خانم‌ها؛ 80 درصد فارغ‌التحصیلان رشته‌های علوم قرآنی/ سرنخ‌هایی برای کسب رضایت خاطر مردان
در وبینار توانمندسازی زنان ضمن تشریح موفقیت‌های بانوان در امور قرآنی در کشور، در خصوص دلایل تلاش زنان برای جلب توجه و کسب رضایت خاطر مردان بحث شد.
به گزارش خبرنگار ایکنا، وبینار توانمندسازی زنان، به منظور تبادل تجربه و هم افزایی در خصوص توانمندسازی زنان، به همت پژوهشکده زنان دانشگاه الزهرا و با همکاری مراکز اجرایی، دانشگاهی، ملی و بین‌المللی طی یک هفته از 16 تا 22 بهمن ماه برگزار می‌شود.
امروز پنج شنبه 16 بهمن ماه این وبینار با موضوع «توانمندسازی زنان در حوزه تربیتی ـ فرهنگی» با حضور اساتید دانشگاه از ایران و عراق برگزار شد.
در ابتدای این وبینار، لاله افتخاری، استاد دانشگاه شاهد با موضوع «راه‌کارهای ترویج قرآن و سبک زندگی قرآنی در جامه زنان» به بیان نظرات خود پرداخت و گفت: سبک زندگی قرآنی یعنی سبک زندگی انسان متعالی، کامل، فاطمی، زینبی، نبوی و زندگی متناسب و همسو با فطرت بشریت. اگر سبک زندگی با فطرت همسو نباشد همان اتفاقاتی می‌افتد که به عنوان الگوی دوم در غرب شکل گرفت و برای آن اسنادی به وجود آمده که نتوانسته رضایتی برای زنان در غرب به ارمغان بیاورد و ما این عدم رضایت را در اجلاس‌های سازمان ملل می‌بینیم که همه به دنبال سبکی دیگر هستند که همان سبک زندگی فاطمی است.
وی سبک زندگی قرآنی را سبک زندگی متعادل و متناسب با تمام ابعاد وجودی انسان دانست و گفت: اگر چه قبل از انقلاب کلاس‌های قرآن به صورت خودجوش وجود داشت اما در حد قرائت بود و تنوع نداشت. به همین دلیل بعد از انقلاب برای ترویج حیات طیبه بر اساس قرآن اقدامات زیادی شکل گرفت.
70 تا 80 درصد فارغ التحصیلان رشته‌های علوم قرآنی خانم‌ها هستند
افتخاری در ادامه به تشریح اقدامات صورت گرفته در ایران پس از انقلاب با محور فعالیت‌های قرآنی پرداخت و گفت: یکی از این اقدامات گسترش و ترویج جلسات قرآنی خانگی است که به عنوان طرح نورالثقلین اجرا شده است. اگر در منازل و جمع چند نفره خانواده که انس و الفتی بینشان وجود دارد جلسات قرآنی برگزار و خانواده حول محور قرآن جمع شوند به ترویج سبک زندگی قرآنی کمک می‌کند. از دیگر اقدامات تأسیس رشته‌های علوم قرآنی در دانشکده‌ها است . 70 تا 80 درصد فارغ التحصیلان رشته‌های علوم قرآنی خانم‌ها هستند که اساتید این رشته‌ها در اینده خواهندبود.
وی از اعطای امتیاز تحصیل در یک مقطع بالاتر تحصیلی به حافظان برجسته قرآن به عنوان یکی دیگر از طرح‌های قرآنی سخن گفت و ادامه داد: گردآوری آثار و پایان نامه‌های قرآنی که بیش از 30 هزار پژوهش توسط خانم‌ها شکل گرفته و هر سال برنامه‌هایی برای تجلیل آنها برگزار می‌شود، برگزاری کلاس‌های آموزش روان خوانی، تفسیر، تجوید، لحن و ... انجام پژوهش‌های قرآنی برای اقشار و سنین مختلف، تجلیل از چهره‌های قرآنی و خانواده‌های قرآنی که بعضاً 9 نفرشان حافظ قرآن هستند، راه اندازی شبکه قرآن در سیما و صدای جمهوری اسلامی، برگزاری مسابقات قرآنی برای خانم‌ها نیز از دیگر تلاش‌های محقق شده در کشور است.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی افزود: همچنین شورای توسعه فرهنگ قرآنی در بالاترین نهاد سیاست گذار فرهنگی کشور یعنی شورای عالی انقلاب فرهنگی تشکیل شده است. سند و منشور توسعه فرهنگ قرآنی نیز تهیه شد که بخش قابل توجهی از آن در خصوص زنان و خانواده است که ذیل آن چهار کمیسیون در نظر گرفته شده است. در مجلس شورای اسلامی نیز فراکسیون قرآن، نماز و عترت را راه اندازی کردیم تا قانون‌های تسهیل گر در این زمینه داشته باشیم. برای اینکه به طور خاص سبک زندگی قرآنی داشته باشیم نیز هیئت اندیشه ورز تشکیل شده است.
65 درصد از فعالان مؤسسات قرآنی خانم‌ها هستند
حمایت از سازمان‌های مردم نهاد و NGOهای قرآنی که 65 درصد از فعالان مؤسسات قرآنی خانم‌ها هستند، حضور 56 هزار نفر در سخت‌ترین آزمون‌های دوره‌های قرآنی و وجود شش هزار نفر از بانوانی که مدرت تحصیلی قرآن کریم دارند از دیگر فعالیت‌هایی بود که افتخاری در خصوص آنها سخن گفت.
وی اضافه کرد: تعداد قابل توجهی از اساتید دانشگاه‌ها در رشته علوم قرآنی تدریس میکنند. تأسیس حوزه‌های علمیه خواهران که بعد از انقلاب صورت گرفت و اکنون رشته‌های خاص تفسیر و تدبر ایجاد شده تا خانم‌ها را به طرف سبک زندگی قرآنی پیش ببرد، تأسیس مهدکودک‌های قرآنی، راه اندازی معاونت‌های قرآنی در وزارتخانه‌های مربوطه و طرح ملی حفظ قرآن کریم برای تربیت 10 میلیون حافظ قرآن نیز در ایران محقق شده است.
استاد دانشگاه شاهد مهم‌ترین عامل موفقیت در حوزه‌های قرانی را نگاه ویژه مقام معظم رهبری به مباحث قرآنی برای بانوان دانست و گفت: جلساتی برای ارتقای سطح قاریان، حافظان و پژوهشگران داریم و در شورای عالی قرآن که به صورت بین‌المللی برگزار می‌شود و زیر نظر مقام معظم رهبری قرار دارد نیز آماده همکاری با پژوهشگران و فعالان قرآنی سایر کشورها هستیم.
وی در پایان سخنانش ضمن هشدار نسبت به این مسئله که دشمن کاری کرده شبهاتی که قبلاً در فضای نخبگانی مطرح بود در سطح جامعه مطرح شود، گفت: باید تلاش کنیم شبهات را پاسخ دهیم و طرحی نو درافکنیم.
در ادامه انسیه برومند، عضو هیئت علمی دانشگاه تهران و مدرس مؤسسه قرآن و عترت دانشگاه تهران طی سخنانی به تشریح فعالیت «مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت» پرداخت و گفت: این مجموعه فعالیت خود را از سال 77 در دانشگده علوم دانشگاه تهران شروع کرد و فعالیت‌ها در سال 83 به تأسیس این مؤسسه انجامید که مخاطبان حداکثری این مجموعه بانوان هستند.
وی با تأکید بر اینکه با اعتقاد ویژه به تبیان بودن قرآن، همت را بر این قرار داده‌ایم که با محور قرار دادن این رزق جاودانه زمینه را برای انتشار آن فراهم کنیم، گفت: پردیس علوم دانشگاه تهران در حوزه آموزشی، پژوهشی و فرهنگی تلاش‌های متعددی انجام داده تا به روش‌مندی در تدبر در قرآن برسیم و با ارتباط با مراکز دانشگاهی و حوزوی فعالیت‌های قرآنی را به صورت روش‌مند و هدفمند سرعت بدهیم و برگزاری همایش‌های قرآنی، تحقیقات متعدد در زمینه انس با قرآن و انتشار کتابی به عنوان ساختار وجودی انسان از دیگر فعالیت‌های ما بوده است.
20 جلد کتاب با محور روش‌های تدبر در قرآن
برومند با اشاره به اینکه فعالیت‌های صورت گرفته منجر به دست‌یابی و استخراج روش‌هایی برای تدبر در قرآن شده است، گفت: بیش از 20 جلد کتاب در این زمینه تهیه شده است. ما در زمینه روشی در علوم اسلامی و انسانی دچار خلاء‌ها و نقص‌هایی هستیم که این کتاب‌ها منابع غنی در این زمینه هستند که باید مورد توجه دانشگاهیان قرار گیرد که مایه تأسف است که از سوی دانشگاهیان مورد استفاده قرار نمی‌گیرد.
وی اعلام کرد: برای طراحی ساختارها، راهبردها، مهارت‌ها و عمومی با محوریت تفسیر المیزان نیز کتاب‌هایی تدوین شده است. مجموعه ما در حوزه آموزش هم ورود کرده و سعی کرده به سبک مدون و سیستماتیکی در آموزش تدبر در قرآن برسد و به ویژه مخاطبان خانم زیادی داریم و خودمان را رو به پیشرفت و اصلاح می‌دانیم.
این عضو هیئت علمی دانشگاه تهران در ادامه به برخی دیگر از زمینه‌های فعالیت «مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت» اشاره کرد و گفت: مهم‌ترین زمینه‌ها آموزش دوره‌های تدبر در قران است که بیش از 20 کار روشی به صورت تدوین شده اماده شده که قابلیت استفاده به پژوهشگر را برای استخراج موضوعات می‌دهد و در موضوعات روانشناسی، علوم قرآنی، مباحث هنری، رسانه و تاریخی اکنون پایان نامه بر اساس روش مدون ارائه شده داریم.
وی ادامه داد: از طرف دیگر از آنجایی که طیف گسترده مخاطبان ما را بانوان از گروه‌های مختلف از خانه‌دار گرفته تا افرادی با سطوح بالای تحصیلی تشکیل می‌دهند به خاطر جامعه مخاطب متنوع محیط مطلوبی برای آموزش روش‌های تدبر برای خانم ها تشکیل شده است که در شرایط کنونی به دلیل شیوع کرونا با استقبال بیشتری مواجه شده‌ایم. زمینه آموزش مطلوب بانوان به بانوان و بسترسازی برای رفع نیاز آنها برای رجوع به آقایان را نیز فراهم کرده‌ایم.
برومند از ایجاد مدرسه اهل بیت نبوت(ع) به عنوان اولین مدرسه‌ای که از بدنه مدرسه قرآن شکل گرفت نیز اشاره و اظهار کرد: این مدرسه به صورت خاص روی مباحث زن و خانواده کار می‌کند و یکی از مباحث مطرح در آن نظام جامع شخصیتی زن در قرآن کریم است که در این خصوص 11 منظر ارائه شده است.
ارائه آموزش تخصصی تدبر در قرآن به منظور تربیت پژهشگر زن در موضوع خانواده، اجرای طرحی با عنوان بیوت نورانی در لایه عمومی که هدف ویژه آن انتشار ویژه معارف قرآنی در خانه‌های این مرز و بوم است و مربیان توانمندی مباحث را به صورت عمومی در خانه افراد علاقه‌مند ارائه میکنند، ارائه مشاوره به منظور حل اختلاف خانوادی و تربیت فرزند، تربیت مربی ویژه، طرح پیوند توحیدی برای وساطت در ازدواج، ارائه پایان نامه‌های بین‌رشته‌ای، فرهنگ سازی حضور توأم مادر و فرزند در کلاس‌ها، فراهم کردم محیط امن به جهت روانی و عفاف و حضور فعال زنان در مجموعه بدون آسیب‌های انحرافی، ارائه و به اجرا درآوردن ایده‌ها، برگزاری اردوهای علمی خانوادگی و تلاش برای تقویت بنیه اعتقادی، علمی، اخلاقی و بازسازی کرامت نفسانی بانوان دگر اقداماتی بود که بروند از اجرای آنها در «مجمع مدارس دانشجویی قرآن و عترت» سخن گفت.
توانمندسازی زنان راهی برای احساس امنیت روانی
مهرانگیز شعاع کاظمی عضو هیئت علمی گروه مطالعات زنان دانشگاه الزهرا(س) سومین سخنران ایرانی این وبینار بود که با موضوع «توانمندسازی زنان راهی برای احساس امنیت روانی، احساس ارزشمندی و تقویت فضای زناشویی در خانواده» به سخنرانی پرداخت.
وی با اشاره به اینکه اغلب زنان به دنبال سرنخ‌هایی برای کسب رضایت خاطر مردان هستند، گفت: به تجربه دریافته‌ام که این تلاش برای یافتن رضایت مرد و برای دسترسی به امنیت فرایندی اگاهانه نیست بلکه واکنشی اولیه در مقابل مردان است که معمولاً مخود زنان را نیز به شدت متعجب می کند.
شعاع کاظمی ادامه داد: خانم‌ها از خودشان می‌پرسند که چرا تا این اندازه نظر همسر آنها برایشان مهم است؟ دلیل این مسئله این است که زن برای اطمینان از تداوم رابطه به احساس امنیت نیاز دارد. به خاطر همین شاید لزوم اموزش روانشناسی زن و مرد در دانشگاه‌ها برای تأمین این احساس امنیت لازم است. به عبارت دیگر مردان هر چه بیشتر راجع به زنان بدانند کمتر از دست زنان ناراحت می‌شوند.
وی نکته مهم دیگر در این مسئله را اینگونه عنوان کرد که، زنان به طور غریزی می‌دانند که هر زمان احساس امنیت میکنند بهتر از شرایط معمول رفتار میکنند و یکی از این موارد وقتی است که مردان به زنان توجه میکنند. احساس امنیت مهم‌ترین چیزی است که زنان از مردان می خواهند و زنان وقتی عدم امنیت را احساس میکنند نمی‌توانند خود را کنترل کنند. در چنین شرایطی بیشتر مردان می‌گویند که در زندگی مشکلی ندارند و نمی‌دانند چرا زنان چنین احساس عدم امنیتی دارند؛ دلیل این تناقض این است که همسران با هم صحبت نمی‌کنند و نمی‌گویند که چه مسائلی باعث به وجود آمدن احساس عدم امنیت در انها می‌شود.
این عضو هیئت علمی گروه مطالعات زنان دانشگاه الزهرا (س) یکی از مشکلات زوجین را ابراز نیاز یک طرف و عدم اجابت طرف مقابل دانست و گفت: بسیاری از مواقع بسیاری از زوجین دچار تحریفات شناختی و ذهن خوانی هستند. مثلاً زنان قهر میکنند اما مردان متوجه نمی‌شوند. وقتی مشکل را به ما می‌گویند و ما از زن می‌خواهیم که نیازها و احساسات خود را روشن به مرد بیان کند، باز هم مسئله حل نمی‌شود چون زنان با پرخاش و ناراحتی نیازها و احساسات خود را بیان میکنند.
وی ادامه داد: اگر به آقایان بگوییم نیازشان را مطرح کنند بیان نیاز را ضعف می‌دانند اما زنان آن را ضعف نمی‌دانند. وقتی هم که زن نیازش را مطرح می‌کند و از سوی مرد پاسخی دریافت نمی‌کند کم کم اجتناب از بیان نیاز از سوی دو طرف شکل می‌گیرد.
شعاع کاظمی خاطرنشان کرد: هر زنی ممکن است بارها در ارتباط با همسرش این رفتارها را تجربه کرده باشد؛ برخی از آقایان با همدلی نیاز همسرشان را برآورده میکنند به همین دلیل صرف وقت برای هم در این مسئله بسیار مهم است. اینکه خانم‌ها و آقایان زمان کار خود را مدیریت و برای هم وقت صرف کنند بسیار مهم است و به رفع نیاز دو طرف منجر می‌شود.
تفریح کردن به زن احساس امنیت می‌دهد
وی تشریح کرد: اولین مرحله در مسئله توجه کردن به هم گوش دادن و صرف وقت برای همدیگر است. در این میان تفریح یکی از نیازهای مهم است که نباید نادیده گرفته شود و وقت گذاشتن برای زن و تفریح کردن در کنار او به زن احساس امنیت می‌دهد. مردان نباید نسبت به احساس عدم امنیت زنان بی‌توجه باشند چرا که باعث می‌شود زن دیگر در این خصوص صحبت نکند و در روابط جنسی هم سردی به وجود بیاید و زن به سرد مزاجی متهم شود.
این استاد دانشگاه سرکوب کردن نیازها را بدترین رفتاری دانست که اتفاق می‌افتد و افزود: سرکوب کردن موجب بیماری جسمی و روانی می‌شود.
وی در تشریح این مسئله که چه کارهای باعث می‌شود زن احساس امنیت کند؟ گفت: وقت گذرانی با زن، اجازه دادن به زن برای ورود به دنیای مردانه و صحبت کردن در خصوص شغل و مسائل شخصی که مرد را درگیر کرده به زن احساس امنیت می‌دهد. البته زن به صورت غریزی دوست دارد وارد دنیای مرد شود ولی مرد به صورت غریزی دوست ندارد که زن وارد دنیای او شود در این خصوص این کلیشه نیز وجود دارد که زن نمی‌تواند در امور به مرد کمک کند که این مسئله هم اسیب‌زا است.
مردان چگونه می‌توانند زنان را وارد دنیای خود کنند؟
اما مردان چگونه می‌توانند زنان را وارد دنیای خود کنند؟ شعاع کاظمی گفت: جویا شدن نظر زن در مسائل، صحبت کردن در خصوص اتفاقاتی که در محل کار رخ داده و صحبت کردن با زن در خصوص نیازهای دو طرف اقداماتی است که به زنان برای ورود به دنیای مردانه کمک می‌کند. زن به امنیت عاطفی نیاز دارد به همین دلیل زن در هر سنی آن را جست و جو می‌کند اما این مسئله برای مردان امری پیش پا افتاده است.
وی به راه‌هایی که زنان سعی میکنند با آن وارد دنیای مردانه شوند نیز اشاره کرد و گفت: یکی از راه‌هایی که زن سعی می‌کند وارد دنیای درونی مرد شود این است که وقتی همسرش در حال فکر کردن و یا ساکت است می‌پرسد: داری به چه فکر می‌کنی؟ که معمولاً مردان یا می‌گویند هیچ چیزی و یا جواب نمی‌دهند. زنان باید بدانند مردان از این سؤال متتفرند. چون آنها در موقعیتی گیج کننده و مبهم قرار دارند و نمی‌خواهند در خصوص آن بحث کنند.
این استاد دانشگاه الزهرا(س) اضافه کرد: برای مردان راه‌هایی وجود دارد که می‌توانند اطمینان خاطر زنان را جلب کنند؛ محبت و قدرشناسی با کلمات و بیان و نه فقط با کادو و تحسین کردن زنان از جمله این کارها است. اما مواردی که سبب ایجاد احساس امنیت در زنان می‌شود شامل: وفاداری، احترام، قدردانی، سازگاری، مسئولیت‌پذری و پذیرش در زندگی، همدردی، نزدیک شدن، مواجه شدن با مسائل مختلف، تعهد، زمانبندی و برنامه ریزی.
شعاع کاظمی در خصوص اینکه چطور از زنان قدردانی کنیم؟ گفت: به او نشان دهید که خوشحالی او برای شما از هر چیز دیگری مهم‌تر است، به او نشان دهید به او نیاز دارید و قدرش را می‌دانید، به او نشان دهید که سلامتی‌اش برای شما اهمیت دارد و به او نشان دهید که وجود او در کنار شما ارزشمند است.
وی در پایان سخنانش مبحث فضائل زناشویی که در روانشناسی مطرح است را بیان کرد و گفت: در هر خانواده‌ای فضائلی وجود دارد که با بیان و برجسته کردن آنها می‌توان خانواده را توانمند کرد از جمله صداقت، دوست داشتن و بخشش.
در ادامه این وبینار، مبارک البراهیمی به تشریح «نقش زنان در تربیت نسل مقاومت»، ابتسام عباس علی مدیر جامعه الزهراء شهر نجف به تشریح فعالیت‌های این مرکز و وفاء زلیتنی، کارشناس امور بین الملل به بیان اهمیت زنان به عنوان همسر در خانواده پرداخت.
