ترجمه متون اسلامی به فرانسوی؛ نیازی روزافزون

در ابتدای این نشست ناهید جلیلی، استاد زبان فرانسه دانشگاه الزهرا، با اشاره به سختی تألیف آثاری از این دست، از همت نویسندگان این اثر آموزشی تجلیل کرد.

وی در ادامه از نظر محتوایی و ساختاری این کتاب را بررسی کرد و به اشتباهات تایپی و ساختاری آن اشاره کرد؛ جلیلی در ادامه به یک­دست نبودن سطح ترجمه متون این کتاب پرداخت و آن را همراه با افت و خیز دانست.

جلیلی افزود: برخی متون برگزیده در این کتاب واژگان تخصصی اسلامی را ندارد و می‌توان در چاپ­‌های بعدی آنها را حذف و متون بهتری را جایگزین کرد.

وی همچنین با تأکید بر اینکه در برخی کتاب‌ها رابطه‌ای بین متن و تصاویر وجود ندارد، به بیان نکاتی درباره رنگ و طرح‌­های مینیاتوری این اثر پرداخت.

در ادامه حمیدرضا شعیری درباره انتخاب و اولویت‌بندی متون و واژگان آموزش داده شده در کتاب سخن گفت و در مواردی آن را مبهم و بدون توجیه دانست.

وی ضمن پرسش از نویسندگان کتاب، درباره ابهام بین برخی تصاویر و متون گفت: در برخی موارد بین نقاشی‌های مینیاتوری این کتاب و متن­ها رابطه محتوایی وجود ندارد. بهتر است در چاپ­‌های بعدی شیوه‌­نامه استفاده از کتاب برای اساتید در مقدمه کتاب آورده شود. به نظر من بهتر بود به جای هزینه برای تصویرسازی در این کتاب، یک سی­‌دی صوتی تهیه می­‌شد تا دانشجویان با استفاده از آن به فراگیری واژگان تازه بپردازند و همچنین از اسلام‌­شناسان فرانسوی متون بیشتری چاپ می­‌شد.

وی در پایان سخنانش، نگارش کتاب را کاری دشوار اما نقد و سخنرانی درباره آن را کاری ساده دانست و از تلاش نویسندگان کتاب تقدیر کرد.

در ادامه، معتمدی یکی از نویسندگان این کتاب اظهار کرد: این یک کتاب درسی است و ادعای دیگری ندارد. متون اسلامی در کشورهای فرانسوی زبان استانداردسازی نشده و گاه یک کلمه با املاهای مختلف نوشته می‌شود.

سپس راست­‌منش، تصویرگر کتاب، در مورد انتخاب تصاویر و رنگ­‌بندی کتاب توضیحاتی را بیان کرد.

وی گفت: در انتخاب رنگ­‌ها و صفحه‌­­آرایی کتاب، مخاطبان جوان را در نظر گرفتم و سعی کردم برای آنها جذابیت ایجاد کنم. هنر اسلامی سرشار از رنگ و زیبایی است و می‌­توانیم از آن­ برای جذابیت بصری کتاب‌­ها استفاده کنیم.

محمدرحیم احمدی، استاد زبان فرانسه، دیگر سخنران این نشست بود؛ وی گفت: قبلا کتاب‌هایی در حوزه ترجمه متون اسلامی منتشر شده بود اما هیچ کدام به این شکل نبودند، کتاب ترجمه متون اسلامی از لحاظ خوانش و فرم ظاهری کتابی بسیار جذاب است، فرم این کتاب کاملا مطابق با یک کتاب دانشگاهی است و همه شرایط یک کتاب علمی را دارد. 

احمدی با اشاره به کتاب قبلی همین مؤلفان که آن نیز رنگی بوده است، گفت: این شیوه از طراحی کتاب روشی مناسب برای دانشجویان دوره کارشناسی است.

وی با تبریک به نویسندگان کتاب، ترکیب نظریه‌های ترجمه و کار عملی در این کتاب را از نقاط قوت آن دانست. احمدی با اشاره به برخی نواقص محتوایی اثر، آن را نیازمند تکمیل در چاپ­‌های بعدی دانست.

استاد زبان فرانسه با اشاره به اینکه در آینده‌ای نزدیک جمعیت فرانسوی‌زبان جهان به حدود یک میلیارد نفر می‌رسد، تأکید کرد: بیشتر این فرانسوی‌زبانان مسلمان هستند و این امر لزوم توجه بیشتر ترجمه متون اسلامی به این زبان را نشان می‌دهد.

در پایان لاله معتمدی از نویسندگان کتاب طی سخنانی گفت: مجبور شدیم بعضی از ترجمه­‌های انتخابی را اصلاح کنیم و چون در مواردی عین ترجمه مترجمان نیامده، نام آنها ذکر نشده است.

وی افزود: این کتاب برای دانشجویان مقطع لیسانس تألیف شده است، اما دانشجویان مقطع فوق لیسانس هم می‌توانند برای مقابله و بررسی متون از آن استفاده کنند.

یادآور می‌شود، چاپ نخست این کتاب امسال در 204 صفحه و در قطع وزیری از سوی انتشارات مرکز نشر دانشگاهی منتشر شده است.