صحیفه سجادیه را فرآوری نکرده‌ایم
یک محقق و پژوهشگر علوم قرآنی گفت: صحیفه سجادیه صرفا دعا نیست، بلکه دربردارنده سبک زندگی ملکوتی است که آن را فرآوری نکرده‌ایم.
به گزارش ایکنا از خراسان رضوی، حجت‌الاسلام مهدی نخاولی، محقق و پژوهشگر علوم قرآنی، امروز 16 تیرماه، در هشتمین همایش حضرت سیدالعابدین(ع) که در محل دفتر تبلیغات اسلامی خراسان رضوی برگزار شد، ضمن تسلیت سالروز شهادت امام محمد باقر(ع)، بیان کرد: در قرآن بیش از 100 آیه در توصیف و معرفی اهل‌بیت(ع) و با نگاه‌های متنوع است. این تنوع در نگاه اهل‌بیت که گاهی از حضرات معصومین با عبارت مخلصون، مطهرون و... یاد شده است، سِری دارد.
وی اضافه کرد: آیاتی نیز در توصیف اهل‌بیت خمسه طیبه به صورت خاص آمده است به عنوان مثال آیاتی در وصف پیامبر(ص)، حضرت زهرا(س) و... آمده لذا بعد از خمسه طیبه آیاتی که به صورت خاص اشاره مستقیم به سایر معصومین باشد، جز برای امام زمان(عج) نداریم.
نخاولی اظهار کرد: عمیق‌ترین و پیچیده ترین آیه قرآن «بسم‌الله الرحمن الرحیم» است. قرآن دو خلاصه دارد یک خلاصه سوره «حمد» که به صورت فشرده و اشاره قرآنی دارد، سوره «بقره» هم که اشاره روایی دارد از طرفی سوره «حمد» در بسم‌الله الرحمن الرحیم خلاصه شده و در این آیه دو جا از اهل‌بیت سخن گفته و دو معنا دارد که به یک معنای آن پرداخته می‌شود.
این پژوهشگر قرآن با اشاره به تفسیر آیه «بسم الله الرحمن رحیم»، ادامه داد: حضرت علی(ع) در گفتگویی در خصوص «باء» «بسم‌الله» به ابن عباس معارف را تبیین نمودند که به گفته ابن عباس این معارف بسیار سنگین بود. لذا تفسیر این آیه دارای معارف زیادی است. ابتدای سوره «بقره» جریان خلقت حضرت آدم بیان شده و شرط خلافت الهی شناخت اسماء است بر این اساس ملاک فضیلت حضرت آدم شناخت اسماء بود .
وی گفت: و اما این سوال مطرح است اسما چه کسانی هستند؟ خداوند در آیه 31 سوره «بقره» می فرماید: «وَعَلَّمَ آدَمَ الْأَسْمَاءَ كُلَّهَا ثُمَّ عَرَضَهُمْ عَلَى الْمَلَائِكَةِ فَقَالَ أَنْبِئُونِي بِأَسْمَاءِ هَٰؤُلَاءِ إِنْ كُنْتُمْ صَادِقِينَ؛ و خدا همه اسماء را به آدم یاد داد، آن گاه حقایق آن اسماء را در نظر فرشتگان پدید آورد و فرمود: اسماء اینان را بیان کنید اگر شما در دعوی خود صادقید.»
نخاولی ادامه داد: در فرهنگ دینی مخلوقات خدا 6 دسته از جمله جمادات، نباتات، حیوانات، جن، ملک و انسان هستند که اسماء یکی از سه دسته جن، ملک یا انسان هستند. براساس تفسیر آیات اسماء نمی‌تواند ملک باشد، چون بر انسان سجده کردند از طرفی جن هم نمی‌تواند باشد که یک دلیل آن هم این است که ابلیس که از جنیان بود که به واسطه عبادات به ملائک نزدیک شده بود و او نیز مأمور به سجده شد بر این اساس اسماء جزء دسته انسان هستند.
این پژوهشگر قرآنی اظهار کرد: آدم نیست چون اسماء به او معرفی شد قرآن دو لیست پنج نفره از برترین انسان‌ها بیان کرده است، لیست پنج نفر اول پیامبران اولوالعظم اعم از حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت عیسی، حضرت موسی و حضرت پیامبر(ص) هستند، اما با توجه به آیه تطهیر، درباره لیست پنج نفر دوم تنها گفته شده این پنج نفر کسانی هستند که خداوند به آنها نظر خاصی دارد. قرآن اشاره دارد که نوح جز اسماء نیست، چرا که وقتی خواست سوار بر مرکب شود به اسماء متوسل شد و از خدا خواست تا به نورانیت آن پنج قدیس از بلای طوفان نجات یابد.
وی عنوان کرد: از آنجا که نوح جزء اسماء نیست، لذ احضرت ابراهیم، حضرت موسی و حضرت عیسی هم جزء اسماء نیستند. علاوه بر لیست پنج نفره اول در لیست پنج نفره دوم اسم پیامبر(ص) نیز مشترک آمده است و اولین مصداق اسماء بر این اساس پیامبر(ص) است. سند روایتی از است که امام صادق (ع) راجع به قول خداى عز و جل «خدا را نامهاى نيكوست او را بآنها بخوانيد» فرمود: سوگند بخدا مائيم آن نامهاى نيكو كه خدا عملى را از بندگان نپذيرد مگر آنكه با معرفت ما باشد.
نخاولی ابراز کرد: ما دچار مسئله ای شده‌ایم که باید تصحیح شود.اگر صرفا به رفتار و گفتار یک امام نگاه کنیم گاهی نیز می توان از همان امام ایراد گرفت لذا بسته اسلام شناسی به تنهایی با یک امام تکمیل نمی‌شود همه این ها در کنار هم به نظر صحیح ما را رهنمون می کند بر این اساس نگاه به مسائل از یک منظر به تنهایی قابل قبول نیست.
این پژوهشگر قرآن بیان کرد: ما موظفیم وقتی تحقیق می‌کنیم از منظر اسلام که مجموعه قرآن و عترت است، تحقیق کنیم. کسی که می‌خواهد تحقیق کند باید قرآن محوری را مدنظر داشته باشد، سپس تفسیر قرآن را در نظر گیرد. اگر به روایات برخورد کردیم باید پایه قرآنی آن را نیز استخراج کنیم وگرنه مسیر قرآن محوری در فهم دین را از دست خواهیم داد.
وی ابراز کرد: ما باید در خصوص دعا و صحیفه سجادیه نگرش خود را تغییر دهیم. متاسفانه ما صحیفه را فرآوری نکردیم. دعاها صرفاً یک راز و نیاز نیست، بلکه سبک زندگی است. اگر با این نگرش به صحیفه نگاه کنیم به سبک زندگی ملکوتی دست خواهیم یافت. عمیق‌ترین ساحت معارف را در ادعیه داریم که لایه‌های درونی قلب را نیز دربرمی‌گیرد و با قرائت آن اشک جاری می‌شود.
انتهای پیام
