مسابقات قرآن بسیج و تلاوت‌هایی که به شهدای غزه اهدا شد

مرحله استانی سی‌اُمین دوره مسابقات قرآن و عترت(ع) بسیج چهارمحال‌وبختیاری ۲۷ مهرماه با حضور ۷۵ متسابق رده‌های مختلف سنی و در رشته‌های گوناگون آوایی و معارفی در بخش بانوان برگزار شد تا افراد برگزيده استان تعیین و به مرحله مقدماتی یا پیش‌آزمون معرفی شوند. 

پیش‌بینی تمهیدات مطلوب و مناسب دست‌اندرکاران این رویداد قرآن اعم از مکان برگزاری، زیباسازی صحنه استقرار متسابقان و داوران، پذیرایی و خدمات‌رسانی به متسابقان، دعوت از تیم داوری قوی و مواردی از این دست، از نقاط مثبت این رویداد قرآنی بود که متولیان مردمی‌ترین و بزرگ‌ترین مسابقات قرآن کریم استان مورد توجه قرار داده بودند. مسابقاتی که امسال با قریب به ۳۷۰۰ شرکت‌کننده رکورد تازه‌ای از مشارکت مردم در تاریخ مسابقات قرآن رقم زد. 

با توجه به تحولات جدید در مسئله فلسطین و جنایات تازه و گسترده رژیم کودک‌کش صهیونیستی در غزه، جا داشت برنامه محکومیت این جنایات و دفاع از ملت مظلوم فلسطین در این اجتماع قرآنی برگزار شود که جای خالی این موضوع در جریان برگزاری مسابقات محسوس بود. 

همچنین برخی متسابقان در خصوص مواردی همچون نبود آموزش‌های لازم برای آماده‌سازی و ارتقای سطح، ضعف در اطلاع‌‌رسانی، نبود برنامه تجلیل و تشویق برگزیدگان و قطعی چندباره برق سالن در میانه تلاوت‌ها گلایه داشتند.

برای آشنایی بیشتر با فضای این رویداد قرآنی، گفت‌وگوی ایکنا با مسئول سیاسی عقیدتی سپاه حضرت قمر بنی(ع) و نیز برخی داوران و متسابقان تقدیم مخاطبان می‌شود.

مسابقات قرآن بسیج با محوریت مساجد

حجت‌الاسلام والمسلمین مسلم رئیسی، معاون تعلیم و تربیت سپاه حضرت قمر بنی‌هاشم(ع) با اشاره به اینکه فرآیند سی‌اُمین دوره مسابقات قرآن بسیج از اوایل امسال کلید خورده است به خبرنگار ایکنا گفت: پوشش تبلیغاتی در پایگاه‌ها و نواحی بسیج انجام و تأکید شد که نه تنها بسیجیان عضو بلکه تمامی علاقه‌مندان می‌توانند در این مسابقات حضور داشته باشند و ماحصل این دعوت‌ها ثبت‌نام بالغ بر ۳۶۸۰ متسابق در سامانه مسابقات بسیج بود که در مرحله محله‌ای یا حوزه‌ای در ۲۴ رشته متنوع قرآنی شرکت داشتند.

وی با ذکر اینکه مساجد در محوریت برگزاری مسابقات قرآن بسیج در محلات و پایگاه‌ها بودند، ادامه داد: در مواردی چند پایگاه می‌توانستند با هم ادغام و در یک مسجد به برگزاری مسابقات اقدام کنند که در این راستا، در برخی مساجد جمعیت‌های تا ۶۰۰ نفر نیز در مساجد در مسابقات شرکت داشتند. 

رئیسی تصریح کرد: افراد برگزیده حوزه‌ها به مرحله ناحیه‌ای یا شهرستانی راه يافتند که این مرحله نیز تا پایان شهریورماه در نواحی بسیج برگزار و نفرات برتر در ۱۸ رشته به مرحله استانی راه یافتند که بعد از برگزاری مرحله استانی در بخش بانوان، این مرحله در بخش آقایان نیز چهارم آبان‌ماه برگزار خواهد شد. 

معاون تعلیم و تربیت سپاه حضرت قمر بنی‌هاشم(ع) با تأکید بر اینکه از داوران ممتاز استانی برای این مرحله دعوت به عمل آمده است، افزود: همچنین تأکيد شده که تمامی آثار متسابقان ضبط شود تا احیاناً اگر فردی نسبت به داوری اعتراض داشت از سوی اساتید بازبینی شود. 

نقش بسیجیان در قرآنی شدن مساجد 

رئیسی در پاسخ به پرسشی مبنی بر نقش بسیجیان در قرآنی شدن مساجد، توضیح داد: شیوع کرونا باعث شد که ناچاراً حضور آحاد جامعه از جمله بسیجیان در مساجد بسیار کمرنگ شود اما رویکرد بسیج بعد از فروکش کردن کرونا این بود که به منظور بازگشت شور قرآنی به مساجد، مسابقات قرآن را با تبلیغات گسترده و جذب مشارکت بالا برگزار کند که خوشبختانه در این دوره از مسابقات نتایج این رویکرد محسوس بود و آمار متسابقان از رقم ۲۸۰۰ در سال گذشته به حدود ۳۷۰۰ نفر در سال‌جاری ارتقا یافت. 

وی ادامه داد: تلاش ما این است که قرآن و فرهنگ قرآنی گستردگی پیدا کند و جلسات و محافل، جلسات خانگی، هیئات قرآنی، قرائت قرآن در نمازهای جماعت و برگزاری کلاس‌های آموزشی و کارگاه‌های تخصصی ویژه بسیجیان قرآنی با محوریت مساجد گسترش یابد؛ انتظار ما از یک عضو فعال بسیجی این است که حداقل بر روخوانی و روانخوانی مسلط باشد.

رئیسی برپایی کارگاه ویژه مدرسان قرآن کریم را نیز یادآور شد و افزود: در این راستا، خوشبختانه بانک اطلاعاتی مدرسان قرآن فعال استان را احصا کردیم و در حال تکمیل است تا بتوانیم آموزش قرآن در محلات را با بهره‌گیری از این مدرسین فعال کنیم که این افراد پذیرفته‌اند با پایگاه‌های بسیج همکاری داشته باشند. 

وی ادامه داد: بر طبق برنامه‌ریزی انجام شده، بالغ بر ۳۰ مدرس قرآن منتخب و دارای مدرک و سابقه مربی‌گری در کارگاه‌های تخصصی با حضور اساتید ملی در شهر مقدس قم حضور خواهند داشت؛ این افراد آموخته‌های خود را برای تربیت مربیان در محلات و مساجد و گسترش شبکه آموزش به کار خواهند گرفت تا شاهد ارتقای سطح مربیان قرآن بسیج باشیم.

رئیسی فعال شدن قرارگاه قرآنی بسیج را نیز یادآور شد و بیان کرد: اعضای این قرارگاه به‌صورت ماهانه تشکیل جلسه می‌دهند و موضوعات قرآنی را به بحث و گفت‌وگو می‌گذارند و سیاست‌های پیش‌رو و برنامه‌ها و اهداف تدوین و مصوب می‌شود. تلاش ما در مقوله مسابقات قرآن این است که سطح آن را هر چه بیشتر به مسابقات قرآن اوقاف به‌عنوان حرفه‌ای‌ترین مسابقات قرآن برسانیم و یکی از بایسته‌های آن اختصاص جوایز هم‌سطح با مسابقات اوقاف برای برگزیدگان مسابقات بسیج است. این مهم سال گذشته نیز مدنظر ما قرار گرفت اما امسال کاملاً عملیاتی شده است. 

برپایی جشنواره قرآنی «چلچراغ آیه‌ها»

معاون تعلیم و تربیت سپاه حضرت قمر بنی‌هاشم(ع) بیان کرد: با پیشنهادی که مطرح و دستور آن را از سوی فرمانده سپاه استان دریافت کردیم، برنامه‌ریزی برای برگزاری جشنواره قرآنی «چلچراغ آیه‌ها» در دهه فجر در دستور کار قرار گرفته است. در این جشنواره، برگزیدگان و فعالان مسابقات قرآن بسیج در مراحل نواحی و استانی به‌همراه خانواده خود در یک برنامه بزرگ حضور می‌یابند و مورد تجلیل ویژه قرار خواهند گرفت. 

رئیسی اضافه کرد: طبیعتاً اگر چهره‌ها و برگزیدگان قرآنی در مقابل دیدگان خانواده خود مورد تجلیل و تشویق قرار گیرند، انگیزه مضاعف را برای ادامه کار خواهند داشت و در مسابقات بعدی نیز با قوت بیشتری مشارکت می‌کنند. 

وی تأکید کرد: تلاش ما این است که اعتبارات برای برگزاری مسابقات و برنامه‌های قرآنی اصطلاحاً مارک‌دار باشد یعنی مشخص کنیم که این مقدار اعتبارات برای برپایی جشنواره چلچراغ آیه‌ها ناظر بر تجلیل از برگزیدگان مسابقات قرآن نیاز داریم.

معاون تعلیم و تربیت سپاه حضرت قمر بنی‌هاشم(ع) بیان کرد: اعتبارات جشنواره امسال هفته آینده نهایی می‌شود و وارد مقدمات انجام کار خواهیم شد و تلاش داریم کار ویژه‌ای را رقم بزنیم که الگویی برای نواحی نیز باشد تا در مسابقات سال‌های آینده با اختصاص اعتبارات به نواحی، جشنواره چلچراغ آیه‌ها در سطح نواحی نیز برگزار شود. 

رئیسی در پایان با ابراز تأسف از وقایع جاری در غزه علیه ملت مظلوم فلسطین، گفت: حقیقتاً مشاهده این صحنه‌ها و جنایات به‌ویژه علیه کودکان بی‌دفاع قلب هر انسانی را به درد می‌آورد در حالی که رسانه‌ها و دولت‌های غربی به راحتی از کنار این صحنه‌ها می‌گذرند؛ امیدواریم با ظهور مهدی صاحب‌زمان(عج) بساط ظلم و ستم‌ها برچیده شود.

 مسابقات؛ مقدمه انس جامعه با قرآن 

خانم خدری، داور وقف و ابتدا در مسابقات قرآن بسیج با اشاره به اینکه انقلاب اسلامی با شعارهای قرآنی به پیروزی رسید و تحقق دستورالعمل‌های قرآنی را جزو اهداف خود می‌داند، اظهار کرد: برای رسیدن به این اهداف نیاز است که مردم با قرآن الفت داشته و مأنوس شوند و مفاهیم قرآنی را در زندگی خود جاری و ساری سازند. 

وی ادامه داد: محافل و رویدادهای قرآنی، جشنواره‌ها و مسابقات قرآن دستاویزی برای نزدیک شدن به این هدف مهم و ترویج و تبلیغ فرهنگ قرآنی در بین آحاد جامعه است؛ به‌ویژه مسابقات قرآن بسیج که جنبه عمومی و مردمی پررنگ‌تری دارد می‌تواند بسیار مؤثر باشد. 

دکترای علوم قرآن و حدیث با تأکید بر اینکه مسابقات قرآن مقدمه‌ای برای انس مردم با قرآن است، افزود: بااینحال این رویدادهای قرآن‌محور به‌تنهایی کافی نیستند و نمی‌توانند محقق کننده اهداف متعالی در مسیر قرآن باشند بلکه نیازمند کارها و قدم‌های تکمیلی هستند. جا دارد متسابقان و برگزیدگان مسابقات به‌عنوان فرهیختگان قرآنی مورد توجه بیشتری باشند و روی آنها سرمایه‌گذاری شود و دوره‌هایی برای آنان برگزار شود تا بر محتوا و مضامین قرآن اشراف یابند. 

خدری اهمیت دوره‌های تدبر در قرآن را یادآور شد و ادامه داد: تدبر در قرآن بسیار تأثیرگذار است که یک قاری و حافظ باید در این مسیر گام بردارد تا هدف غایی قرآن یعنی تربیت و هدایت و کمال برایش محقق شود.  

پیامدهای ضعف در پژوهش‌های قرآنی 

این مدرس و پژوهشگر قرآن کریم بیان کرد: جای خالی پژوهش‌های قرآنی به‌صورت مسئله‌محور و با هدف رفع مشکلات جاری جامعه نیز مشهود است و کاستی‌هایی که در حوزه نشر معارف قرآن کریم در جامعه شاهدیم برآمده از ضعف در پژوهش‌های قرآنی است. تطبیق آموزه‌های نورانی مصحف شریف در لایه‌ها و عرصه‌های مختلف زندگی امروز نکته‌ای است که مغفول مانده و حقیقتاً یک نیاز است. اگر از یک قاری یا حافظ بپرسیم چند آیه از قرآن را در زندگی خود عملیاتی کرده‌اید، پاسخی که به این پرسش می‌دهند نشان از همین کاستی‌ها در تطبیق معارف قرآن با سبک زندگی خواهد بود.

اهمیت پرورش استعدادهای قرآنی 

مژگان امیری، حافظ کل قرآن کریم و داور حُسن حفظ به خبرنگار ایکنا گفت: سطح مسابقات قرآن در حد انتظار نیست و امسال نیز اکثر چهره‌ها تکراری هستند اما پیشرفتی در سطح آنها مشاهده نکردیم و به نظرم وقتی فردی در مسابقات شرکت می‌کند و رتبه نمی‌آورد باید برای سال بعدی سطح خود را ارتقا دهد نه اینکه همان مسیر را دوباره تکرار کند و نتیجه هم نگیرد.

امیری بر تلاش و پیگیری خانواده‌ها و متولیان قرآنی مبنی بر پرورش استعدادهای قرآنی از سنین پایه تأکيد کرد و ادامه داد: می‌طلبد که متولیان پیگیر این موضوع باشند و کودکان و نوجوانان را از پایه قوی بار بیاورند؛ سپاه یا هر نهاد دیگری اگر نسبت به آموزش و تربیت استعدادهای قرآنی از سنین کودکی و نوجوانی در جامعه مخاطب خود اقدام کند، خروجی آن تربیت چهره‌های قرآنی برجسته ملی و بین‌المللی در استان خواهد شد. 

این بانوی قرآنی با انتقاد از این نگاه که کار برای قرآن باید فی سبیل‌الله باشد، توضیح داد: ما برای همه چیز متحمل هزینه می‌شویم اما در مورد کار قرآنی که با اندیشه و روح انسان در ارتباط است، سبک زندگی سالم را به ارمغان می‌آورد و آینده کشور را می‌سازد، انتظار داریم رایگان باشد.

امیری افزود: به‌نظرم کار قرآنی رها است و از سپاه انتظار داریم که تمهیدی برای پرورش و آموزش قرآنی کودکان و نوجوانان داشته باشد و به‌ویژه مؤلفه تشویق را مدنظر قرار دهد؛ برپایی دوره‌های آموزشی منظم، برگزاری اردوهای قرآنی خانوادگی یا برگزاری برنامه‌های تجلیل از بسیجیان قرآنی در حضور خانواده‌ها، برپایی مراسم افتتاحیه و اختتامیه فاخر و جذاب از اقداماتی است که اگر متولیان در دستور کار قرار دهند، یقیناً شاهد ارتقای سطح متسابقان خواهیم بود. 

این مدرس قرآن کریم با اشاره به اینکه امروز نسل نوجوان و جوان باید چهره‌های قرآنی کشور را بشناسند و از آنان الگو بگیرند، افزود: پرسش اینجاست که چند درصد از کودکان و نوجوانان ما حامد شاکرنژاد را می‌شناسند و چرا باید سلبریتی‌های غربی و شرقی الگوی فرزندان ما باشند؟ 

امیری بیان کرد: پیشنهاد می‌شود که سپاه یک پایگاه قرآنی واحد و منسجم و قوی در فضای مجازی ایجاد کند تا لااقل در حوزه اطلاع‌رسانی مسابقات قرآن شاهد عملکرد بهتری باشیم و متسابقان گلایه‌مند نباشند.

وی گفت: کار قرآنی اعم از قرائت و حفظ و تفسیر و... حقیقتاً سخت است و مؤلفه‌های زیادی را برای موفقیت در مسابقات باید فراهم ساخت اما متأسفانه حمایت و پشتیبانی مادی و معنوی ضعیف است. 

آیات ترسیم‌کننده اوضاع فلسطین 

امیری در پاسخ به پرسشی مبنی بر آیات ترسیم‌کننده اوضاع کنونی فلسطین، گفت: در آیه ۱۹۱ از سوره مبارکه بقره خداوند به مؤمنان می‌فرماید «وَلَا تُقَاتِلُوهُمْ عِنْدَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ حَتَّىٰ يُقَاتِلُوكُمْ فِيهِ ۖ فَإِنْ قَاتَلُوكُمْ فَاقْتُلُوهُ»، از تعبیر پیداست که مسلمانان در جنگ نبايد پيش دستى كنند و شروع کننده جنگ باشند اما اگر مورد تعدی قرار گرفتند حتی اگر در مسجدالحرام که مکانی مقدس است، باید با دشمن پیکار و جهاد کنند. 

وی ادامه داد: این آیه قرآن برای ما حجت است که دفاع مردم مظلوم فلسطین از خودشان‌ در برابر ظلم و اشغالگری صهیونیست‌های غاصب دفاعی مقدس و الهی است و ما مسلمانان نیز باید با آنان همدل باشیم. خداوند در سوره مبارکه حج آیه ۳۹ نیز که به آیه قتال معروف است، برای نخستین بار اذن جهاد و اجازه جنگ با کفار را صادر فرموده و می‌گوید: «أُذِنَ لِلَّذِينَ يُقَاتَلُونَ بِأَنَّهُمْ ظُلِمُوا ۚ وَإِنَّ اللَّهَ عَلَىٰ نَصْرِهِمْ لَقَدِيرٌ». 

امیری با تأکید بر اینکه خداوند در قرآن بر نصر و پیروزی مسلمین جهادگر علیه کفار وعده داده است، توضیح داد: در آیه «إِنَّا فَتَحْنَا لَكَ فَتْحًا مُبِينًا» (فتح/1)، خداوند از فتح مبین سخن می‌گوید که بنا بر تفاسیر، همان ظهور منجی عالم بشریت حضرت مهدی(عج) است که بیاید و فتح بزرگ اتفاق بیفتد و تمام مظلومان و مستضعفان عالم از زیر بار ظلم و ستم جبهه کفر رهایی یابند. 

این بانوی حافظ کل قرآن با تأکید بر وعده الهی که می‌فرماید همواره با متقین و مؤمنین است، گفت: خداوند همچنین در قرآن اشاره دارد که یقیناً و قطعاً بعد از دشواری، آسانی وجود دارد و امیدواریم شاهد رهایی مردم مظلوم فلسطین و زوال و نابودی کامل اسرائیل و تفکر صهيونيسم در عالم باشیم. 

تقدیم ثواب تلاوت به شهدای غزه

فاطمه رئیسی، دانش‌آموز ۱۵ ساله از شهرستان بروجن و حافظ ۲۰ جزء قرآن کریم با قدردانی از راهنمایی و کمک خانواده در مسیر حفظ قرآن، اظهار کرد: امروز تلاوتم را به شهدای مظلوم فلسطین و به‌ویژه شهدای غزه تقدیم می‌کنم و از خدا می‌خواهم که هر چه زودتر شاهد ریشه‌کن شدن ظلم باشیم و مردم بی‌پناه فلسطین به آرامش برسند.

وی ادامه داد: بنده برای بار اول در مسابقات قرآن شرکت دارم و به نظرم سطح شرکت‌کنندگان خوب است و امیدوارم بتوانم در این مسیر موفق باشم. 

رئیسی بیان کرد: بنده از کودکی به فراگیری قرآن علاقه داشتم و به کمک خانواده و مربیان در جامعة‌القرآن بروجن روخوانی و روانخوانی را یاد گرفتم و به‌تدریج با توجه به فضای خوب و معلمان خبره این مرکز، به حفظ علاقه‌مند شدم و از هفت سالگی حفظ را شروع کردم که قصد دارم حافظ کل شوم. 

این نوجوان حافظ قرآن در پایان گفت: دوست دارم استان و شهر ما روزی به جایی برسد که بتوانیم حرف اول را در قرآن بزنیم زیرا استان ما در زمینه امکانات آموزش قرآن محروم است و دانش‌آموزان شرایط مهیایی برای یادگیری قرآن ندارند.

توفیق خانواده لردگانی در حفظ قرآن 

ریحانه امیری، دانش‌آموز پایه هفتم و حافظ کل قرآن کریم که به همراه خواهرش هستی، کلاس پنجم و حافظ ۱۱ جزء قرآن از شهرستان لردگان به این مسابقات آمده‌اند، بیان کرد: خانواده ما در سطح شهرستان به‌عنوان خانواده قرآنی معرفی شد؛ برادرم نیز که کلاس دوم است، حافظ پنج جزء قرآن است.

وی ادامه داد: در خانواده‌ با تلاوت قرآن به آرامش می‌رسیم همانطور که خداوند در آیه ۲۸ سوره رعد می‌فرماید «أَلَا بِذِكْرِ اللَّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ»، تلاوت قرآن نیز ذکر خداست و به‌ویژه حفظ قرآن به من احساس امنیت و آرامش و قوت می‌دهد و می‌دانم که با کمک خدا در همه کارهایم پیروز هستم. 

این نوجوان قرآنی در پایان با آرزوی نصرت برای مجاهدان فلسطین در عرصه پیکار با رژیم منحوس صهیونیستی، گفت: خداوند در قرآن وعده پیروزی حق بر باطل را داده است و در آیه ۸۱ سوره مبارکه اسراء می‌فرماید: «وَقُلْ جَاءَ الْحَقُّ وَزَهَقَ الْبَاطِلُ ۚ إِنَّ الْبَاطِلَ كَانَ زَهُوقًا»، همچنین در آیه ۱۷۳ سوره مبارکه صافات وعده می‌دهد که «وَإِنَّ جُنْدَنَا لَهُمُ الْغَالِبُونَ» یعنی همیشه سپاه حق بر دشمن غالب و چیره هستند.