فروزانفر یک ثانیه هم حرف تکراری نمی‌زد

به گزارش خبرنگار ایکنا، مراسم گرامیداشت سالروز تأسیس دانشکده الهیات دانشگاه تهران، امروز یکشنبه 4 تیرماه با حضور اساتید و اندیشمندان در این دانشکده برگزار شد.

محمدرضا شفیعی‌کدکنی، استاد دانشگاه تهران با ارسال ویدئویی به این همایش طی سخنانی گفت: در همه عمر اهل پیام‌های فرمایشی نبوده‌ام اما به خاطر احترامی که برای برگزارکنندگان این مراسم قائل هستم نکاتی را درباره اهمیت این مراسم بیان می‌کنم. بنیانگذاران دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران، افرادی شریف و وطن‌پرست بودند که با سرمایه‌گذاری از زندگی خود توانستند این دانشکده را به ما تحویل دهند لذا ما مدیون این پیشاهنگان هستیم و از این بابت که دانشگاه تهران تصمیم گرفته مراسمی در تکریم این بزرگان شریف و میهن‌پرست برگزار کند، سپاسگزاری می‌کنم و یقین دارم آیندگان مدیون فداکاری این استادان بزرگ خواهند بود.

لزوم حفظ سنت‌های فرهنگی

وی ادامه داد:‌ در آن زمان که این پیشاهنگان ساختار آموزشی جدید در ایران، اقدام به پایه‌گذاری نخستین نهادهای دانشگاه تهران کردند نهاد آموزشی ما شکل دیگری داشت که بنده در آن درس خوانده‌ام و معتقدم باید احترام آموزش سنتی خودمان را حفظ کنیم. البته این سخن بنده به معنای انکار آموزش عالی به شیوه دانشگاهی و جهانی نیست بلکه باید از هر سنت فرهنگی که می‌توانیم داشته باشیم یا در گذشته داشته‌ایم استفاده کنیم.

استاد دانشگاه تهران تصریح کرد:‌ بنده متأسفانه غیر از استاد بدیع‌الزمان فروزانفر که از شاگردان ایشان بوده‌ام و ‌محضر وی را با عشق و شیفتگی درک کرده‌ام، محضر سایر بنیانگذاران دانشکده الهیات دانشگاه تهران را درک نکرده‌‌ام. بنده در همه کلاس‌های وی بدون یک روز تعطیلی حضور پیدا می‌کردم و بخش مهمی از افتخارات عمرم، همین حضور در کلاس‌های درس استاد فروزانفر است. 

تواضع و فروتنی استاد فروزانفر

وی با اشاره به تواضع و فروتنی بدیع‌الزمان فروزانفر ادامه داد: استاد فروزانفر، ممکن است به لحاظ پایگاه دانشگاهی، اساتید هم عرضی همانند استاد مدرس رضوی، استاد احمد بهمنیار کرمانی و استاد جلال‌الدین همایی داشته باشند اما یکی از نکات برجسته‌ای که در مورد او می‌توان ذکر کرد تواضع و فروتنی بسیار زیادشان بود. البته این تواضع در میان سایر اساتید مخصوصاً استاد مدرس رضوی نیز به میزان زیادی قابل توجه است تا جایی برخی دختران دانشجو اسم مسخره‌ای برای وی گذاشته بودند اما باعث ناراحتی او نمی‌شد. یکبار دختری نزد استاد مدرس رفته بود که امتحان دهد اما استاد گفته بود خوب نخوانده‌ای بنابراین برو شهریور بیا تا دوباره امتحان داده و نمره خوبی بگیری. آن دختر دانشجو که زیاد سر کلاس استاد حاضر نشده بود دائما آن اسم مسخره را تکرار و فکر می‌کرد اسم واقعی استاد مدرس است. این نشانه پاکدامنی و فروتنی وی است که به راستی از مصادیق اولیاء الله بودند

استاد دانشگاه تهران تصریح کرد:‌ نسل اول اساتید دانشکده هم در معقول و منقول و هم ادبیات درس می‌دادند. چهار پنج نفر از اساتید آن موقع وجود داشته‌اند که دیگر تکرار نمی‌شوند و از جمله آنها همین بهمنیار، فروزانفر و همایی هستند. بنده آقای عصار و آقای تقوی را درک نکرده‌ام اما استاد فروزانفر را اولین بار در دانشکده الهیات مشهد دیدم که رئیس دانشکده الهیات یعنی دکتر سیدعلی ضیاء مجتهدزاده، به مناسبتی استاد فروزانفر را به دانشکده آورده بود اما قبل از آن، از کودکی آثار ایشان را با عشق و علاقه می‌خواندم و به یاد دارم وقتی برای ادامه تحصیل به تهران آمدم از همان ترم اول دوره دکتری، دو درس مهم با استاد فروزانفر داشتم.

نبود حرف تکراری در سخنان استاد فروزانفر 

شفیعی‌کدکنی با اشاره به نبود مطالب تکراری در سخنان فروزانفر گفت: یکی از نکات بسیار مهمی که باید اشاره کنم این است که با هر انسان بزرگی در عرصه فرهنگ و هنر انس و الفت پیدا کنید، بعد از مدتی متوجه می‌شوید که مطالب تکراری زیادی در سخنان آنها پیدا می‌شود اما تنها کسی که یک ثانیه مطلب تکراری نداشت بدیع الزمان فروزانفر بود و این موضوعی بسیار عجیب است که بنده حتی در مطالب نویسندگان بزرگ غربی مشاهده نکرده‌ام. همچنین در علوم مختلف تخصص داشت در حالی که بسیاری از اساتید در رشته خاصی همانند صرف و نحو عربی یا تاریخ یا فلسفه تخصص داشتند.

وی در پایان سخنان خود تأکید کرد: استاد بدیع‌الزمان فروزانفر، از زمان ظهور اسلام و آمدن مسلمانان به ایران در همان قرن اول تا اندیشه و تفکرات آخرین چهره‌های برجسته ایران را به خوبی می‌دانست لذا وقتی راجع به ادیب پیشاوری سوالی می‌کردید می‌توانست روزها از ساحت‌های مختلف علمی ادیب پیشاوری سخن بگوید که در هیچ کتابی پیدا نمی‌شد. بنده وی را آدم بسیار فروتنی دیدم ‌و ‌قطعا سخن گفتن درباره چنین استاد بزرگی بیش از این برای بنده مقدور نیست.

فروزانفر از استثنائات تاریخ ایران و فرهنگ

بنا بر این گزارش، فتح‌الله مجتبایی، بنیانگذار رشته ادیان و عرفان در ایران و استاد بازنشسته دانشگاه تهران، سخنران بعدی این مراسم بود که طی سخنانی اظهار کرد: بنده سی سال از عمرم را از سال ۱۳۵۰ تا ۱۳۸۰ در این دانشکده گذرانده‌ام لذا آنچه در دل دارم را در چند کلمه نمی‌توانم بیان کنم. حرکتی که شروع شده ان‌شاءالله تبدیل به سنتی شود که از همه بزرگان و رؤسای این دانشکده تا حدی که ممکن است تجلیل و علاوه بر دکتر فروزانفر از افراد دیگری که در اینجا خدمت کرده‌اند تقدیر شود. 

وی افزود: مرحوم‌ بدیع‌الزمان فروزانفر نیاز به معرفی ندارد. وی از استثنائات تاریخ و فرهنگ ماست که در برخی از علوم اسلامی کم‌نظیر و در برخی دیگر بی‌نظیر بود. زمانی که ریاست دانشکده را داشتند بنده در خدمت فرهنگی در شبه قاره هند بودم ولی گاهی به ایران می‌آمدم و وی را ملاقات می‌کردم. ایشان هم غالبا به آن نواحی می‌آمدند و بنده میزبان ایشان بودم. دامنه اطلاعات بدیع‌الزمان فروزانفر حیرت‌آور بود و هرچه درباره وی گفته شود کم است.‌ حرکت این دانشکده مبارک است و امیدواریم ادامه پیدا کند مخصوصا لازم است در مجلسی از مرحوم دکتر محمدی ملایری هم یادی شود که زحمت بسیاری برای این دانشکده کشیدند. 

مجتبایی تصریح کرد: این دانشکده همواره محل خیر و برکت علمی برای دانشجویان و علاقه‌مندان بوده است و همواره افرادی برجسته در آن تدریس کرده‌اند و چون سی سال از عمرم در اینجا بوده‌ام دوست دارم مکانی پر خیر و برکت و جایی برای خدمت به مملکت باشد.