مصرف آب؛ راهی برای مقابله با سموم ناشی از آلودگی هوا

محمدحسن انتظاری، عضو هیئت علمی دانشکده تغذیه و علوم غذایی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان در گفت‌وگو با ایکنا از اصفهان با بیان اینکه آلودگی هوا یکی از مشکلات جوامع شهری امروز است،‌ اظهار کرد: اولین راهکار برای در امان ماندن از عوارض این مشکل، این است که تا حد امکان خود را در معرض آلودگی هوا قرار ندهیم و در مکان‌های شلوغ و محل عبور وسایل نقلیه رفت‌وآمد نکنیم. این مسئله به‌خصوص برای گروه‌های حساس و افرادی که بیماری‌های قلبی و ریوی دارند، واجب است.

وی افزود: این راهکار به این معنا نیست که هوای خانه در شهرهای آلوده کاملا سالم است، اما مکان‌های شلوغ و محل عبور وسایل نقلیه آلودگی و سرب بیشتری دارند. همچنین هر چه فعالیت افراد بیشتر باشد، ضربان قلب و تنفس آنها بیشتر شده و آلودگی بیشتری به بدن می‌رسد.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه یکی از مواد غذایی کمک‌کننده در این مواقع، میوه‌ها و سبزیجات رنگی است، گفت: هر چه رنگ موجود در ماده غذایی، غلیظ‌تر باشد، آنتی‌اکسیدان بیشتری در آن موجود است که به‌عنوان سد دفاعی از بدن محافظت می‌کند و عوارض آلودگی را کاهش می‌دهد. همچنین یکی دیگر از مواد موجود در این مواد غذایی، فیبر و به‌ویژه فیبرهای محلول در آب است که مواد سمی را به خود جذب و حتی اگر وارد دستگاه گوارش شود، آن را دفع می‌کند.

وی ادامه داد: افراد در روزهای آلوده تا جایی که می‌توانند، از آب استفاده کنند، زیرا سمومی که وارد بدن می‌شود، معمولا محلول در آب است و در صورت مصرف آب زیاد، فرصت جذب در بدن برای این سموم ایجاد نمی‌شود. در کنار آب، شیر کم‌چرب به‌عنوان یک نوشیدنی مفید توصیه می‌شود؛ شیر دارای کلسیم است و کلسیم در جذب و رسوب در بافت‌های بدن، با سمومی مثل سرب که در هوای آلوده موجود است، رقابت می‌کند. به همین دلیل، لازم است که افراد به‌ویژه در روزهای آلوده، یک یا دو لیوان شیر یا ماست مصرف کنند. میوه‌ها، سبزیجات و به‌خصوص کلم بروکلی برای کسانی که گیاه‌خوار هستند، یا امکان مصرف لبنیات ندارند، مناسب است، زیرا کلم بروکلی با داشتن کلسیم و آنتی‌اکسیدان، تا حدی جایگزین شیر و لبنیات خواهد شد.

انتظاری افزود: مصرف قرص ویتامین دی ۵۰ هزار واحد برای خانم‌ها لازم و ضروری است، مصرف این قرص برای آقایان منعی ندارد، اما در صورت مصرف نکردن نیز مردان کمتر از زنان دچار کمبود ویتامین دی می‌شوند.

وی با بیان اینکه بعضی از مواد غذایی وضعیت بدن را در روزهای آلوده بغرنج‌تر می‌کند، گفت: هر ماده‌ دارای رنگ مصنوعی، مثل نوشابه، ژله، بستنی یخی و شیرینی‌های دارای رنگ مصنوعی، حتی رنگ‌های خوراکی مجاز، برای بدن مضر بوده و بهتر است در شرایط آلودگی هوا استفاده نشود، زیرا قسمتی از سیستم دفاعی بدن را به خود مشغول می‌کند. بدن ما با آلودگی‌ها مثل داروها و سموم برخورد می‌کند و اولین فعالیت آن، دفع حداکثری این مواد است. زمانی که ماده سمی یا نيمه‌سمی دیگری مثل رنگ‌های خوراکی، فست‌فودها و مواد افزودنی به بدن وارد می‌کنیم، بخشی از توان دفاعی آن صرف مقابله با این مواد می‌شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه رعایت توصیه‌ها برای سالمندان، گروه‌های حساس و بیماران قلبی و ریوی واجب است، تأکید کرد: این افراد لازم است توجه بیشتری به رعایت توصیه‌های غذایی و پزشکی داشته باشند و حتی با وجود تمام مزایای ورزش، در روزهای آلوده از انجام ورزش و فعالیت‌های بدنی شدید صرف‌نظر کنند، زیرا با ورزش شدید و تنفس بیشتر، آلودگی بیشتری وارد بدن می‌شود.

وی بیان کرد: یکی از مواد غذایی که برای گروه‌های حساس و بیماران ریوی توصیه می‌شود، استفاده از چربی‌های امگا ۳ است که در موادی مثل گردو، گوشت ماهی و روغن‌های کلزا و کانولا وجود دارد، اما اگر به هر دلیلی این مواد در دسترس نبود، می‌توانند از قرص ۵۰۰ میلی‌گرم امگا ۳ استفاده کنند. با این حال، این موارد در درازمدت اثرگذار خواهد بود و نیاز است که در رژیم غذایی گروه‌های حساس استفاده شود.

پریسا عابدی