توجه والدین به ارزش‌های آموزشی در انیمیشن‌ها
نباید فراموش کنیم که فرزندان ما به نیت آموزش به تماشای یک انیمیشن نمی‌پردازند، بلکه با نیت سرگرم شدن، انیمیشن تماشا می‌کنند. لذا اگر فیلم و انیمیشنی آسیب زیادی نداشته و سرگرم‌کننده باشد، همین که یک تلنگر در پیام و ارزش و الگوهای خود داشته باشد، کافی است.
علاقه وافر کودکان و نوجوانان به دیدن انیمیشن و فیلم بر کسی پوشیده نیست اما فیلم‌ها، سریال‌ها و انیمیشن‌های تولید شده در کشورهای مختلف جهان چه تأثیری بر کودکان ایرانی دارد؟ آیا این فیلم‌ها و انیمیشن‌ها با توجه به محتوای خشونت‌آمیز و داستان‌های مبتنی بر فرهنگی متفاوت می‌تواند تأثیر تخریبی بر ذهن و روان بچه‌های ما داشته باشد؟ اگر بله؛ چطور می‌توان این آسیب‌ها را به حداقل رساند و یا از بروز آنها پیشگیری کرد.
خبرگزاری ایکنا، برای رفع نگرانی و دغدغه خانواده‌های ایرانی در این زمینه به تولید کلیپ‌های تخصصی آموزشی اقدام کرده است. حسین حق‌پناه، کارشناس سواد رسانه‌ای طی ۱۲ جلسه به بیان دانستنی‌های انیمیشنی برای خانواده‌ها می‌پردازد.
حسین حق‌پناه در یازدهمین قسمت از این مجموعه به موضوع «ارزش‌های آموزشی» پرداخته که مشروح آن را در ادامه می‌خوانید و مشاهده می‌کنید.
دیدیم که در کنار معیارها و شاخص‌های منفی، توجه به شاخص‌های مثبت نیز مهم است که بتوانیم فیلم‌ها و انیمیشن‌ها را توصیه نیز بکنیم یا جایگزین مناسب برای فیلم‌های منفی داشته باشیم. جالب است که توجه کنیم که خیلی از این پیام‌ها و الگوهای مثبت می‌تواند سویه‌های نامرئی داشته باشد. برای مثال اگر با یک انیمیشنی روبه‌رو هستیم که در آن خانواده‌ای فرزندان زیادی داشته و موفق است؛ نگاه جمعیت و فرزندآوری را با خود حمل می‌کند. در کنار شاخص‌های منفی باید به نوعی برآیند برسیم. اگر فیلم و یا انیمیشنی شاخص‌های منفی زیادی ندارد و حاوی پیام‌های مثبت است، این فیلم قابل توصیه است.
نباید فراموش کنیم که فرزندان ما به نیت آموزش به تماشای یک انیمیشن نمی‌پردازند، بلکه با نیت سرگرم شدن تماشا می‌کنند؛ لذا اگر فیلم و انیمیشنی آسیب زیادی نداشته و سرگرم‌کننده باشد، همین که یک تلنگر در پیام و ارزش و الگوهای خود داشته باشد، کافی است. همچنین، اگر فیلمی در حال ترویج تلاش و سخت‌کوشی برای رسیدن به موفقیت است، قابل توصیه برای تماشا شدن است.
اما زمانی می‌توان از این فیلم‌ها به اصطلاح به خوبی بهره برد که از فاکتور گفت‌و‌گو به ویژه بعد از تماشای آنها استفاده کنیم. توجه به یک نکته دیگر نیز مهم است. بسیاری از فیلم‌ها و انیمیشن‌ها علیرغم اینکه به نیت سرگرم‌کنندگی ساخته شده‌اند، ارزش آموزشی دارند. برای مثال ممکن است فرزندان با تماشای یک انیمیشن، جغرافیا آموزش ببینند. فرزندان از این طریق ممکن است دریابند که در نقاط مختلف کشور چه مکان‌هایی وجود دارد و یا در دنیا چه اتفاقاتی رخ می‌دهد. همچنین، ممکن است از طریق این فیلم‌ها آموزش‌های خوبی در مورد فرهنگ‌های مختلف دریافت کنند که این‌گونه فیلم‌ها کم نیستند.
گاهی اوقات ممکن است مفاهیم فلسفی از طریق این فیلم‌ها به فرزندان آموزش داده شود. برای مثال انیمیشنی با عنوان «inside out» وجود دارد که برخی از اصول و قواعد روان‌شناختی را توضیح می‌دهد که اگر در کنار آن مربی و والدین آگاه وجود داشته باشد، دیدن این انیمیشن به شدت ارزشمند خواهد بود. همچنین، فیلم‌هایی در حوزه دفاع مقدس و تاریخ معاصر ایران مانند یتیم‌خانه ایران، 23 نفر، 1914 و ... وجود دارد که معلمان تاریخ می‌توانند از آنها استفاده کنند.
والدین باید این آگاهی را داشته باشند که آیا فیلم‌ها و انیمیشن‌ها می‌توانند ارزش آموزشی داشته باشند یا خیر؟ نباید فراموش کنیم که این محصولات به صورت سرگرم‌کننده تولید شده و ابزار هستند و ما هستیم که باید این ابزار را در جای درست و با شیوه صحیح در اختیار فرزندان قرار دهیم و از آنها استفاده کنیم. تسهیل‌گری، حمایت و همراهی والدین کمکی از سوی آنها است که معیارهای مثبت را بیشتر کرده و با همراهی ایشان آسیب‌های نمایش‌ها و معیارهای منفی برخی انیمیشن‌ها رفع شود.
انتهای پیام
