سابقه تأسیس نهاد روحانیت از عصر نزول است / طلبگی شغل نیست

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمد عالم‌زاده نوری، معاون تهذیب حوزه‌های علمیه سراسر کشور، امروز، 11 آذرماه، در همایش طلیعه حضور ویژه بانوان طلبه جدیدالورود، که به صورت مجازی برگزار شد، گفت: حضور بانوان در حوزه فرصت مغتنم است و اگر با بصیرت توأم باشد، طبیعتاً اندوخته بیشتری برای آنها فراهم خواهد شد؛ برخی می‌گویند برویم و ببینیم چه خواهد شد ولی به نظرم اول باید ببینیم و بعد برویم تا هدف و برنامه داشته باشیم.

عالم‌زاده نوری افزود: باید قبل از ورود به طلبگی، نگاهی از بالا و افق برتر به مجموعه یک دوره طلبگی، که معادل عمر یک انسان است، داشته باشیم؛ درست مانند شناخت یک شهر که گاهی با جست‌وجو در خیابان‌های آن حاصل می‌شود، ولی گاهی نقشه آن را می‌بینیم و از بالا نگاه می‌کنیم که قطعاً این راه موفق‌تر است. انسان باید مجموعه توانمندی و ویژگی طلبگی را ببیند و بعد وارد شود. طلبه باید دغدغه‌مند هویت صنفی خود باشد و برای آن تلاش کند، که انس با برخی آثار مانند درآمدی بر شناخت حوزه و روحانیت و آثار رهبر معظم انقلاب و آیت‌الله مصباح یزدی و همچنین کتاب سیمای آرمانی طلبه از دید رهبری می‌تواند کمک زیادی به طلاب کند.

وی با ذکر اینکه معنای طلبگی اولین چیزی است که فرد علاقه‌مند به ورود به این عرصه باید آن را بداند؛ زیرا تصویر کامل و دقیقی از طلبگی برخلاف مشاغل دیگر، در اذهان بسیاری از افراد وجود ندارد، تصریح کرد: خداوند در سوره توبه آیه 122 «وَمَا كَانَ الْمُؤْمِنُونَ لِيَنْفِرُوا كَافَّةً فَلَوْلَا نَفَرَ مِنْ كُلِّ فِرْقَةٍ مِنْهُمْ طَائِفَةٌ لِيَتَفَقَّهُوا فِي الدِّينِ وَلِيُنْذِرُوا قَوْمَهُمْ إِذَا رَجَعُوا إِلَيْهِمْ لَعَلَّهُمْ يَحْذَرُونَ» فرموده است که همه مؤمنان نمی‌توانند نفر و هجرت کنند، ولی عده‌ای باید نفر و هجرت کنند تا عمیقاً با دین خدا آشنا شوند و بعد به سمت قوم خودشان برگردند و آنها را انذار کنند و به تبلیغ و ترویج دین خدا بپردازند. 

مفهوم انذار 

عالم‌زاده نوری با بیان اینکه تفقه در دین به معنای شناخت عمیق دین خداست، اضافه کرد: تفقه، فهم عمیق و جامع و کامل است، وگرنه شناخت سطحی را افراد زیادی دارند؛ وقتی این آشنایی ایجاد شد، مسئولیت اجتماعی به دنبال دارد و آن انذار است؛ البته خدا نمی‌خواهد خوف در مردم ایجاد کند، بلکه اگر الگوی درست زندگی مؤمنانه و حیات طیبه را تبیین کنیم، مردم تلاش می‌کنند تا زندگی خود را با این معیار تراز کنند و خوف این را دارند که مبادا از آن فاصله بگیرند. همچنین این آیه شریفه تاریخ طلبگی را به دوره نزول پیامبر(ص) بر می‌گرداند؛ برخی تصور می‌کنند که نهاد روحانیت از عصر صفویه پدید آمده، ولی این نهاد به امر خود خداوند و از عصر نزول تأسیس شده و خدا آن را تبلیغ کرده است.

وی تصریح کرد: هر صنفی برای رفع برخی نیازهای انسان ایجاد شده؛ مثلاً نانوایی، کفاشی، تولید لباس و ... ولی برخی نیازها اختصاص به انسان دارد و مرتبط با شأن انسانی و نه حیوانی انسان است؛ همان طور که برای رفع نیازهای مادی انسان، مؤسسات و مشاغل و وزارتخانه‌هایی ایجاد شده باید برای تأمین نیازهای اختصاصی انسان هم مؤسسات و مراکزی باشند؛ برای تأمین این مقولات نهاد حوزه و روحانیت ایجاد شده تا نیاز به دین و اخلاق و معنویت و ارتباط با خدا را تأمین کند.

معاون تهذیب حوزه علمیه اضافه کرد: خدمات روحانیت به جامعه از نوع معنوی است؛ در روایت بیان شده که علما ورثه انبیاء هستند، این چه میراثی است که این‌قدر اهمیت دارد؟ طبیعتاً نقش و مسئولیت اجتماعی روحانیت است که از انبیاء به ارث گرفته می‌شود. پیامبران وحی را دریافت و در اختیار مردم می‌گذاشتند، بنابراین کار انبیاء خیلی مهم بود که خداوند 124 هزار پیامبر را برای آن فرستاده تا با آن همه سختی متکفل آن شوند؛ خدا به موسی فرمود: «وَاصْطَنَعْتُكَ لِنَفْسِی»(من تو را برای خودم ساخته‌ام)؛ و امروز هم که انبیاء حضور ندارند افرادی باید این میراث را به دست مردم برسانند.

طلبگی شغل نیست

عالم‌زاده نوری با بیان اینکه طلبگی، شغل نیست و ما از به کاربردن این تعبیر، پرهیز و احتراز داریم، گفت: شغل در عرف انصراف به منبع و محل درآمد دارد، طلبگی مسیری برای پول در آوردن نیست، بلکه نقش ویژه‌ای است که روزی پیامبران به آن اهتمام داشتند. از طرف دیگر طلبگی کاری فوق‌العاده جدی است و باید برای آن سرمایه خاص وضع شود در حالی که شغل زمینه‌ای برای مشغولیت و صرف وقت است.

وی تصریح کرد: پس آینده شغلی طلبه، تداوم کاری است که انبیاء انجام می‌دادند. خدا در آیه دوم سوره جمعه فرمود: «هُوَ الَّذِي بَعَثَ فِي الْأُمِّيِّينَ رَسُولًا مِنْهُمْ يَتْلُو عَلَيْهِمْ آيَاتِهِ وَ يُزَكِّيهِمْ وَ يُعَلِّمُهُمُ الْكِتَابَ وَ الْحِكْمَةَ وَ إِنْ كَانُوا مِنْ قَبْلُ لَفِي ضَلَالٍ مُبِينٍ»؛ بنابراین طلبگی معلمی کتاب (قرآن) و حکمت است؛ بزرگ معلم و حکیم دوره ما امام بودند و هر چه می‌فرمود که تفسیر آیات شریفه قرآن و بیانات حکمت‌آمیز بود و نقش رهبری در دوره فعلی هم همین است؛ آنچه می‌گویند بیان مفاهیم قرآنی است.

شئون طلبگی

معاون تهذیب حوزه علمیه اظهار کرد: پیامبران مربی اخلاق و معنویت بودند و یک طلبه هم باید مربی این مقوله باشد؛ امام صادق(ع) عالمان دین را ورثه انبیاء برشمردند؛ از جمله شئون پیامبران، تلقی و دریافت وحی یعنی نبوت و انتقال آن(رسالت) و در برخی موارد(ولایت و امامت) یعنی اجرای آن بوده است؛ بنابراین فهم دین، تبلیغ دین و محقق و پیاده کردن دین از شئون طلبگی است.

عالم‌زاده نوری گفت: حوزه برای اقامه دین خدا تأسیس شده است؛ بنابراین طلاب و روحانیت باید همه تلاش خود را در این مسیر به کار بگیرند؛ الان در کشور کسانی هستند که کارشان اقامه فوتبال و ورزش‌های دیگر و ... است؛ برخی کارشان اقامه خنده و قهقهه  و عده‌ای کارشان اقامه قلیان است؛ حال این سؤال مطرح است که اقامه دین کمتر از اقامه موارد ذکر شده است؟ آیا نباید به اندازه‌ای که به فوتبال بها می‌دهیم به اقامه دین هم بها بدهیم؟

وی تأکید کرد: آیا اگر کسی در این مسیر گام بردارد و بگوید من قصد دارم همه سرمایه وجودی خودم را برای این کار صرف کنم غیرمنطقی است؟ ورود به عالم طلبگی ورود به این دنیاست. علامه عسکری می‌فرمود که در جوانی روی پیشانی خودم نوشتم وقف و تمام عمرش را هم در این مسیر صرف کرد.