هر کدام از سورههای قرآن کریم(ص) به اسم خاصی نامگذاری شده است، غالباً نام سورههای قرآن کریم از واژگان آغازین هر سوره و یا از محتوا و پیامهای نهفته در آنها گرفته شده است، از اینرو نام هر سوره با محتوای آن مناسبت دارد. چنانکه سوره بقره به مناسبت ذکر گاو بنی اسرائیل بدین اسم نامگذاری شده است و یا سوره نساء به مناسبت ذکر احکام مربوط به زنان چنین نامگذاری شده است. برخی از سورههای قرآن کریم بیش از یک نام دارند، سیوطی ۲۵ نام برای سوره حمد ذکر کرده است.
قرائت هرکدام از سورهها نیز فضیلتی دارد که در ذیل برخی از آنها بیان شده است.
سوره قمر
از پیامبر(ص) آوردهاند: کسی که سوره قمر را یک روز در میان تلاوت کند، روز رستاخیز در حالی برانگیخته میشود که چهره اش بسانِ ماه شب چهارده میدرخشد و هر آن کس که این سوره را در هر شب بخواند، پاداشش از این هم برتر و پرشکوهتر خواهد بود و در روز رستاخیز، در حالی خواهد آمد که نور و روشنایی چهرهاش بر دیگر چهرهها و صورتهای خوبانِ مردم، برتری دارد و نیز حضرت صادق علیه السلام فرمود: هرکس سوره قَمر را تلاوت کند، خدا او را در روز رستاخیز از آرامگاهش بر مَرکبی از مَرکبهای بهشت برمیانگیزد.
سوره الرّحمن
از پیامبر گرامی اسلام(ص) روایت است که فرمود: هر کس سوره مبارکه رحمن را تلاوت کند، خدا به ناتوانی او در سپاسِ نعمتها رحمت میآورد و حقِّ سپاس نعمتهایی را که به او ارزانی داشته است، خودش ادا میکند و نیز حضرت کاظم(ع) آوردهاند که برای هر چیزی عروسی است و عروس قرآن، سوره مبارکه رحمن است.
امام صادق(ع) فرمودند: تلاوت سوره مبارکه رحمن را هرگز رها نکنید، چرا که این سوره هرگز در دلهای نفاقگرایان و اصلاحناپذیران استقرار نمییابد و خدا آن را در روز رستاخیز، در چهره انسانی که دارای زیباترین سیما و دل انگیزترین و خوشبوترین رایحه است قرار میدهد. آنگاه در نزدیکترین جایی که از همگان به خدا بیشتر تقرب دارد میایستد. خدا از او میپرسد: چه کس در دنیا به مفاهیم و معارف و درسهای تو ارج نهاد و تو را تلاوت کرد و به مقررات تو عمل نمود؟
او در پاسخ پروردگار، نامهایی را برمیشمارد و با آمدن نامِ هرکس، چهره او نیز در برابر دیدگان مردم، سپید و درخشان میشود. در این هنگام خداوند به آنان خطاب میکند که اینک شما میتوانید در مورد هر آنکس که بخواهید شفاعت کنید و آنان بسیاری را شفاعت میکنند و شفاعت آنان به لطف خدا، مورد قبول قرار میگیرد و به آنان پیام میرسد که همگی شما وارد بهشتِ پر طراوت و زیبا شوید و در هر کجای آن خواستید، زندگی کنید و نیز آوردهاند که آن امام بزرگوار فرمود: لازم است که هر انسان خردمند و توحیدگرایی در هر جمعهای سوره رحمن را تلاوت کند و هرگاه به آیه (فَباَی الاءِ رَبِّکما تُکذِّبان؛ پس آیا به کدامین نعمتهای پروردگارتان تکذیب میکنید؟) رسید، در پاسخ بگوید: (لا بِشَی ءٍ مِن الایِک رَبِّ اُکذِّبُ؛ یعنی پروردگارا! هیچ یک از نعمتهای تو را دروغ نمیشمارم).
سوره واقعه
پیامبر گرامی(ص) فرمود: کسی که سوره واقعه را تلاوت کند، در وصف او نوشته میشود که از غفلتزدگان نیست.
و آمده است: کسی که میخواهد خبر پیشینیان، اهل بهشت، حال دوزخیان و وصف دنیا و آخرت را دریابد، باید سوره واقعه را با دقت تلاوت کند و نیز از پیامبر مروی است کسی که هر شب سوره واقعه را تلاوت کند، هرگز گرفتار تهیدستی و فقر نخواهد شد.
حضرت باقر(ع) نیز فرمود: هرکس سوره واقعه را هر شب پیش از سر نهادن بر بالش، تلاوت کند در روز رستاخیز، خدا را در حالی دیدار خواهد کرد که چهرهاش بسانِ ماه شب چهاردهم میدرخشد.
و از حضرت صادق(ع) آوردهاند: کسی که سوره واقعه را در هر شب جمعه تلاوت کند، خدای فرزانه او را دوست میدارد و او را محبوب مردم میسازد. او هرگز در زندگی ناراحتی نمیبیند و فقر و تهیدستی و افتهای دنیا دامانش را نمیگیرد و از دوستان امیرالمؤمنین خواهد شد.
سوره حدید
پیامبر گرامی(ص) فرمود: کسی که سوره حدید را تلاوت کند، از کسانی به شمار خواهد آمد و در ردیف کسانی نامش نوشته خواهد شد که به خدا و پیامآورش ایمان آوردهاند و نیز فرمود: در این سوره، آیهای است که از هر آیه برتر است و حضرت صادق علیه السلام نیز فرمود: هرکس سوره حدید و مجادله را در نمازهای واجب خویش بخواند و تلاوت آن را ادامه دهد، خداوند هرگز او را عذاب نخواهد کرد تا بمیرد و در خود و خاندانش هرگز بدی نخواهد دید و به هیچ کاری گرفتار نخواهد شد.
سوره مجادله
پیامبر گرامی(ص) فرمود: هیچکس سوره مجادله را آنگونه که شایسته و بایسته است تلاوت کند و در مورد مفاهیم بلند و عدالتآفرین آن بیندیشد و آن را مشعل فرا راه قرار دهد، در روز رستاخیز در شمار بندگان راستین خدا و حزب واقعی او خواهد بود.
سوره حشر
پیامبر گرامی اسلام(ص) در فضیلت این سوره و پاداش تلاوت آن فرمود: هرکس سوره حشر را آنگونه که باید برای آگاهی و خودسازی بخواند، تمام بهشت و دوزخ، عرش و کرسی، حجابها و آسمانها، زمینهای هفتگانه، حشرات، بادها، پرندگان، جنبندگان، گیاهان، درختان، خورشید، ماه، فرشتگان و کرّوبیان بر او درود میفرستند و برای او آمرزش میطلبند و اگر در آن روز یا آن شبی که این سوره مبارکه را تلاوت کرده است جهان را بدرود گوید، شهید از دنیا رفته است.
و نیز امام صادق(ع) فرمود: کسی که سوره الرحمن و حشر را به هنگامه غروب خورشید تلاوت کند، خدا فرشتهای را با شمشیر برهنه و آماده، مسئول حفاظت خانه وی میسازد.
سوره ممتحنه
پیامبر گرامی(ص) فرمود: هرکس که سوره مبارکه ممتحنه را تلاوت نماید و به آن ایمان داشته باشد و معارف آن را برنامه عمل خود قرار دهد، همه زنان و مردان با ایمان در روز رستاخیز، شفاعتگر او خواهند بود.
و از چهارمین امام نور، حضرت امام زین العابدین(ع) آوردهاند: هرکس سوره مبارکه ممتحنه را با اخلاص و ایمان در نمازهای واجب و نافلهاش تلاوت نماید، خدا قلب او را برای فرود ایمان، خالص و آماده میسازد و نور بصیرت و ژرفنگری به او ارزانی میدارد و هرگز فقر و تهیدستی، دامان او را نمیگیرد و خود و فرزندانش به افت جنون گرفتار نمیگردند. ( این پاداش پرشکوه و این همه ثواب و افتخار، تنها برای تلاوت بیروح و یا برای تلاوت تشریفاتی و آغاز مراسم نیست، بلکه در گرو ژرفنگری و ایمان به حق، آزادگی و آزادمنشی و حقطلبی و رعایت حقوق بندگان خدا و آزادی و امنیت آنان و رعایت مقررات خداست.)
سوره صفّ
از پیامبر گرامی(ص) آوردهاند که در پاداش تلاوت این سوره فرمود: کسی که سوره صف را با ایمان و اخلاص و برای آگاهی و عمل شایسته تلاوت کند، آن حضرت بر چنین کسی درود میفرستد و تا در دنیا زندگی میکند برای او از بارگاه خدا آمرزش میخواهد و در روز قیامت نیز دوست و رفیق او خواهد بود.
و نیز حضرت باقر(ع) فرمود: هرکس سوره مبارکه صف را برای آگاهی و عمل تلاوت کند و در نمازهای واجب و مستحب به خواندن آن ادامه دهد، خدای فرزانه، او را در صف فرشتگان و پیامآوران جای میدهد.
سوره جمعه
پیامبر گرامی(ص) فرمود: هرکس سوره جمعه را آگاهانه و با اخلاص برای آموزش و عمل تلاوت کند، خدا به شمار همه کسانی که در تمامی قلمرو اسلام در نماز جمعه شرکت میکنند و کسانی که شرکت نمیکنند به او 10 پاداش ارزانی میدارد.
و از ششمین امام نور، حضرت امام صادق(ع) آوردهاند که فرمود: بر هر انسان توحیدگرا و باایمانی از شیعیان و رهروان راه ما خاندان رسالت، لازم است که در شب جمعه، سوره جمعه و سوره الاعلی را بخواند و ظهر جمعه، سوره جمعه و منافقین را تلاوت کند و هنگامیکه چنین کند چنان است که گویی کار پیامبر خدا را انجام داده و پاداش و ثواب او از بارگاه خدا، بهشت پر طراوت و زیبای خداست که به او ارزانی خواهد شد.
منابع: تفسیر مجمع البیان و Hawzah.net
انتهای پیام