سابقه دانشنامه‌نویسی در ایران باستان
استاد و پژوهشگر پژوهشگاه بین المللی المصطفی گفت: دانشنامه‌نویسی در ایران سابقه طولانی دارد، چنان که اسناد نشان می‌دهند چنین فعالیتی نخستین بار در ایران باستان به انجام رسیده است.
به گزارش خبرنگار ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین علی‌محمد پورابراهیم در نشست علمی «دانشنامه آیین هندو» که ظهر امروز به همت پژوهشکده ادیان و فرق پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی برگزار شد، در سخنانی گفت: تاریخ دانشنامه‌نویسی از زمان‌های بسیار دور در یونان باستان مورد توجه بوده است. دانشنامه‌های باستانی، شاخه‌هایی از علوم را در بر می‌گرفتند.
وی با بیان اینکه برخی از پژوهشگران، ارسطو را نخستین دانشنامه‌نویس معرفی کرده‌اند، خاطرنشان کرد: در جهان اسلام نیز دانشنامه‌های مختلفی به رشته تحریر در آمده است؛ نخستین دانشنامه شناخته شده، عیون الأخبار، نوشته ابومحمد عبداﷲ بن مسلم است که در آن به علوم مختلفی پرداخته شده است.
پژوهشگر پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی به سابقه طولانی دانشنامه‌نویسی در ایران باستان اشاره و تصریح کرد: اندیشمندان زیادی دانشنامه‌های گوناگونی را ناظر به علوم مختلف تألیف کرده‌اند.
پورابراهیم دانشنامه جهان اسلام بنیاد دایرةالمعارف اسلامی را از برجسته‌ترین دانشنامه‌های چهل سال اخیر توصیف کرد و یادآور شد: در سالیان اخیر، دانشنامه‌های مختلف و ناظر به جامعه هدف خاص نگاشته شده است؛ دانشنامه‌های مربوط به حوزه کودک، یکی از نوآوری‌ها در عرصه دانشنامه‌نویسی است.
وی در بخش دیگری از سخنان خود، به چرایی انتخاب پژوهش‌نامه آیین هندو برای ترجمه در پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی اشاره کرد و افزود: پژوهشگران حوزه ادیان، با اصطلاحات و واژه‌های تخصصی دین خاص روبه‌رو می‌شوند؛ بنابراین، اگر پژوهشگران نتوانند به خوبی واژهها و اصلاحات تخصصی را درک کند، در شناخت ابعاد مختلف دین و فهم آن با مشکلات زیاد و نقد برخی از مباحث با چالش‌های جدی روبه رو خواهد شد.
پژوهشگر پژوهشگاه بین‌المللی المصطفی با بیان اینکه ادیان شرقی اصطلاحات فراوان و پیچیده‌ای دارند، گفت: آشنایی با اصطلاحات تخصصی، از الزامات و نخستین مراحل شناخت، فهم و نقد به شمار می‌رود.
وی با اشاره به نگارش دانشنامه ادیان جهان گفت: بخش هندو این دانشنامه از سوی اندیشمندانی مانند کنستان جونز و جیمز درایان در حال ترجمه می‌باشد. این اثر در سال ۲۰۰۷ م منتشر شده است.
پورابراهیم ضمن بررسی مدخل‌های گوناگون دانشنامه ادیان جهان، به الزامات ترجمه متون ادیان اشاره و تصریح کرد: در این دانشنامه به ابعاد گوناگون مانند شخصیت‌های تأثیرگذار، اماکن مقدسه، آیین‌ها و کتب مقدس پرداخته شده است.
یادآور می‌شود، در بخش پایانی این نشست، سیدمحمد روحانی به عنوان ناظر و حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مهدوی به عنوان ناقد مباحث خود را درباره ترجمه دانشنامه آیین هندو مطرح کردند.
انتهای پیام
