وظیفه فقها در شرایط پیچیده اجتماعی چیست
رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء گفت: وظیفه فقها و مراجع عظام تقلید بیان و تبیین ارزش‌ها و ملاک‌های دینی است. برای مثال اصل آموزه دینی امر به معروف و نهی از منکر و شرایط و اقتضائات آن باید تشریح شود و تاکنون فقها به نحو احسن آن را انجام داده‌اند حتی در هنگام بروز حوادث جزئی نیز این مسائل را بازگو کردند.
حجت‌الاسلام والمسلمین مرتضی واعظ جوادی، رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء در گفت‌‌وگو با ایکنا از قم، بیان کرد: حوادث اجتماعی همواره در دو سطح مورد بررسی قرار می‌گیرد؛ یک سطح فقهی و یک سطح قضایی. در سطح فقهی که وظیفه حوزه‌های علمیه است، فقها و عالمان دینی ما اصول کار را مشخص می‌کنند و مرزها و ملاک‌ها را تعیین می‌کنند.
وی با اشاره به بررسی‌های دستگاه قضایی این پرونده، افزود: وقتی رخدادی در جامعه برجسته می‌شود و تبعات مختلفی در سطح جامعه و افکار عمومی به همراه دارد؛ ابعاد و جزئیات گوناگونی بر آن مترتب می‌شود. در این حالت ورود فقها به مسئله هیچ جایگاهی ندارد و باید در مراجع قضایی مورد بررسی قرار گیرد.
وی تصریح کرد: این موضوعات در ابتدا باید از سوی مراجع ذی‌ربط کارشناسی شود و پس از شفافیت موضوع، فقها و مراجع عظام تقلید مواضع خود را اعلام کنند و تا زمانی که موضوع شفاف نباشد، هرگونه اظهارنظر غیرکارشناسی و بی‌اعتبار است.
واعظ جوادی اظهار کرد: در هنگام بروز چنین اتفاقاتی، مراجع عظام تقلید و روحانیون نیز بر این باورند که رسیدگی و ورود به چنین مسائلی برعهده مراجع قضایی است و نظریات کارشناسان ماهر و خبره در این حوزه قابل استناد است لذا اعلام مواضع عالمان دینی و مراجع عظام در این عرصه پیش از اعلام نظریات کارشناسی شده مراجع قضایی ورود نادرستی خواهد بود.
وی تصریح کرد: گرچه این حادثه یک پیشامد جزئی است و ورود عالمان دینی در این رابطه صرفا بیان ملاک‌ها و شاخصه‌های کلی دین اسلام است اما نظام قضایی کشور باید به پشتوانه کارشناسان ماهر و معتمد در روند پاسخگویی به افکار عمومی پیرامون این حادثه سرعت عمل داشته باشد.
رئیس بنیاد بین‌المللی علوم وحیانی اسراء در پاسخ به این پرسش که آیا عالمان دینی نباید در هنگام بروز چنین حوادثی اعلام موضع کنند؟ اظهار کرد: وظیفه فقها و مراجع عظام تقلید بیان و تبیین ارزش‌ها و ملاک‌های دینی است برای مثال در رابطه با این مسئله، اصل آموزه دینی امر به معروف و نهی از منکر و شرایط و اقتضائات آن باید تشریح شود که بیان این‌گونه مسائل، برعهده فقیهان است و تاکنون به نحو احسن آن را انجام داده‌اند حتی در هنگام بروز حوادث جزئی نیز این مسائل را بازگو کردند.
وی ادامه داد: علما و فضلای حوزوی نیز اخیرا مطابق بر آموزه‌های دینی و شرعی واکنش‌ها و بیاناتی داشتند بنابراین فقیهان و عالمان دینی در حال انجام مسئولیت‌های خویش هستند و لذا مراجع قضایی باید پاسخگو باشند.
جوادی‌آملی با اشاره به اینکه آیت‌الله بیات زنجانی در بیانیه خود در پی بروز حوادث اخیر ورود جزئی به این مسئله داشتند، تصریح کرد: اعلام موضع ایشان یک ورود فقهی نیست و یک ورود اجتماعی است که بنابر مصلحت خویش آن کار را انجام داده‌اند و برخی دیگر از عالمان دینی نیز مصلحت می‌دانند که کارشناسان و خبرگان مراجع قضایی پرونده را بررسی کرده و به طور رسمی نظرات متقن و واضح را اعلام کنند و از آسیب بیشتر به اعتماد عمومی جلوگیری کنند.
وی در پایان گفت: عالمان دینی ما در جایگاه فقاهت و مرجعیت دینی همواره بیانات صریح و روشنی داشته و دارند و اعلام مواضع و انتشار بیانیه‌هایی که در هنگام بروز این حوادث از سوی فضلا و روحانیون به نمایندگی علمی از مراجع دینی انجام می‌شود و آن را باید محترم برشمرد و از سوی حوزه‌های علمیه تلقی کرد.
انتهای پیام
