تلاش برای توزیع بودجه قرآنی 97 از اوایل شهریور/ 4 فرآیند اجرای محتوای سند حفظ قرآن

به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین حمید محمدی، دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی، امروز، 12 مردادماه طی گفت‌وگویی با اشاره به اینکه فعالیت‌های قرآنی در هر دهه از نظام جمهوری اسلامی ایران، دارای یک رویکرد بوده است، گفت: در دهه اول، شاهد شروع فعالیت‌ها بودیم، در این دوره، ساختارها شکل نگرفته بودند. در دهه دوم، رویکردها غالباً هنری بود و در دهه سوم نیز ساختارها شروع به شکل گرفتن کردند که البته از انسجام کافی برخوردار نبودند.

محمدی فعالیت‌های قرآنی در دهه چهارم انقلاب اسلامی را دارای رویکرد راهبردی عنوان کرد و افزود: در این دوره که همزمان با شکل‌گیری شورای توسعه فرهنگ قرآنی و نگارش منشور توسعه فرهنگ قرآنی بوده است، رویکردها راهبردی بوده‌اند.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در ادامه به معرفی اجمالی این شورا پرداخت و بیان کرد: شورای توسعه فرهنگ قرآنی، 27 عضو دارد که رئیس آن دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی است. در این شورا، پنج وزیر و دو معاون رئیس‌جمهور عضویت دارند. همچنین دو نماینده مجلس، نمایندگانی از اتحادیه‌های قرآنی و شش کارشناس از دیگر اعضای این شورا هستند. علاوه بر این، افراد رؤسای دستگاه‌هایی همچون سازمان تبلیغات اسلامی و سازمان اوقاف و امور خیریه نیز در این شورا عضویت دارند.

شورای توسعه ارگان عملیاتی نیست

وی با تأکید بر اینکه تمامی مصوبات این شورا لازم الاجراست، عنوان کرد: این شورا در واقع یک مجلس شورای قرآنی است که مصوبات آن پس از انتشار در روزنامه رسمی ابلاغ و لازم الاجرا می‌شود. بنابر این در این شورا، تنها سیاست‌گذاری‌های کلان، برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی صورت می‌گیرد و ما یک ارگان عملیاتی نیستیم.

محمدی در بخش دیگری از صحبت‌هایش در مورد تفاوت دو مفهوم «توسعه فعالیت‌های قرآنی» و «توسعه فرهنگ قرآنی»، گفت: بسیاری از مواقع توسعه فعالیت‌های قرآنی را با توسعه فرهنگ قرآنی اشتباه می‌گیریم. توسعه فرهنگ قرآنی یک مثلث سه ضلعی است که تنها یک ضلع آن توسعه فعالیت‌های قرآنی است. ضلع دوم این مثلث «توسعه ایمان قرآنی» است. به وسیله توسعه ایمان است که جامعه به سعادت می‌رسد. سومین ضلع نیز «توسعه رفتار قرآنی» است که این هدف اصلی ما است.

چرا فرهنگ قرآنی توسعه نمی‌یابد

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی با بیان اینکه رشد متوازن و متعادل این سه ضلع است که منتهی به توسعه فرهنگ قرآنی می‌شود، افزود: بسیاری از مواقع، شاهد توسعه فعالیت‌های قرآنی در جامعه هستیم، اما چون توسعه ایمان و رفتار قرآنی صورت نمی‌گیرد، لذا فرهنگ قرآنی توسعه نمی‌یابد. شورای توسعه فرهنگ قرآنی راه‌اندازی شده است تا رشد متوازن این سه ضلع را با هم به پیش ببرد.  

محمدی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در پاسخ به سوالی در مورد برنامه‌های شورای توسعه فرهنگ قرآنی برای تحقق مطالبات قرآنی مقام معظم رهبری، بیان کرد: شورای توسعه فرهنگ قرآنی تأسیس شده است تا منویات مقام معظم رهبری در حوزه قرآنی را پیگیری کند. امروز تنها رهبر قرآنی که در دنیا حضور دارد مقام معظم رهبری است. خود ایشان از مفسرین بزرگ قرآنی و پایه‌گذار فعالیت‌های قرآنی قبل از انقلاب هستند. لذا مطالبات معظم له باید در سطح جامعه اتفاق بیفتد. باید سایر مدیران و کارگزاران نظام به ایشان نگاه کنند و بخشی از حوزه‌های رفتاری، معرفتی و سبک زندگی معظم له را الگو قرار دهند.

مراد از حافظ قرآن

وی با تأکید بر اینکه مقام معظم رهبری توسعه تدبر و حوزه معرفت‌افزایی را مد نظر داشته‌اند، بیان کرد: ما برای این کار، سند توسعه آموزش عمومی قرآن کریم را تهیه کردیم. در این سند، تمام سازوکارهای تحقق مورد اشاره قرار گرفته و در مورد همه آنها گفت‌وگو شده است. یکی دیگر از مطالبات در بحث حفظ قرآن کریم است. ایشان 10 میلیون حافظ قرآن مطالبه کرده‌اند. من در یکی از دیدارها از معظم له میزان حفظ حافظ قرآن در مطالبه‌ای که داشته‌اند، جویا شدم که فرمودند مراد حافظ کل قرآن است.

رئیس ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم با بیان اینکه مراد از حافظ کل قرآن کریم، حافظ حرفه‌ای که در مسابقات حضور می‌یابد، نیست، گفت: مراد از حافظ قرآن، حفظ اجمالی به نحوی که به قرآن اشراف داشته باشد، است. در این بین باید حافظ قرآن به معنا نیز اشراف اجمالی داشته باشد.

به مراحل پایانی جمع‌آوری آمار حفاظ رسیدیم

محمدی در ادامه به طراحی سامانه‌ای برای ثبت تعداد واقعی حافظان قرآن در کشور اشاره و اظهار کرد: سامانه حفظ طی ماه‌های گذشته راه‌اندازی شده و تمام دستگاه‌هایی که تاکنون در زمینه تربیت حافظان قرآن کریم فعالیت داشته‌اند، آمار واقعی خود را اعلام کرده‌اند، این آمار در سامانه بارگذاری شده و در حال حاضر تقریباً روزهای پایانی نهایی شدن این آمار سپری می‌شود.

وی در تکمیل این بخش از صحبت‌های خود بر این موضوع که بعد از انقلاب در بحث حفظ قرآن کریم کم کار بوده‌ایم، به چرایی مطالبه 10 میلیونی مقام معظم رهبری در این حوزه اشاره  و اظهار کرد: قبل از اینکه یک فرد حافظ کل قرآن شود، ابتدا روخوانی، روان‌خوانی و زیباخوانی را فرا می‌گیرد و پس از حافظ کل قرآن شدن نیز با ترجمه، مفاهیم و تفسیر قرآن آشنا می‌شود. بنابر این حفظ قرآن کریم نقطه وسط هفت حرکت در این بین است، یعنی کسی که قرآن را حفظ می‌کند این هفت مرحله را نیز خود به خود طی می‌کند.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی به نگارش سندی در زمینه حفظ قرآن کریم اشاره و اظهار کرد: نگارش این سند دو تا سه سال به طول انجامید، همچنین این سند چهار هزار صفحه پشتیبان دارد. برای اجرایی‌سازی این سند، یک ستاد با عنوان ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم را راه‌اندازی کردیم.

4 فرآیند اجرایی کردن محتوای سند حفظ قرآن

وی در ادامه این گفت‌وگو به طی کردن چهار فرآیند برای اجرایی‌سازی محتوای این سند اشاره و بیان کرد: ابتدا باید سیاست‌گذاری کلان صورت گیرد که این مرحله سپری شده است. مرحله دوم نیز برنامه‌ریزی و تقسیم کار است، این مرحله نیز پس از برگزاری جلسات متعدد صورت گرفته و تقسیم کارها به دستگاه‌ها ابلاغ شده است. به عنوان مثال به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی گفته شده است چه سهمیه‌ای در زمینه تربیت حافظان قرآن کریم دارد. در این بخش برای هیچ دستگاهی که در ستاد راهبری حضور دارد، هیچ ابهامی وجود ندارد.

رئیس ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم سومین حرکت را پشتیبانی از اقدامات صورت گرفته عنوان کرد و گفت: در عملیات پشتیبانی که بسیار مهم است، بالاترین وظیفه، متوجه صدا و سیماست. در این بخش کوتاهی‌ از رادیو قرآن و شبکه قرآن سیما دیده نشده است، اما در سال‌های گذشته سایر شبکه‌های صداوسیما کوتاهی کرده‌اند. چهارمین مرحله نیز مرحله اجراست که در اینجا عملیات تربیت حافظ قرآن صورت می‌گیرد. در این بخش یکی از مهم‌ترین دستگاه‌ها، وزارت آموزش و پرورش است؛ چرا که سال‌های زیادی از عمر یک دانش‌آموز که بهترین زمان برای یادگیری حفظ قرآن کریم است، توسط این دستگاه ساماندهی می‌شود.

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی در بخش دیگری از این گفت‌وگو در مورد بودجه فعالیت‌های قرآنی در این سال‌ها نیز بیان کرد: دو اتفاق خوب برای بودجه در سال 97 افتاده است، یکی از اتفاقات استقرار صندوق مشارکت توسعه فرهنگ قرآنی و اتفاق خوب دوم نیز مستقل شدن بودجه و حضور در جدول اصلی است. بنابر این در سال 97 بودجه قرآنی به صورت سه ماه یک بار اختصاص می‌یابد.  

محمدی با تأکید بر این که بودجه‌ای که به شورای توسعه فرهنگ قرآنی داده می‌شود، صرفاً برای تحقق اهداف منشور است، به بودجه قرآنی درون سازمانی دستگاه‌ها اشاره و اظهار کرد: از ابتدایی که بودجه قرآنی برای فعالیت‌های قرآنی در نظر گرفته شده است، تاکنون کل بودجه تخصیص داده شده معادل 11 درصد بوده است. برخی سال‌ها بودجه دریافتی صفر و برخی سال‌ها 14 درصد بوده است.

محمدی تأکید کرد: برحسب بودجه‌ای که دریافت می‌شود، شورای توسعه فرهنگ قرآنی حق ندارد یک ریال به هیچ موسسه یا هیچ فردی اختصاص دهد، بلکه کل فرآیند اختصاص بودجه از طریق دستگاه‌ها صورت می‌گیرد. یعنی موسسات قرآنی باید بودجه خود را از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی یا سازمان تبلیغات اسلامی دریافت کنند.  

سرنوشت بودجه قرآنی 96 و 97

دبیر شورای توسعه فرهنگ قرآنی بیان کرد: مقداری از بودجه سال 96 باقی مانده است که در حال تخصیص است. بودجه سال 97 نیز در حال پیگیری آن هستیم و تلاش داریم تا اوایل شهریورماه بودجه 97 را به دستگاه‌ها واریز کنیم.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به سوالاتی در مورد جلسات شورای توسعه فرهنگ قرآنی و نامنظم برگزار شدن این جلسات پاسخ داد و گفت: جلسات شورای توسعه به صورت طبیعی هر سه ماه یک بار یا هر دو ماه یکبار برگزار می‌شود. برخی مواقع که جلسات لغو می‌شود، به علت عدم حضور وزرای عضو شورا است. برای رفع این مانع اخیراً قرار شده است تا معاونان وزرا با داشتن حق رأی به جای وزرا حضور یابند. آقای «مخبر دزفولی» رئیس شورای توسعه نیز با توجه به اینکه دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی است و این شورا شوراهای اقماری بسیار زیادی دارد، لذا امکان حضور همیشگی در جلسات را ندارد. لذا من از ایشان درخواست دارم هر چند ماه یکبار در جلسات حضور یابند. جلسات شورای توسعه اگر موضوع محرمانه‌ای نداشته باشد، مشکلی برای حضور خبرنگاران در جلسات وجود ندارد، اما اگر موضوع محرمانه‌ای باشد، محتوای جلسه بعداً اعلام می‌شود.

رئیس ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم در ادامه صحبت‌های خود بار دیگر به موضوع تربیت 10 میلیون حافظ قرآن اشاره و اظهار کرد: ستاد راهبری طرح ملی حفظ قرآن کریم فرصت بی‌نظیری برای یک حرکت بزرگ است. براساس سند این ستاد، هشت سال بعد باید چهار میلیون و نیم حافظ قرآن تحویل جامعه بدهیم. شاید بسیاری از خانواده‌ها خود حضور نداشته باشند، اما می‌توانند فرزندان خود را تشویق کنند تا اینگونه دنیا و آخرت خود را به خوبی داشته باشند.  

محمدی در پایان به لزوم حضور مسئولان در عرصه حفظ قرآن کریم اشاره و اظهار کرد: در زمان پیامبر(ص) مسئولیت‌ها و حتی درجات ارتش براساس مقدار آیاتی که افراد حفظ داشتند، واگذار می‌شد. لذا من اعتقاد دارم در نظام ما نیز وضعیت باید به این گونه باشد.

یادآور می‌شود، این گفت‌وگو امروز، 12 مرداد در برنامه زنده تلویزیونی «گفت‌وگوی جمعه اخبار قرآنی» که هر هفته ساعت 10 با اجرا و کارشناسی مهدی قصری‌زاده به روی آنتن شبکه قرآن و معارف سیما می‌رود، صورت گرفت.

انتهای پیام