چرایی نیاز به دین در قرآن

عقل برای هدایت و تأمین سعادت انسان کافی نیست، بلکه عقل جهت رشد و شناخت برخی از واقعیات، نیاز به دین دارد، زیرا عقل در شناخت برخی از مسایل عاجز است و در تشخیص حق و باطل دچار مشکل می‌شود.

دین است که در برخی موارد زمینه‌های حکم عقل را فراهم می‌نماید و آن را در تفسیر زندگی، شناخت جهان و شناخت مبدأ و معاد کمک می‌کند، براساس نیاز عقل به دین است که یکی از فلسفه‌های بعثت پیامبران «رشد عقلانی» بیان شده است. هدایت ‏شرایط و مقدماتى دارد که معرفت از مهم‏‌ترین و اساسى‌ترین آن‏ها است. انسان براى آن‏که از هدایت دینى بهره‌مند شود، باید از جهان‌‏بینى استوارى برخوردار باشد.

جهان بینى دینى کامل‌ترین نوع جهان بینى است که بشر مى‌تواند به آن دست یابد و چون بدون داشتن جهان بینى کامل، تکامل در حوزه علم و عمل به دست نمى‌آید، بنابراین، انسان در کمال علمى و عملى خویش نیازمند دین است.

مهری بسناس، عضو هیات علمی دانشگاه تبریز، در گفت‌‌وگو با ایکنا از آذربایجان‌شرقی، اظهارکرد: عبادت، زندگی و مرگ ما برای خداوند است و برای این کار باید قانون صحیح زندگی را بلد باشیم و برای زندگی باید قانونمند باشیم و هم خود را و هم پیرامون خود را بشناسیم.

وی با استناد به آیه 162 سوره انعام «قُلْ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحْيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ» بیان کرد: در این آیه می‌خوانیم: بگو: همانا نماز و طاعت و تمام اعمال من و حیات و ممات من همه برای خداست که پروردگار جهانیان است.

بسناس، ضمن بازگو نمودن لزوم شناسایی راه و اسباب برای رفتن ادامه داد: انسان بدون یادگیری به جایی نخواهدرسید! باید راه را بشناسد و بداند که برای رفتن از این راه چه اسباب و ابزاری نیاز دارد تا بتواند به مقصد برسد؟!

استادیار دانشکده معارف و علوم اسلامی دانشگاه تبریز، یادآورشد: اگر بدانیم در چارچوبی که در آن زندگی می‌کنیم، چه عواملی مار را به مقصد می‌رساند، راحت‌تَر می‌توانیم این کار را انجام دهیم.

وی افزود: انسان اگر خواهان سعادت دنیا و آخرت است باید در مسیر رشد و رسیدن به کمال اخلاقیات را رعایت نماید تا زندگی خوب و عالی با خودش رقم زند.

بسناس، آفریده شدن نظام آفرینش را با هدف دانست و یادآور شد: نظام آفرینش با هدف آفریده شده است و لازم است که انسان شایستگی‌هایی را بدست آورد و برای کسب این شایستگی‌ها باید علم الهی داشته باشد.

این استاد دانشگاه، با اشاره به فرموده امیرالمومنین علی(ع) اظهار کرد: ایشان می‌فرمایند: خداوند رسولانش را فرستاد... تا گنجینه های عقل را آشکار سازند...

وی افزود: دین از خواسته‌های دنیوی تُرمُز و سرعت گیری را برای انسان آماده می‌کند تا کمتر به طرف مشکلات حرکت نماید.

بسناس، از توانایی انسان متدیّن در نشان دادن راه درست گفت و تاکیدکرد: انسان متدیّن به خاطر اعتقاداتش به خود و دیگران می تواند راه درست را نشان دهد.

بشر باید هدفمند زندگی کند

در ادامه عمران عباسپور، عضو هیات علمی دانشکده الهیات و علوم اسلامی دانشگاه تبریز، نیز اظهارکرد: بشر برای یک هدف متعالی یعنی هدایت خلق شده است و برای رسیدن به این هدف باید هدفمند زندگی نماید و داشتن هدف و برنامه برای انسان در زندگی ضروری است.

وی با استناد به آیه 6 سوره انشقاق «يَا أَيُّهَا الْإِنْسَانُ إِنَّكَ كَادِحٌ إِلَىٰ رَبِّكَ كَدْحًا فَمُلَاقِيهِ» بیان کرد: در این آیه می‌خوانیم: اى انسان، تو در راه پروردگارت رنج فراوان مى‌كشى؛ پس پاداش آن را خواهى ديد.

عباسپور، گفت: اگر انسان به این نتیجه برسد که برای یک هدف متعالی خلق شده است باید برای رسیدن برنامه‌ای داشته باشد.

عضو هیئت علمی دانشگاه تبریز، ادامه داد: دین مراحل مختلف زندگی را به انسان می‌شناساند که خداشناسی و جهان شناسی محسوب می‌شود و شناخته‌های درستی را به انسان ارائه می‌دهد، به طور کلی مبداء و مقصد و مسیر را به خوبی معرفی می نماید.

وی افزود: این برنامه از اندیشه ناقص انسان حاصل می‌شود که هدف و مسیر را نمی‌تواند، بشناسد.

این استاددانشگاه، خداوند را راهنما برای رسیدن به برنامه دانست و یادآورشد: باید برای رسیدن این برنامه از جانب موجودی ارائه شود که به ابتدا و انتهای خلقت آگاهی داشته باشد و این راهنما کسی نیست جز خداوند تبارک و تعالی.

وی با اشاره به فرموده امیرمومنان علی(ع) افزود: ایشان می‌فرمایند: سه چیز است اگر در جایی به وجود آیند و جمع شوند موجب کمال دین می‌شوند و آن سه چیز اخلاص، یقین و قناعت است.

عباسپور، از بهانه انسان برای دست به دامان دین شدن گفت و تاکید کرد: برای اینکه انسان به سعادت دنیوی و اُخروی برسد، ناگزیر است که دست به دامان دین بشود که همه برنامه‌های دین به صورت کامل و جامع نگرانه است.