آیتالله هادی عباسی، استاد سطح عالی حوزه علمیه، در گفتوگو با ایکنا، با بیان اینکه کرونا فقر وجودی انسان را به رخ او کشید، گفت: قرآن کریم فرموده است: «وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ؛ و هرگاه بندگان من از تو درباره من بپرسند، بدانند که من به آنان نزدیکم، دعاى دعاکننده را اجابت مىکنم، پس باید دعوت مرا بپذیرند و به درگاه من دعا کنند و به من ایمان بیاورند که دعایشان را اجابت مىکنم، امید آن که در دعایشان به درگاه خدا راهیاب شوند»(بقره/186)؛ چون خداوند عالم به عجز بشر است، راه دعا و مسئلت را برای او باز کرده و فرموده که اگر بندهای مرا بخواند او را اجابت میکنم.
وی افزود: انسان و اساساً مخلوقات، فقیر، نیازمند و محتاج هستند و انسان گل سرسبد مخلوقات و نیازمندان است. قرآن کریم فرموده است: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ(فاطر/15)، بنابراین فقر وجودی، بنیان انسان را تشکیل میدهد. انسان وقتی به منزل کسی میرود، پرسوجو میکند تا چیزی برای صاحبخانه ببرد که او بیشتر به آن نیاز و احتیاج دارد. در فرازی از «الهینامه»ام بیان کردهام که خدایا اگر قرار است من چیزی به نزد تو بیاورم نیاز و فقرم را میآورم که تو نداری.
عباسی تصریح کرد: انسان در زندگی و حوادث زمانه دچار غفلت میشود. در این شرایط توجه به نیاز و احتیاجش را فراموش میکند. لذا در روایات و دعاها دائماً به ما تذکر داده میشود که مراقب غفلتهای خود باشید. تذکر نعمتهایی مانند سلامتی، امنیت، وجود رهبری و وجود موعود حضرت مهدی نعمات الهی هستند، تا جایی که در ذیل آیه 11 سوره ضحی «وَ أَمَّا بِنِعْمَةِ رَبِّكَ فَحَدِّثْ» تأکید فرمود که نعمتهای خدا را یاد کن.
وی با بیان اینکه گاهی قدرت و ریاست و دنیاگرایی انسان را دچار غفلت از این نعمتها میکند، اظهار کرد: گاهی عوامل دنیایی به انسان احساس قدرت کاذب میدهد؛ امیرمؤمنان(ع) فرمودند: «وای به حال انسانی که عُجب او برایش قدرتی بسازد که او را از قدرت خدا غافل کند.»
عباسی با ذکر اینکه اولین لازمه غفلت، گناه است تصریح کرد: امام کاظم(ع) هم جمله زیبایی فرمودهاند که هر موقعی که برخی گناهان تازه میان مردم رواج یابد، خداوند بلایای جدیدی میفرستد؛ بنابراین غفلت و گناه خودش عاملی برای عقوبت میشود؛ امام سجاد(ع) فرمودند: «الهی لا تأدبنی بعقوبتک؛ خدایا مرا با عقوبتت تادیب و مجازات نکن». پس وقتی مردم غفلتزده شوند عقوبتهای جدیدی هم گریبانگیر آنان میشود. گاهی اوقات بلاهایی میآیند که به لحاظ معرفتی تلنگرند؛ کرونا و امثال آن مستکبرکشاند و مستکبر کسی است که در برابر عبادت خداوند گردنکشی میکند. الان نظامهای استکباری جهان و کسانی که به قدرتهای خود تکیه میکند، گرفتار این بلا هستند و البته وقتی بلا فراگیر شد کسانی که تقصیری هم ندارند، آنها هم گرفتار میشوند و این روال طبیعت است.
استاد حوزه اظهار کرد: حادثه کرونا نه تنها سکولاریسم را تقویت نمیکند، بلکه حاکی از نیاز انسان به فریادرسی است تا بشر را از این گرفتاری نجات دهد. به همین دلیل حتی در خود آمریکا و با حضور ترامپ مراسم دعا برگزار میکنند. حوادث تلخ است و مشکلاتی را ایجاد میکنند، ولی از دید معرفتی باعث بلند شدن استغاثه و خدا خدای مردم است. در فرازی از مناجات شعبانیه که ائمه(ع) اهتمام به آن داشتند و امام خمینی(ره) هم خیلی به خواندن آن توصیه میفرمودند. اقرار به گناه را وسیله قرار میدهم که مرا بیامرزی؛ من عملی ندارم، ولی «املی» دارم، یعنی امید و آرزو دارم. فردی خدمت امام صادق(ع) رسید و گفت خدا کجاست؛ حضرت فرمود که آیا در کشتی دچار حادثه شدهای، آیا در آن لحظات امیدی در دل داشتی این امید همان خداست؛ الان در کرونا جهان به لحاظ مادیت از خودش نومید شده است، اما به لحاظ معنویت نومید نیست. لذا یکی از برکات کرونا امیدوار کردن بشر به یک امید است که همان خدا و حضرت بقیةالله(عج) یعنی باقیمانده خدا برای بشر است.
استاد حوزه با اشاره به اینکه این مسائل نشانه آن است که در زمان ظهور قدرت حضرت حجت چقدر زیاد است؟ گفت: کرونا هشدار به جهان است و باعث نظم جدیدی خواهد شد؛ هشدار به اینکه قدرتهایی که این قدر مدعی هستند، در برابر یک ویروس کوچک عاجز هستند؛ زیرا گاهی یک پشه نمرود و نمرودیان را از بین میبرد.
وی تأکید کرد: دستاورد نخست کرونا قویتر شدن ارتباط مردم با خداوند است؛ لذا هرقدر با ادعیه مانند «الهی عظم البلاء» انس داشته باشیم، آرامش انسان و امید او بیشتر میشود؛ همچنین کسانی که به نفس خود اعتماد دارند و به خدا توکل میکنند، تواناییهایی را بروز دهند که دیگران نتوانند. کرونا جلوه و مظهر قدرت الهی بود. در اخبار هم بیان شد که ایران خوش درخشید؛ زیرا با توکل به خدا و با خواندن دعای «الهی عظم البلاء» و... ذکر و دعای هفتم صحیفه سجادیه سراغ مبارزه با کرونا رفتند. خیلی از پرستاران و پزشکان را که سراغ دارم و یا شنیدم که غسل شهادت میدادند و به خدمت به بیماران پرداختند و این امر سبب شد که کشور بتواند توفیق بیشتری را در برخورد با این بلا داشته باشد و همین مسائل جلوههایی را در آینده ایجاد خواهد کرد.
این استاد حوزه علمیه همچنین در پاسخ به این سؤال که اخیراً مباحثی در مورد سند و مضمون دعای «الهی عظم البلاء» تصریح کرد: این دعا از جمله توقیعاتی است که امام زمان(عج) به فردی فرمودهاند و دعای فرج واقعی همین دعاست و دعای «اللهم کن لولیک...» دعای سلامتی است.