نقدی بر درخواست تدوین تفسیر نوین قرآن در مصر

به گزارش ایکنا؛ پایگاه خبری عربی21 با انتشار یادداشتی به قلم «قطب العربی»، نویسنده مصری به تحلیل ابعاد این تصمیم جدید مصر در خصوص کامل‌ترین و مقدس‌ترین کتاب آسمانی مسلمانان پرداخت.

نویسنده با تأکید بر اینکه بحث و بررسی تفسیر معاصر از قرآن کریم باید از سوی مفسران و علمای متخصص در این حوزه انجام شود، گفت: دعوت به چنین تفسیری وقتی از سوی شخصیت‌های سیاسی و دولتی مطرح می‌شود، سکوت در برابر آن غیرممکن است.

او با اشاره به اینکه دستکاری در مقدس‌ترین مقدسات مسلمانان یعنی قرآن کریم در راستای خدمت به حکومت‌ها جایز نیست، گفت: چه کسی گره زدن آیات قرآن را در خدمت سیاست‌های ناعادلانه می‌پذیرد؟ چه کسی ارائه برداشت‌های مخدوش برای پوشش و توجیه پدیده‌های نابهنجار در جامعه و جلب رضایت گروه‌های فشار بین‌المللی را می‌پذیرد؟!

وی افزود: دعوت به تدوین یک تفسیر مدرن از قرآن کریم در داخل مجلس سنای مصر و به طور مشخص از سوی یوسف ابوعامر، رئیس کمیته دینی این مجلس در بیستم ماه جاری میلادی مطرح شد و به دنبال آن وزیر اوقاف و مفتی کل مصر نیز برخلاف اعضای کمیته مذکور خواستار بررسی آن شدند.

نویسنده با بیان اینکه قضیه تفسیر مدرن هم در راستای دروغ دیگر السیسی و رسانه‌های آن درباره کشور جدیدی است که از آن صحبت می‌کنند، گفت: بر همین مبنا رئیس‌جمهور مصر پایتخت جدیدی ساخته است و می‌خواهد هویت جدیدی را از مصر به بیرون عرضه کند؛ به طوری که هویت فرعونی به عنوان جایگزینی برای هویت عربی ـ اسلامی کنونی باشد و بعید نمی‌دانیم که پرچم و سرود ملی جدیدی نیز به زودی برای آن اعلام شود.

نویسنده تصریح کرد: شعار تفسیر مدرن شعاری فریبنده است، زیرا چیزی را اعلام و چیزهایی را پنهان می‌کند. اگر منظور از تفسیر امروزی فهم قرآن در پرتو واقعیات عصر و تحولات آن است، این همان چیزی است که مفسران و فقها قبلاً بدان اعتراض نمی‌کردند و قبلا چندین تفسیر با این رویکرد صادر شده است.

او با اشاره به تفاسیر معاصری متعلق به مفسران مصری نظیر شیخ محمد عبده، شیخ رشید رضا، شیخ طنطاوی جوهری، دکتر مصطفی محمود و اخیرا هم شیخ الشعراوی گفت: تا پیش از این حتی اگر عده‌ای از مفسران به این یا آن تفسیر اعتراض داشته باشند، در محدوده علمی و دینی آن باقی می‌ماند و لباس سیاسی به تن نکرده بود.

نویسنده افزود: به عنوان مثال میان دکتر عایشه عبدالرحمن معروف به (بنت الشاطئ)  و دکتر مصطفی محمود بر سر شیوه امروزی تفسیر اختلاف بود. دکتر محمود در سال 1969 کتاب خود را با عنوان «القرآن.. نحو فهم عصري»(قرآن: به سوی یک فهم مدرن) منتشر کرد و دکتر عبدالرحمن در کتاب خود با عنوان  «التفسير العصري للقرآن.. بيان للناس»(تفسیر جدید قرآن… بیانی برای مردم) به آن پاسخ داد و هر دو  آنها از نزدیک‌ترین معتمدین انور سادات، رئیس جمهور فقید مصر بودند.

به باور نویسنده اما چیزی که از تفسیر مدرن امروز خواسته می‌شود همسویی با روند اصلاح یا توسعه گفتمان دینی است که السیسی از مدتی پیش راه انداخته و هنوز به دلیل تقابل الازهر و عدم پذیرش افکار عمومی متزلزل است.

وی افزود: آنچه تأیید می‌کند که تفسیر مورد نظر، تفسیر دولتی است، یعنی در خدمت دستورات اداره دولتی فعلی است، این است که مفتی مصر در جریان شرکت در بحث بر سر این تفسیر آن را طرحی مطابق با جمهوری جدید مصر توصیف کرده است.

نویسنده تأکید کرد: کسانی که خواهان تدوین تفسیر جدید از قرآن کریم هستند، می‌خواهند که حرام خدا را حلال و حلال را حرام کنند، مشروبات الکلی، همجنس‌گرایی، استبداد سیاسی، بی عدالتی اجتماعی، غارت اقتصادی و آشفتگی فرهنگی را حلال کنند و قیام بر ظالم و انکار منکرات و دعوت به خیر را حرام کنند.

در ادامه این یادداشت آمده است: اگر دعوت به تفسیر مدرن از قرآن از درون مؤسسه الازهر، انجمن‌های مذهبی یا علمای ارشد مطرح می‌شد، بحث درباره آن به متخصصان واگذار می‌شد، اما از کی تا حالا شورای قانونگذاری مصر که وظیفه آن صدور قوانین و نظارت بر عملکرد دولت است، چنین درخواستی را پذیرفته است؟ مگر اینکه بخواهد در جشن آنچه تشکیل جمهوری جدید مصر است، شرکت کند و هر بدی را برای حاکم زینت دهد تا او آن را خیر ببیند.

وی افزود: این طرح را رژیم سابق زین العابدین بن علی در تونس ترویج داد و نهادهای بین‌المللی بزرگی که خیری برای اسلام و مسلمانان نمی‌خواهند آن را تشویق کردند، در حالی که به دروغ شعارهای حقوق بشری سر می‌دهند.

نویسنده در ادامه این موضوع را هم محتمل دانست که یکی از اهداف دعوت به تدوین تفسیر مدرن پشتیبانی از اصطلاح «دیانت ابراهیمی»(با هدف ادغام ادیان یهودی، مسیحی و اسلام ذیل یک دین واحد) باشد چیزی که به ویژه با به راه افتادن موج عادی‌سازی روابط با رژیم صهیونیستی برای گسترش آن در منطقه تبلیغ می‌شود.

او در ادامه با اشاره به اقدام دولت‌های مصر برای حذف آیات جهاد و آیات مربوط به صفات بنی اسرائیل در قرآن از برنامه‌های درسی مدارس گفت: شايد طرفداران دعوت به تفسیر جدید اين فرصت را می‌بينند تا تفاسير جديدی از آيات قرآن ارائه شود كه با دين جديد و نظم نوين بين‌المللی سازگار باشد.

نویسنده در عین حال تأکید کرد که مصری‌ها در مقابله با این حملات علیه اصول و مبادی اسلام به الازهر پناه می‌برند تا با متفکران و علمای خود به مقابله با هر گونه خدشه به دین و عقیده اسلام برود.