تمثیلات سیاسی - اجتماعی در بهارانه کتاب عرضه شد

به گزارش خبرنگار ایکنا، کتاب «تمثیلات» مجموعه‌ای از مثال‌هایی است که آیت‌الله حائری شیرازی در منبر‌های خود استفاده کرده است. آن‌ها را جستجو و جمع‌آوری کرده‌اند و تحت یک مجموعه بزرگی به نام «تمثیلات» تدوین کرده و به همت نشر معارف تابه‌حال چندین مجلد از آن منتشر شده است. «تمثیلات؛ سیاسی – اجتماعی» به‌تازگی منتشر شده و در آستانه انتخابات ریاست جمهوری ۱۴۰۰ و به مناسبت طرح بهارانه کتاب از سوی نشر معارف با تخفیف ۳۰ درصد در حال عرضه است.

سخنرانی‌های جذاب و شیرین با صدای دلنشین مرحوم آیت اله محی‌الدین شیرازی را هنوز به خاطر داریم. سخنرانی‌هایی که به دل می‌نشست و انسان را به حرکت در می‌آورد. ایشان مفاهیم سخت و خشک سیاسی، اجتماعی، اخلاقی و ... را با زبانی همه‌فهم بیان می‌کرد و فرقی نمی‌کرد مخاطبش استاد دانشگاه باشد یا کارگر، همه آن را به راحتی می‌فهمیدند. یکی از ویژگی‌ها و تبحر‌های آیت‌الله شیرازی در استفاده به‌جا از تمثیل برای فهم راحت‌تر و دقیق‌تر آن مسائل بود. اساساً تمثیل محسوس کردن معقولات است. مفاهیمی مثل عشق، محبت، وحدت اجتماعی، حکومت و ... مفاهیم سخت و خشکی هستند که فلاسفه در تعریف آن به زحمت می‌افتند و طوری بیان می‌کنند که فقط خودشان می‌فهمند. اما یک هنرمند مثل آیت‌الله حائری با هنرش آن را محسوس و ملموس می‌کند و به مخاطب می‌فهماند. آیت‌الله حائری در اصل یک هنرمند در استفاده از تمثیل است.

آیت‌الله حائری در مورد تمثیل بیانی این‌گونه دارد: «تمثیل یعنی درک نطق اشیاء، همه اشیاء ناطق‌اند همه چیز پیام دارد. اساس تمثیل این است که انسان نطق و پیام اشیاء را متوجه شود زبان تمثیل، زبانی است گویا، شیوا و رسا. مثال، اگر مناسب باشد و با دقت و هوشیاری بکار گرفته شود، عمق مطلب را مجسم می‌کند، تاریکی‌های آن را می‌زداید، تطبیق می‌دهد و نکات مبهم و دشوار آن را روشن و آسان می‌سازد... اگر مفاهیم دینی را با هنر تمثیل عرضه کنیم، اسلام بااقتدار بیشتری در عالم مطرح می‌شود و بیانات ائمه (ع) بهتر درک می‌شود».

گلستان سعدی را هم به همین علت ارج می‌نهند. فارغ از نکات ادبیاتی آن‌که در اوج قله ادبیات فارسی است مفاهیم پیچیده حکومت‌داری در باب اول و مفاهیم اجتماعی و اخلاقیات در باب‌های بعدی، ملموس کردن و محسوس کردن به زیبایی هرچه‌تمام‌تر در گلستان است.

تهاجم فرهنگی، ما را قوی می‌کند

کیسه شنی: تهاجم فرهنگی برای این است که شما با آن مبارزه کنید. تهاجم فرهنگی مانند کیسه شنی است، نه گونی پنبه‌ای! این را نگذاشته‌اند که انسان بیاید و مرتب بگوید که تهاجم فرهنگی چنین کرد و چنان کرد. اگر با تهاجم فرهنگی زورآزمایی کنید، بازویتان قوی می‌شود. از شیطان که بدتر نداریم. همه انبیاء و مؤمنان به سبب کشتی گرفتن با او بازویشان قوی شد، و جملگی ورزشکار و هنرمند شدند».

هشیاری نسبت به صلح‌طلبی دشمن

عکس و فلاش: صلح‌طلبی عراق به معنای آن است که به من فرصت دهید تا مسائلی را که دارم حل کنم؛ شما را نیش زدم و زهرم تمام شده است؛ فرصت می‌خواهم که مقداری زهر در نیش خودم جمع کنم و بعد از آن به خدمتتان خواهم رسید! وقتی که عکس می‌گیرید و فلاش می‌زنید، اگر بلافاصله بخواهید عکس دوم را بگیرید، فلاش نمی‌زند؛ لذا صبر می‌کنید تا شارژ شود، بعد فلاش می‌زنید. عراق چنین چیزی می‌خواهد».

تمثیلات آیت‌الله حائری را که اساس متنی بر گفته از سخنرانی‌هاست شاید ارزش ادبی نداشته باشد. اما در محتوا و استفاده به‌جا از تمثیلات برای محسوس کردن آن مفاهیم را شاید بتوان مانند گلستان سعدی دانست. کتاب ارزشمندی که از خواندنش سیر نمی‌شوید و لذت فهم ساده آن مفاهیم سخت زیر زبانتان ماندگار خواهد شد.