آویژه: تئاتری‌ها دستفروشی می‌کنند/ تئاتر آنلاین بی‌معنی است

ناصر آویژه، کارگردان تئاتر در گفت‌وگو با ایکنا، پیرامون شرایط کرونایی در تئاتر اظهار کرد: فرهنگ در کشورهای توسعه‌نیافته، همیشه به عنوان نیازی دوم شناخته می‌شود، برای همین با کوچکترین بحرانی که در جامعه ایجاد می‌شود این فرهنگ است که به حاشیه رانده می‌شود. گواه بارز این ادعا را در دوران کرونایی می‌توان مشاهده کرد که سینماها و سالن‌های تئاتر یک پارچه تعطیل بودند.

وی افزود: تاثیرات مخرب کرونا در تئاتر بیش از دیگر بخش‌ها بوده است، چون تماشاگر در تئاتر با مردم ارتباط نزدیک و نفس به نفس دارد. درباره آسیب‌هایی که به وجود آمده همین اندازه بگویم که با تعطیلی بسیاری از گروه‌های تئاتری شاهد حضور هنرمندان در مشاغلی چون رانندگی اسنپ و دستفروشی هستیم. در این میان وضعیت اهالی سینما بهتر است، چون با گسترش پلتفرمها این امکان به وجود آمده تا تعدادی از اهالی سینما اشتغال خود را حفظ کنند.

این کارگردان تئاتر با بیان اینکه تئاتر دینی و کودک بیشترین آسیب را از کرونا دیده‌اند، تصریح کرد: متاسفانه تئاتر کودک بیش از دیگر گونه‌ها دستخوش آسیب شده‌اند، چون مخاطبان اصلی این شکل از هنر  کودکان هستند؛ کودکانی که به تنهایی نمی‌توانند به سالن‌های تئاتر روند. درضمن تئاتر دینی نیز شکلی دیگر از تئاتر است که بیش از دیگر گونه‌ها با آسیب مواجه شده است هرچند این بخش از هنر به واسطه حمایت‌های دولتی می‌تواند گلیم خود را از آب بیرون کشد.

مخاطب آنلاین برای تئاتر مناسب نیست

وی در پاسخ به این سوال که آیا برای تئاتر نیز می‌توان مخاطب آنلاین در نظر گرفت، گفت: این شکل از نمایش در تئاتر نیز آزموده شد، اما نتوانست انتظارات را برآورده کنند، چون ذات این هنر در مواجهه مستقیم با مردم معنا می‌گیرد، برای همین هم نمایش آنلاین به تئاتر کمکی نکرد. درباره استقبال از سریال‌های شبکه نمایش خانگی و پلتفرم‌ها باید این نکته را مدنظر داشت در آثاری نمایشی پلتفرم‌ها هزینه‌های میلیاردی  می‌شود و بازیگران مطرح نیز حضور دارند، پس طبیعی است استقبال از آن هم مطلوب باشد.

این کارگردان تئاتر تاکید کرد: وضعیت برای هنر گرم، بعد از کرونا چندان روشن نخواهد بود، چون این شکل از هنر، مخاطبان خاص خود را دارد که تعدادشان نیز نسبت به تماشاگران سینما کم بود، برای همین نمی‌توان انتظار داشت بلافاصله بعد از بازگشایی سالن‌ها، وضعیت نظیر قبل شود، چون هم اکنون برخی از سالن‌ها که فعال هستند با 4 یا 5 تماشاگر اجرا را انجام می‌دهند. این میزان مخاطب نمی‌تواند نقطه اتکا مطلوبی برای تئاتر باشد.

بیشتر بخوانید:

رشد تئاتر منوط به اجرای نمایش‌هاست

آویژه با بیان اینکه کمک‌های دولتی در شرایط فعلی انتظار می‌رود هنر نمایش را زنده نگاه دارد، بیان کرد: در کشور ما ابزارهای هنر به واسطه دولت حمایت و هدایت می‌شود، برای همین اگر قرار است اتفاق خوبی در شرایط فعلی برای تئاتر رخ دهد این امر باید توسط نهادهای دولتی انجام شود، البته به شخصه وابسته شدن هنر به دولت موافق نیستم، اما در وضعیت فعلی چاره دیگر باقی نمانده است.

این کارگردان تئاتر با بیان اینکه گروه‌های فعال تئاتری بیشتری جوانان هستند، گفت: در شرایط موجود، اکثر گروه‌های حرفه‌ای از هم پاشیده شده است و تنها جوانان هستند که به کار خود ادامه می‌دهند، ولیکن کم‌تجربگی آنها (گروه‌های جوان تئاتری) باعث شده، اندک تماشاگران حاضر نیز از سالن‌ها دور شوند، در همین راستا تاکید دارم دولت با حمایت‌های خود از هنرمندان حرفه‌ای، آینده این هنر را زنده نگاه دارند.

حمایت از سالن‌‌های خصوصی

وی درباره بخش خصوصی نیز چنین اظهار نظر کرد: بسیاری از نمایش‌ها هم‌اکنون توسط سالن‌های خصوصی اجرا می‌شوند، پس دولت باید با سیاست‌های رفاهی خود شرایطی را به وجود آورد تا سالن‌های خصوصی چراغشان روشن باقی بماند. این کار هم در شرایطی فعلی در تمامی کشورهایی که تئاتر را جدی می‌گیرند با همت ویژه‌ای از سوی دولت پیگیری می‌شود. در همین رابطه پیشنهادم این است؛ دولت سالن‌هایی که دارد در اختیار گروه‌های تئاتری قرار دهد و با دادن بلیط رایگان به نهادها، شرایطی را به وجود آورد تا مجدد سالن‌های نمایش پر شود.

آویژه ادامه داد: تئاتر از نگاه من همانند فردی است که با دستگاه اکسیژن نفس می‌کشد، برای همین باید هر کاری می‌شود انجام داد تا جلوی بند آمدن تنفس تئاتر گرفته شود. در این میان حمایت‌های مردم و اعتماد به سالن‌های نمایش انتظار می‌رود اقدام مثبت دیگر در این رابطه باشد. لازم به ذکر می‌دانم سالن‌های نمایش در قیاس با بسیاری از اماکن عمومی که هم اکنون فعال هستند، محیط‌های امن‌تر و بهداشتی‌تر هستند.

وی در انتها درباره کارهای جدید خود چنین اطلاع‌رسانی کرد: اخیراً کار جدیدی را آغاز نکردم. آخرین کارم مجموعه‌ای استندآپ کمدی با نام «کارستان» بود که با جوانان، آن را برای شبکه آموزش کار کردم. این برنامه به دلیل استقبالی که از آن به عمل آمد احتمالا به زودی بازپخش خواهد داشت. درباره کارهای آینده خود نیز باید بگویم شاید دو کار کودک برای یکی از شهرستان‌ها اجرا کنم، همچنین مشغول مذاکره هستم تا تئاتر را در یکی از سالن‌های اصلی تهران روی صحنه برم.