استقبال از یک محصول فرهنگی و فرصت‌طلبان به دنبال سودجویی
گروه هنر: استقبال از یک محصول فرهنگی و اشتیاق مخاطبان از آن نویدبخش بهبود شرایط اقتصادی این حوزه از محل فروش بلیط آنهاست اما اینکه فرد و افراد سودجو از چنین فرصتی نهایت سوءاستفاده را می‌کنند و به کسب درآمدهای نامشروع می‌پردازند، این امر هشداری در حاکم شدن فضای ناهنجار فرهنگی است.
در نگاه نخست، این مسئله بسیار امیدوارکننده و خوشایند است که به واسطه حضور چهره محبوب یک بازیگر در عرصه تئاتر که شهرت جهانی دارد و برنده جایزه بازیگری از جشنواره کن نیز هست، اینگونه عرصه مهجور تئاتر که همواره بحران مالی و اقتصادی بر آن سایه انداخته است حتی به شکل مقطعی نیز با رونق مواجه شده و از رهگذر استقبال مخاطبان و خرید بلیط برای تماشای آن، تا اندازه‌ای می‌توان به اقتصاد پویای تئاتر در آینده، دل خوش داشت.
این امیدواری زمانی از نقطه نظر فرهنگی سازنده است که این اطمینان را داشته باشیم که تمام عواید مالی ناشی از فروش بلیط اجرای این تئاتر و موارد مشابه درصدی صرف عوامل اجرایی و بازیگران آن که زحمات بی‌شائبه‌ای برای تولید و به روی صحنه بردن آن کشیده‌اند می‌شود و درصدی نیز به امور زیربنایی و بهبود شرایط مدیریتی هنر نمایش اختصاص یابد که گویا تا همین اواخر همه شواهد حاکی از این نکته داشت.
با این وجود حضور یک ستاره بازیگر سینما و تئاتر به این شکل و در مقام بازیگر و کارگردان یک اثر نمایشی، آفت‌هایی را نیز به دنبال دارد و آن اینکه به هر حال در کنار جو مساعد فرهنگی و هنری که به این واسطه حاکم می‌شود، افرادی سودجو را نیز به تکاپو وادار می‌نماید که از این میزان محبوبیت و استقبال مخاطبان و هنردوستان نهایت سوءاستفاده را به عمل آورند که از این مقطع به بعد است که وجوه فرهنگی اجرای یک اثر نمایش رنگ می‌بازد و صحنه تبدیل می‌شود، به جولانگاه تجاری آن هم نه از نوع مفید آن بلکه مساعد شدن زمینه‌ها برای بروز پدیده شومی به نام «بازار سیاه» که عواید مالی آن نه متوجه قشر فرهنگی و فعالان هنری است که جیب زالوصفتان فرهنگی را پر می‌کند.
اتفاق یکی دو روز اخیر یعنی عرضه بلیط نمایش مورد نظر در بازار سیاه آن هم با رقم نجومی (یک میلیون تومان) اگر چه به شکل معدود و با این فرض که بنا به اعلام روابط عمومی مجموعه تئاتر شهر هنوز کسی طالب آن نشده و خریداری نکرده است، این هشدار را در پی دارد که با وجود مکانیزه شدن عرضه بلیط‌های محافل فرهنگی و هنری و فروش آنلاین آنها از طریق سایت‌های رسمی اما باید به دنبال راهکارهایی بود که جلوی این ناهنجاری‌های فرهنگی بیش از پیش گرفته شود و حتی اگر فردی به سبب تمول مالی مایل به پرداخت چنین مبالغی در ازای خرید بلیط هست، این اطمینان وجود داشته باشد که چنین هزینه‌کردی از سوی مخاطبان هنردوست، به شکل مستقیم به بدنه فرهنگی و هنری کشور در راستای بهبود یافتن شرایط حاکم بر آن تزریق می‌شود.
بارها و بارها اخباری در مورد «بلیط اوپن» که جریانی رایج در محافل فرهنگی و هنری جوامع متمدن غربی است به گوشمان خورده است مبنی بر اینکه به غیر از مبلغ مصوب فروش بلیط فلان برنامه، این اختیار عمل به مراجعان داده می‌شود که در صورت تمایل مبلغ بیشتری را برای حمایت از جریان به وجود آمده در ازای در اختیار گرفتن بلیط به منزله اشغال یکی از صندلی‌های سالن‌های اجرا بپردازند، شکلی که شاید نسخه ایرانیزه آن را در مورد برخی از جریانات فرهنگی و هنری به نام «همت عالی» شناخته باشیم؛ این فرایند نه‌تنها بد و ناخوشایند نیست که نشان از یک ارتقا و بالندگی فرهنگی دارد و مسئولان اجرایی فلان برنامه مطمئن هستند که عواید آن صرف کارهای مورد نظر می‌شود و به این واسطه انگیزه برای تداوم تولید و فعالیت‌های فرهنگی و هنری فزونی می‌یابد؛ نه اینکه فرد شیادی بلیط را با قیمت مصوب خریداری نموده و بعد با مبلغی 20 برابر قیمت مصوب آن را در بازار سیاه در معرض فروش رسانده و دلالی فرهنگی کند!
به نظر می‌رسد حال که نظام خرید آنلاین بلیط فعالیت‌های فرهنگی و هنری رواج یافته و مورد قبول جامعه نیز قرار گرفته تا به جای مراجعه حضوری به گیشه نسبت به خرید مجازی آن اقدام نمایند که به این خاطر امنیت محصول خریداری شده از هر حیث نیز تضمین می‌شود، مسئولان راه‌اندازی چنین امکاناتی در قالب اپلیکیشن و برنامه‌های رایانه‌ای تصمیمی نیز برای جلوگیری از ناهنجاری به وجود آمده اتخاذ نمایند، مواردی همچون صدور بلیط آنلاین به نام خریدار با استناد به کد رهگیری صادره که سرنوشت هر بلیط خریداری شده تا وصول به دست مسئول حراست سالن‌های نمایش مشخص شود و اینکه فردی که بلیط را در دست دارد موظف به ارائه کارت شناسایی شده تا در صورت مغایرت مشخصات فرد مراجعه‌کننده با مشخصات ثبت شده، از وی پیگیر و جویای این مسئله شوند که بلیط را از طریق چه مرجعی تهیه کرده است.
امیر سجاد دبیریان
