از برگزاری اختتامیه جشنواره فارابی تا پاسخ فاضل لنکرانی به مدعیات سروش

به گزارش ایکنا، در ادامه مروری بر مهم‌ترین اخبار هفته گذشته در سرویس معارف ایکنا خواهیم داشت.

برگزاری اختتامیه جشنواره فارابی

حجت‌الاسلام والمسلمین حسن روحانی، رئیس جمهور در پیامی به اختتامیه دوازدهمین جشنواره بین‌المللی فارابی، با اشاره به اهمیت و نقش علوم انسانی در توسعه جوامع گفت: علوم انسانی نقش جهت‌دهنده و هدایتگر در حیات جوامع و پاسخگویی به معضلات و چالش‌های نوظهور دارد.

وی تصریح کرد: برگزاری جشنواره بین‌المللی فارابی، همواره فرصتی مغتنم برای بازشناسی علوم انسانی و اسلامی و معرفی استعدادهای برتر و پیشرفت‌های علمی کشور و در واقع، گشاینده راه برای حرکت و نیل علوم انسانی به اهداف عالی، متناسب با ارزش‌های ایرانی – اسلامی بوده است.

وضعیت نامساعد محمدرضا حکیمی

محمدرضا حکیمی، اندیشمند و نویسنده دینی که به تازگی از بیمارستان مرخص شده بود به دلیل شدت گرفتن بیماری در ICU بستری شد.

صاحب الحیات، دو هفته قبل نیز پس از دریافت دز دوم واکسن و به دلیل مثبت شدن تست کرونا چند روزی را در بیمارستان سپری کرده بود و به تشخیص پزشکان با آغاز روند بهبودی مرخص شده بود.

دفاع از عقلانیت شیعی

آیت‌الله محقق‌داماد در نشست «فلسفه اسلامی در رویارویی با جهل مقدس» با اشاره به خصیصه‌های تفکر مذهب تشیع گفت: در قرن دوم با مکتب جعفری و باقری، مکتب تشیع شکل می‌گیرد که دینداری در کنار دو اصل معتبر است؛ یکی اصل معنویت و دوم اصل عقلانیت.

وی تاکید کرد: در دوران امام باقر(ع) و امام صادق(ع)، جریان حرکت خونین زید بن علی تقریبا منفی معرفی شده است. صادقین(ع) مکتبی به نام مکتب دینداری معنویت و دینداری تعقل را بنا کردند و این دو اصل در درون مکتب شیعه درخشید. برای شاهد عرضم روایتی معتبر نقل می‌کنم: این روایت در اصول کافی است که اسحاق بن عمار به عنوان یکی از معتبرترین یاران امام صادق(ع) نقل می‌کند روزی خدمت امام(ع) عرض کردم، من همسايه‌اي دارم كه نماز خواندن و صدقه‌دادن و حج رفتنش بسيار است و عيب ظاهري ندارد. امام(ع) فرمود عقلش چطور است؟ در پاسخ گفت: عقل بالایی ندارد. فرمود: پس با آن اعمال، درجه‌اش بالا نمي‌رود.

امام(ع) تعلیم می‌دهد که دین بدون تعقل و دینداری بدون اندیشه‌ورزی و بدون فهم دقیق دینی ارزش چندانی در درگاه خدا ندارد و انسان را رشد نمی‌دهد. در اینجا مسئله ثواب و عقاب نیست بلکه سخن از رشد است که عبادت موجب می‌شود انسان رشد کند؛ مانند یک حبه گندم که رشد می‌کند، نفس آدمی در سایه عبادت خداوند رشد می‌کند و کلمه رشد در قرآن مجید هم هست که فرمود ولایت حق موجب رشد است.

هشدار آیت‌الله مدرسی نسبت به سلطه طالبان

آیت‌الله مدرسی از مراجع تقلید عراق در بیاناتی تصریح کرد: کشورهای جهان و هم‌مرز افغانستان باید از آنچه در این کشور رخ می‌دهد، غافل نباشند و از ملت افغانستان در برابر گسترش طالبان، حمایت کنند.

وی اظهار کرد: در عراق نیز شاهد شعله‌ور شدن آتش فتنه هستیم. باید برای آبادانی کشور بر اساس دین، ارزش‌ها و تمدنی که سردمدار آن بودیم، با همدیگر متحد شویم.

فقه کهن است ولی کهنه نیست

آیت‌الله محمدجواد فاضل لنكرانی، به شبهات مطرح شده از سوی دكتر عبدالكریم سروش در زمینه ارتداد، جهاد ابتدایی و قضاوت‌های نادرست درباره علم فقه پاسخ داد و گفت: اینکه «علم فقه» را مانند سایر علوم بشری دانسته‌اند، خطایی آشکار است. زیرا در این علم، فقیه حق ندارد منابع فقه، مانند: قرآن را تفسیر به رأی نماید، بلکه تفسیر وی باید بر اساس ضوابط مورد قبول و پذیرفته‌شده باشد. نیز فقیه حق ندارد فتوایی بدون علم صادر نماید؛ همچنین فقیه باید براساس معیارها و ضوابط اجتهاد، از قبیل: مبانی اصولی، قواعد فقهی، عقل و بنای عقلا و نیز اجماع فتوا دهد. با این اوصاف، چگونه می‌توان علم فقه را مانند سایر علوم بشری که تشخیص شخصی افراد در آنها نقشی اساسی دارد، بدانیم؟! البته تا اندازه محدودی نقش انسانی و بشری در علم فقه مورد قبول است و وجود اختلاف در فتوا، خود شاهدی بر این امر است؛ امّا اظهار نظرها باید در یک چهارچوب روشن و منضبط باشد و همین امر موجب افتراق علم فقه از سایر علوم است.

استاد درس خارج حوزه قم با اشاره به حرف‌های عبدالکریم سروش درباره فقه گفته است: آقای سروش، چرا چوبِ حراج بر يک علم هزار و چند صد ساله می‌زنيد، بدون اينکه دليلی داشته باشيد؟ آيا به دنبال آن هستيد که اعلاميه حقوق بشر را جايگزين علم فقه كنيد؟

مناظره‌ای درباره حجاب

نشست «بررسی مبانی فقهی و حقوقی الزام حجاب توسط حکومت» در هفته گذشته برگزار شد. حجت‌الاسلام محمدی جورکویه در این نشست بر امکان جرم‌انگاری بی‌حجابی از سوی حکومت تأکید کرد؛ در حالی که محمدعلی ایازی معتقد بود که حجاب امری دینی است، ولی جرم و جنایت نیست، بلکه فلسفه آن حفظ کرامت زن مؤمن است.

حجت‌الاسلام و المسلمین سیدمحمدعلی ایازی، گفت: قرآن کریم در اینکه حجاب وظیفه است صراحت دارد، اما مسئله اصلی این است که آیا این موضوع تکلیف است یا مسئولیت اجتماعی؟ همچنین اگر کسی این کار را ترک کرد، ترک آن با وجود آگاهی نسبت به مسئله، گناه است یا جرم؛ ما باید بین گناه و جرم تفاوت بگذاریم، زیرا در قرآن مواردی هست که گناه شمرده شده، ولی جرم نیست؛ در مورد حجاب این مسئله مطرح است که آیاتی نداریم که گفته باشد ترک حجاب جنایت و جرم است و باید سیاست جنایی برای او اعمال شود.