نحوه برخورد عبادالرحمان در برخورد با جاهلان

به گزارش ایکنا؛ حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالکریم بهجت‌پور، استاد حوزه و مفسر قرآن 20 اردیبهشت‌ماه در ادامه تفسیر سوره مبارکه فرقان، گفت: خدای متعال در برابر اعمال جاهلانه ما فضل خود را دریغ نکرده و زندگی کسی را مضطرب نمی‌کند. گرچه اگر اعمال سرکشانه باشد، وضعیت متفاوتی را شاهد خواهیم بود بنابراین ما وقتی اطاعت و عبادت خودمان را با فضل خدا مقایسه می‌کنیم، می‌بینیم که خداوند رحمان لطف بی‌نهایت به انسان دارد، ولی انسان از آن سوء استفاده می‌کند.

وی افزود: خدا فرموده است من در همه زندگی مسیر را برای شما آسان کردم. از قرار گرفتن به صورت نطفه و تولد و ورود به قبر و خروج از آن، ولی شما حق نعمات را ادا نمی‌کنید.

صاحب تفسیر همگام با وحی با اشاره به آیه 63 فرقان «وَعِبَادُ الرَّحْمَنِ الَّذِينَ يَمْشُونَ عَلَى الْأَرْضِ هَوْنًا وَإِذَا خَاطَبَهُمُ الْجَاهِلُونَ قَالُوا سَلَامًا»، اضافه کرد: در این آیه خداوند نسبت به مواجهه عبادالرحمان با افراد جاهل فرموده است عباد رحمان کسانی هستند که در برخورد با فردی که آتش به پا کرده و داد و بیداد می‌کند، رفتار توأم با سلم و سلامت دارند، البته چون این فرد جاهل است و عقل خود را به کار نمی‌گیرد، چنین مواجهه‌ای با او صورت می‎‌گیرد، نه کسی که اهل سرکشی است.

بهجت‌پور بیان کرد: عباد الرحمان کسانی هستند که موجب آرامش طرف مقابل و سلامت او می‌شود، نه اینکه هیزم آتش را زیاد کنند؛ عاقل می‌داند که نباید با جاهل دهان به دهان شود.

استاد حوزه علمیه با اشاره به آیه «وَالَّذِينَ يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ سُجَّدًا وَقِيَامًا»، اظهار کرد: «بات» به معنای سکونت در شب و شب‌گذرانی تا صبح است؛ فرموده «يَبِيتُونَ لِرَبِّهِمْ»؛ عباد رحمان با تمرکز روی رحمانیت رب شور و عشق و حالی دارند که خلوت و آرامششان را به سجده و قیام در دل شب می‌گذرانند.

وی اضافه کرد: چرا شب؟ زیرا در شب انسان فراغت قلب بیشتری دارد؛ در آیه 6 سوره مزمل فرمود «إِنَّ نَاشِئَةَ اللَّيْلِ هِيَ أَشَدُّ وَطْئًا وَأَقْوَمُ قِيلًا»؛ در روز، دل آرام نمی‌شود، ولی شب یک فرصت برای بندگی است؛ آیه تأکید دارد کسانی که واقعاً عباد رحمان می‌شوند و ربوبیت رب رحمان را به خوبی درک می‌کنند، وقتی از کارهای خود فارغ هستند، شب را به صبح نمی‌رسانند، مگر با سجده و قیام.

بهجت‌پور تصریح کرد: در تفاسیر درباره بیتوته عبادالرحمان بیان شده که این مسئله حتی شامل دو رکعت بعد از نماز عشاء هم می‌شود که البته کف و حداقل عبادت است؛ و حد آن را عشق به خدا و حالی که انسان از عبادت پیدا می‌کند، تعیین می‌کند.

استاد حوزه اظهار کرد: سجده نزدیکترین حالت معنوی انسان در برابر خداست، لذا در این آیه سجده را مقدم کرده است؛ حالِ سجده خیلی خریدار دارد و کسی که رحمانیت خدا قلب او را تسخیر کرده باشد، در شب هم اینطور است. البته ممکن است کسی قیام و سجده در اینجا هم لزوماً به معنای نماز نیست و ممکن است کسی ابتهال و تضرع کند، در حالی که ایستاده و سجده رفته است؛ روی مبل خانه نشسته و اقرار به نعمات کرده و با خدا نجوا می‌کند.

وی اضافه کرد: کار تعبد و تدین خیلی سخت نیست و این طور نیست که انسان بگوید من حتماً باید بروم در حرم امام رضا و حضرت معصومه بیتوته کرده و بعد با خدا حرف بزنم؛ این خوب است، ولی خدا دوست دارد ما مستقیم با خدا نجوا و دعا کنیم. رفتن جمکران و مسجد و حرم شرایط را فراهم‌تر می‌کند، ولی هر جایی حالی یافتیم، او را ذکر کنیم.

بهجت‌پور با اشاره به آیه 65 اظهار کرد: مسئله دیگر در آیه مسئله مربوط به نجات از جهنم است؛ اینکه چرا ما ابتدا خود را جهنمی می‌دانیم و بعد از خدا می‌خواهیم ما را عذاب نجات دهد که توضیح آن در جلسه بعد ارائه می‌شود.