، به دنبال طرح موضوع «بررسی روشهای تبلیغ دین توسط پیامبر(ص)»، خبرگزاری ایکنا گفتوگوهایی را با محمود یزدانی، پژوهشگر و محقق قرآنی انجام داد.
به گفته وی، پیامبر(ص) برای تبلیغ دین ۱۰ اقدام انجام میدادند که امروزه ما فقط یک مورد آن را انجام میدهیم؛ همین دوری از سبک تبلیغی پیامبر(ص) باعث شده تا نتوانیم در امر تبلیغ دین موفق باشیم.
در نوشتار اول به بیان اولین تفاوت کار تبلیغ توسط پیامبر(ص) با مبلغان امروزی پرداختیم و گفته شد: پیامبر(ص) به دنبال اقامه دین بود اما غالب مبلغان امروزی، صرفاً دنبال بیان معارف دینی هستند.
در نوشتار دوم گفتیم که پیامبر(ص) برای اقامه دین، یکی از اقداماتی که انجام میداد این بود که خودش سراغ مردم میرفت در حالیکه غالب مبلغان امروزی در مسجد و پای منبر، مطالبی را برای مردم بیان میکنند و کاری به آنها که پای منبر نیستند ندارند.
در نوشتار سوم، اینکه پیامبر(ص) با مردم ارتباط صمیمانه برقرار میکردند، از اصلیترین دلایل موفقیت پیامبر(ص) در امر تبلیغ دین عنوان شد.
در نوشتار چهارم گفتیم، پیامبر نه تنها خودش با مردم ارتباط صمیمی برقرار میکرد بلکه مردم را هم با صمیمی میکرد.
در نوشتار پنجم به آفت تکروی بین مبلغان اشاره شد و گفته شد علت اینکه پیامبر(ص) توانست چنان تحول عظیمی ایجاد کند، آن بود که گروه تشکیل داد اما غالب مبلغان امروزی دنبال کار جمعی نیستند و بهصورت فردی اقدام میکنند.
در نوشتار ششم گفتیم اساس کار تبلیغی پیامبر(ص) بر مبنای قرآن بود و گفته شد هدف پیامبر(ص) اجرای قرآن در زندگی روزمره مردم بود، لذا آموزشهای قطره چکانی و مختصر داشتند اما ما با آموزشهای سیلابی، در مدت کوتاهی، مردم را حافظ قرآن میکنیم اما عامل به آن نیستند. در این نوشتار، یکی دیگر از تفاوتهای کار پیامبر(ص) با مبلغان امروزی را بیان میشود.محمود یزدانی، محقق و پژوهشگر قرآنی در گفتوگو با ایکنا با بیان اینکه تبلیغ یعنی رساندن پیام، گفت: این رساندن دارای چند سطح است که مبلغان پیام خود را به حس(سمع و بصر)، عقل و قلب میرسانند اما پیامبر(ص) در تبلیغ، دین را از مرحله حس و عقل فراتر برده و به مرحله قلب میرساندند.
وی افزود: صفت رحمانیت و رحیم بودن خداوند در قرآن کریم بسیار ذکر شده است لذا پیامبر(ص) زمانی میتواند این صفات پروردگار را به مردم بشناساند که خود نشاندهنده این صفات بوده و برای خدمترسانی به مردم آماده باشد. پیامبر(ص)، پیام رحمت خداوند را آورده ولی این رحمت از جنس کلام نیست.
یزدانی با بیان اینکه برای ابلاغ کلام الهی فقط به گفتار احتیاج داریم ولی برای ابلاغ رحمت الهی نیاز به رفتار است، ادامه داد: خداوند ارحمالراحمین است، پس پیامبر(ص)، رحمة للعالمین میشود که شاهد این مهربانی خداوند آن است که رسول خود را برای خدمترسانی به مردم برگزیده است. پس با توجه به این رویکرد، تبلیغ یعنی ابلاغ کلامالله بههمراه ابلاغ رحمت الهی.
این محقق و پژوهشگر قرآنی با اشاره به اینکه دین برای توانمندسازی همه جانبه انسانها برنامه خاصی دارد، ابراز کرد: دین فقط نماز خواندن و روزه گرفتن نیست بلکه دین برای توانمندسازی انسانها در همه جوانب، برنامهها و پروژهای خاص در نظر گرفته است لذا مبلغان کسانی هستند که این پروژه را به بهترین شکل ممکن انجام دهند.
به گفته وی، مساجد باید پایگاهی برای خدمترسانی به مردم باشند و هر کاری از طریق مسجد پیگیری شود. امام جماعت علاوه بر برگزاری نماز جماعت در مسجد محل، باید پیگیر کارهای معیشتی مردم نیز باشد. باید ببیند در محل چه کسانی بیکار بوده، چه کسانی مریض هستند و چه مشکلاتی دارند.
وی اظهار کرد: یک مبلغ باید رویکرد حداکثری خدمترسانی را داشته باشد همان طور که پیامبر(ص) این رویکرد را داشتند؛ پیامبر(ص) اگر متوجه میشد کسی به خاطر مشکلات مالی، ازدواج نکرده است تمام تلاش خود را صرف پیگیری مشکل آن فرد میکرد.
یزدانی، پیامبر(ص) را بنگاه چند بعدی خیریه عنوان کرد و افزود: هر کسی که به مشکل بر میخورد، اولین گزینه برای حل مشکل خود را پیامبر(ص) میدید. متأسفانه مبلغان ما از این جنبه تبلیغ دین(خدمترسانی) غافل شدهاند و این در حالی است که مسیحیان خیلی بهتر از ما این روش پیامبر(ص) را درک کرده و به آن عمل می کنند. بیمارستان میسازند، خدمات خیریهای ارائه میدهند و به واسطه همین اعمال خیلی از افراد جذب دین مسیح میشوند.
این محقق و پژوهشگر قرآنی ادامه داد: مبلغان فقط و فقط بر روی ذهن انسانها کار میکنند و دیگر کاری به حل مشکلات معیشتی مردم ندارند. باید توجه داشت که توجه به یک جنبه از دین، مردم را مؤمن نخواهد کرد. اگر یک نفر از اعضای مسجد، مشکل خود را با امام جماعت مطرح کند، امام جماعت کاری برای وی انجام نمیدهد چرا که سازوکاری برای این چنین مشکلات طراحی نشده است و اگر هم امام جماعتی به این مشکلات رسیدگی کند، به دلیل فضیلت دانستن آن است نه وظیفه بودن آن.
وی در همین خصوص به کمک امام هادی(ع) به فردی نیازمند اشاره کرد و گفت: فردی نزد امام هادی(ع) رفته و مشکل مالی خود را با امام مطرح کرد؛ امام در جواب وی فرمودند: «دستم خالی است و حکومت هم شدیداً من را تحت نظر دارد»؛ با این حال حضرت نامهای نوشتند و از بزرگان، یاران و شیعیان خود خواستند که به این فرد کمک کنند.
وی با بیان اینکه در این واقعه امام هادی(ع) از آبروی خود مایه گذاشت تا مشکل انسانی حل شود، اظهار کرد: با توجه به این داستان باید ببینیم مبلغان ما چه دیدی نسبت به تبلیغ دارند. در حال حاضر این افراد، تبلیغ را به مسائل عبادی کوچک کردهاند و اصلاً مشکلات معیشتی مردم را جزو وظایف تبلیغی خود نمیدانند.