محبی: بی‌حجابی کیان خانواده را از هم می‌پاشد/ ابطحی: باید به جامعه اعتماد داشته باشیم
حجت‌الاسلام جلیل محبی ضمن ایجاد نسبت میان حجاب و اهمیت خانواده توضیح داد که بی‌حجابی چطور به فروپاشی بنیان خانواده می‌انجامد. در مقابل، حجت‌الاسلام محمدعلی ابطحی تصریح کرد بی‌حجابی نشانه بی‌دینی نیست کسی که روسری سر نمی‌کند به فکر حکم شرعی آن نیست و دنبال این نیست کیان خانواده را به هم بزند ولی روسری را به خاطر اینکه حکومت را اذیت کند برمی‌دارد که این عملکرد ربطی به دین ندارد.
به گزارش ایکنا، مناظره «جایگاه حاکمیت و عرف نسبت به پوشش در جامعه اسلامی» امروز 27 اردیبهشت با حضور حجج اسلام جلیل محبی؛ حقوقدان و سیدمحمدعلی ابطحی؛ فعال سیاسی در دانشگاه شهید مطهری مشهد برگزار شد.
در ابتدای نشست ابطحی اظهار کرد: عنوان بحث یک عنوان پراهمیتی است که بالاخره حاکمیت در ارتباط با پوشش چه تکلیفی دارد. من می‌خواهم از این بحث فراتر بروم و به این مسئله بپردازم که در یک حکومت دینی، حاکمیت چقدر می‌تواند بر جامعه تاثیرگذار باشد که مفاهیم دینی را مردم اجرا کنند. مقدمه اول اینکه وقتی حاکمیت در یک جامعه برای کل جامعه تصمیم می‌گیرد باید متوسط جامعه را مخاطب خودش قرار دهد. شما در سیستم آموزشی، یک سیستم برای تیزهوشان دارید، یک سیستم هم برای عقب‌ماندگان ذهنی است ولی سیستم آموزش کشور نه بر اساس رفتار تیزهوشان تنظیم می‌شود و نه عقب‌ماندگان، بلکه متوسط جامعه ملاک است.
وی افزود: در حوزه مباحث دینی هم متوسط جامعه باید مخاطب باشند و برایشان برنامه‌ریزی شود. بله چهره‌های برجسته جنگ و جهاد در جامعه هستند ولی لازم نیست برنامه‌ریزی جامعه به سمتی باشد که برون‌داد آن فقط چنین افرادی باشند بلکه برنامه‌ریزی حاکمیت باید برای متوسط جامعه باشد. این نکته اول که حکومت در ارتباط با مسائل اعتقادی باید به متوسط جامعه نگاه کند و اگر قدرت به دست آورد حق ندارند بخواهند تکالیف متوسط به بالا را بر مردم تحمیل کند چون قشر متوسط جامعه از انجام آن جا می‌مانند و به تدریج این جامعه زده‌شده می‌شود و در آن مشکلاتی به وجود می‌آید.
باورهای دینی در جامعه نهادینه شود
ابطحی ادامه داد: نکته دوم اینکه حکوت اسلامی با نظر به تجربه‌هایی که در تاریخ حکومت‌های دینی وجود دارد باید کاری کند که باورهای دینی در جامعه نهادینه شود نه اینکه فقط وظیفه شرعی خودمان را انجام دهیم. وظیفه حاکمیت این است اگر به نام دین حکومت را گرفته این را الگوی نمونه‌ای در تمام تاریخ آینده کند تا بماند. ما عین این تجربه را در مسیحیت داریم. وقتی حکومت دینی مسیحیت رشد کرد هرچه قدرت داشت بر مردم سخت گرفت. این قدرت سخت و تند به نام دین نتیجه‌اش این شد که مسیحیت از جامعه رخت بربست. این مهم است رفتاری نکنیم که تاریخ برای همیشه دین را از حکومت براند. این مسئولیت سنگینی است که متوجه رهبران جامعه است. پس اولا دیانت باید به صورت عام در جامعه باشد، ثانیا برنامه‌ریزی ما روزمره نباشد تا در آینده دیانت را به سرنوشت مسیحیت دچار کند.
دین برای دنیا و آخرت
در ادامه نشست محبی سخن گفت: این قیاسی که میان حکومت کلیسا و حکومت دینی در ایران بیان کردید خیلی قیاس مهمی است که باید ببینیم درست است یا نه. حکومتی که فلسفه دارد، علوم اجتماعی دارد، فقه دارد، اخلاق دارد با حکومتی که مبنا ندارد و حکومت علمای دین است نه دین با هم خیلی فرق دارد. من باید فرقش را بگویم تا متوجه شوید یک دستور دینی در کلیسا و یک دستور دینی در فقه امام خمینی(ره) چه تفاوتی دارد. اگر شما فقه شیعه را مطالعه کنید همه جا گفته احکام برای مصالح و مفاسد مقرر شده است. شارع مقدس از سر بی‌تدبیری احکامی صادر نمی‌کند بلکه یک مصلحت و مفسده‌ای را در نظر می‌گیرد و بر اساس آن احکامی وضع می‌کند. هر کس فقه شیعه را خوانده باشد این مطلب را قبول می‌کند.
وی افزود: این جلب مصلحت و دفع مفسده بر چه مبنایی است؟ یک مبنا، مبنای دکتر سروش است که می‌گوید هرچه برای دفع مفسده و جلب مصلحت در دین آمده برای آخرت بشر است و به دنیا کاری ندارد. اگر بخواهید در این دنیا زندگی سالمی داشته باشید و درست زندگی کنید باید سراغ علم تجربی بروید. لذا چیزی به نام احکام اجتماعی دین که جامعه را بسازیم وجود ندارد. یک نظر هم نظر فلاسفه صدرایی است که می‌گویند وقتی شما یک فعلی از دستورات دینی را انجام می‌دهید هم این دنیا ساخته می‌شود و هم آن دنیا. یک نظر هم می‌گوید اصولا دین آمده این دنیا را بسازد و این احکام، بستری برای شما ایجاد می‌کند که در آن بستر می‌توانید خداشناسی کنید و در آن دنیا به لقای الهی برسید. نظر اول را هیچ یک از علمای شیعه قبول ندارند. نظر دوم را بپذیریم یا نظر سوم را بپذیریم در واقع قبول کردیم احکام دینی برای مصالح دنیوی است. برخی از این مصالح در دین بیان شده و برخی بیان نشده است.
محبی تاکید کرد: وقتی ما از حجاب صحبت می‌کنیم، این حجاب کدام قسمت از پوشش را در بر می‌گیرد؟ در جامعه ما این طیف وجود دارد: یک خانمی می‌گوید از خانه خارج نمی‌شوم، یکی می‌گوید پوشیه می‌زنم، یکی می‌گوید از چادر استفاده می‌کنم، یکی می‌گوید روسری سر می‌کنم ولی موهایم بیرون است، یکی می‌گوید پیراهن و شلوار می‌پوشم، یک خانمی هم می‌گوید می‌خواهم برهنه باشم. خب جامعه باید برای این مسئله تصمیم بگیرد ولی اول باید ببینیم نقطه کانونی مسئله حجاب کجاست؟ برای درک نقطه کانونی این مسئله باید نقطه مقابل آن را ببینم. آن چیزی که برای مرد تکلیف شده نگاه نکردن است. طبیعت زن و مرد این شکلی است که زن دوست دارد نشان دهد، مرد دوست دارد نگاه کند. زن دوست دارد تصاحب شود، مرد دوست دارد تصاحب کند. تا زمانی که شما فرق زن و مرد را متوجه نشوید نمی‌توانید به مصحلت حجاب بپردازید.
مصلحت حجاب حفظ کیان خانواده است
وی تاکید کرد: پس مصلحت حجاب حفظ کیان خانواده است. نظام فکری اسلام مبتنی بر حقوق خانواده است، اصالت هم با خانواده است. ارزش‌های فرد و جامعه باید به نفع نظام خانواده باشد. به همین جهت محدودیت‌هایی برای مرد و زن تنظیم می‌شود. شما برای اینکه حجاب را در جامعه گسترش دهید باید به این فکر کنید اولا حجاب چیست و اینکه اگر شما این را آزاد بگذارید چه اتفاقی برای جامعه می‌افتد.
فضا فضای متفاوتی شده است
در ادامه نشست ابطحی در سخنان دیگری گفت: اساسا معتقدم فرمایشات آقای محبی درباره حجاب بحث را از پله دوم شروع کردن است. من در بخش اول عرض کردم ما به حاکمیت دینی به عنوان یک بسته نگاه می‌کنیم که همه احکام دینی را شامل می‌شود و دلیل ندارد در این بسته حجاب بزرگ شود. در مسئله حجاب آنچه جناب محبی درباره خانواده گفتند برداشت شخصی ایشان است که ممکن است جامعه ما برداشت متفاوتی داشته باشد. شما نسل پس از اینترنت هستید. در این نسل تمام باورها متفاوت می‌شود. وقتی باورها متفاوت می‌شود راهکارها متفاوت می‌شود. در واقعیت جامعه، فرزندان ما یک گوشی گرفتند و دنیایشان اینجا است و رابطه‌شان با خانواده قطع است. این نسل موسیقی‌اش موسیقی جهان است، زندگی و سیاستش محلی نیست، فیلمش جهانی است. اصلا فضا فضای متفاوتی شده است. در این فضای متفاوت دیگر لازم نیست برای دختران و خانم‌ها تعیین کنید این رفتار شما ممکن است شوهرتان را از علاقه به زندگی دور کند. در این فضا اصلا جشن طلاق می‌گیرند و طلاق را نقطه مثبت زندگی می‌دانند. پس این نسل به سمت دیگری رفته است.
وی تصریح کرد: در همه دنیا فیلتر و محدودیت اینترنت حرمت دارد. همه جای دنیا فیلتر می‌گذارند که بچه‌ها فیلم پورن نبینند. الآن ما بخواهیم دعای کمیل و احکام مراجع تقلید را در اینستاگرام و تلگرام ببینیم نیاز به فیلترشکن داریم. این موجب می‌شود بچه‌های ما فیلترشکن نصب کنند و وقتی این را نصب کردند محدودیت اروپا را هم رد می‌کنند.
بی‌حجابی عکس العمل مردم است
ابطحی تاکید کرد: در ارتباط با این فضا ما حق نداریم اولویت خودمان را به جامعه ارائه کنیم. مصلحت کیان خانواده همیشه یکجور نیست و خیلی وقت‌ها خانواده‌ها متفاوت می‌بینند. بله، ما یک پوشیه‌ای داریم، یک بی‌روسری داریم که هیچ کدام معیار تصمیم‌گیری نیستند ولی وقتی برخی افراد افراطی برای جامعه برنامه‌ریزی می‌کنند جامعه عکس العمل نشان می‌دهد. کسی که روسری سر نمی‌کند به فکر حکم شرعی آن نیست دنبال این نیست کیان خانواده را به هم بزند ولی روسری را به خاطر اینکه حکومت را اذیت کند برمی‌دارد. این اذیت کردن عکس العملی است که ربطی به دین ندارد که شما این بحث‌ها را مطرح کنید.
وی ادامه داد: ما در دوران آقای خاتمی یک تجربه‌ای داشتیم که مهم است و آن اینکه در این مسائل به خود مردم اعتماد می‌کردیم یعنی از اهالی تئاتر خواستیم یک نفر را برای ممیزی انتخاب کنند برای سینما هم همینطور. این دوستان منتخب یک چیزهایی را ممیزی می‌کردند که عقل ما نمی‌رسید چون فکر می‌کردند خودشان باید خودشان را نگه دارند. باید به جامعه اعتماد داشته باشیم. جامعه خودش باید از خودش مراقبت کند و اینطوری بحران به وجود نمی‌آید. وقتی فشارها فشار حکومتی شد جامعه‌ای که دوست ندارد بی‌دین باشد به دلایل جانبی بی‌دین و بی‌حجاب شود.
پشیمانی کشورهای غربی از آزادی جنسی
در ادامه نشست محبی سخن گفت: بیایید با هم بحث حکمرانی کنیم. فرض کنید می‌خواهیم جامعه را اداره کنیم. من از شما سوال می‌کنم بفرمایید خانواده‌های اروپایی و استرالیا و ژاپن چرا سیم کارت کودکان به بچه‌ها می‌دهند؟ چرا وی پی ان ممنوع است؟ چرا سایت‌هایی فیلتر است؟ چون یک معیاری برای مصلحت و مفسده می‌گذارند. پس در کبرای قضیه اشتراک نظر داریم که یک چیزهایی به یک چیزهایی ضرر می‌زند. الآن اعدام در اروپا ممنوع است. هیچ کشور عضو اتحادیه اروپا اعدام ندارد. چند درصد مردم معتقدند اعدام برگردد؟ در یکی از کشورهای اروپایی 63 درصد مردم معتقدند مجازات اعدام برگردد اما در اروپا بر اساس معیار مصلحت و مفسده تصمیم می‌گیرند، نه نظر مردم.
وی افزود: مسئله بعدی وضعیت آزادی جنسی در کشورهای دیگر است. الآن خودشان پشیمان هستند. در جرایم جنسی مثل سگ پشیمان هستند و می‌گویند جامعه را به سمتی بردیم که نمی‌توانیم روسپی‌گری را جمع کنیم. آیا شما به خاطر سیاست، به خاطر اینکه فکر می‌کنید مثل مسیحیان نشویم، به خاطر اینکه جوانان را جذب کنیم به ما رای بدهند، می‌خواهید خانواده بماند یا نه؟ شما هیچ وقت در این زمینه سخنرانی نمی‌کنید که دختران من، پسران من آن چیزی که مهم است خانواده است. به جایش می‌گویید اینها مسائل درجه دو است و حجاب را مقابل ربا قرار می‌دهید این در حالی است که هر دو اینها مهم است.
انتهای پیام
