«ریا»؛ از مهم‌ترین مصادیق شرک
صاحب تفسیر مشکاة گفت: از شرک خفی به اثر پای مورچه بر روی سنگ صاف در شب ظلمانی تعبیر شده است که بیانگر تشخیص سخت آن است. یعنی باید بسیار مراقب باشیم که گرفتار این امر نشویم. همچنین از مهم‌ترین مصادیق شرک خفی ریا محسوب می‌شود که بسیار امری سخت و خطرناک است.
به گزارش ایکنا از خراسان‌رضوی، محمدعلی انصاری مفسر قرآن و صاحب تفسیر مشکاة، در نشست مجازی با موضوع شرک و مصادیق آن که امروز ۳۰ مهرماه برگزار شد، اظهار کرد: خداوند در قرآن در آیه ۱۰۶ سوره «یوسف» می‌فرماید: «وَمَا يُؤْمِنُ أَكْثَرُهُمْ بِاللَّهِ إِلَّا وَهُمْ مُشْرِكُونَ، بیشتر آنان به خدا ایمان نمى‌آورند، مگر آنکه در همان حال، مشرک هستند.» اینکه انسان هم باایمان و هم مشرک باشد، به این معنا است که دچار شرک خفی شده است.
وی در خصوص «شرک خفی»، ادامه داد: از ائمه اطهار در خصوص این آیه پرسیده می‌شود که منظور این آیه چه کسانی هستند؟ ائمه اطهار می‌فرمایند: به عنوان مثال برخی از انسان‌ها می‌گویند اگر لطف فلانی نبود، خانواده من نابود می‌شد. یعنی این لطف و عملکرد انسان‌هارا به عنوان نجات خودشان می‌پندارند و دچار شرک به خداوند از نوع شرک خفی می‌شوند.
انصاری بیان کرد: گاهی ممکن است اراده خداوندی و اثر فعل خداوند را به‌گونه‌ای به دیگران نسبت دهیم که شاعبه‌ای در خصوص کار خدا و خلق خدا به وجود بیاید. مجدد از ائمه اطهار سؤال می‌شود که چگونه باید قدردان خلق خدا باشیم؟ ائمه‌اطهار می‌فرمایند: «بگویید اگر لطف خدا به واسطه این فرد نبود، من یا خانواده‌ام تا الان نابود شده بودم. این امر و بیان همان توحید است که تمامی موارد را از خداوند می‌بینیم و متوجه اسباب این اراده الهی می‌شویم.
صاحب تفسیر مشکاة تصریح کرد: از شرک خفی به اثر پای مورچه بر روی سنگ صاف در شب ظلمانی تعبیر شده است که بیانگر تشخیص سخت آن است. یعنی باید بسیار مراقب باشیم که گرفتار این امر نشویم. همچنین از مهم‌ترین مصادیق شرک خفی ریا محسوب می‌شود که بسیار امری سخت و خطرناک است.
وی در خصوص ازدواج مسلمانان با مشرکان، اظهار کرد: دلیل ممنوعیت ازدواج مسلمانان با مشرکان، دور نگه‌داشتن آن‌ها از تأثیرات سوء فکری و فرهنگی مشرکان است. تأکید بر کفویت ایمانی و اسلامی از آن روست که هم‌زیستی مرد و زن به‌عنوان همسر در کنار یکدیگر سنخیت می‌آورد. ازاین‌میان، میزان تأثیر‌پذیریِ زن از شوهر در مسائل فکری و عقیدتی بیشتر از میزان تأثیرپذیری مرد از همسر خویش است.
انصاری بیان کرد: تجرب اجتماعی نشان داده است که زنان به‌دلیل آنکه بیش از مردان خواهان حفظ زندگی خویش هستند، در مسائل اختلافی سازگارترند و قابلیت بیشتری در فرمان‌پذیری و تبعیت از شوهرانشان نشان می‌دهند. همچنین وجود فرزند نیز در زندگی زن و مردی که با یکدیگر هم‌عقیده نیستند، چالش بزرگی به شمار می‌رود.
صاحب تفسیر مشکاة در خصوص پاداش و عقوبت اعمال انسان، گفت: در دنیا پاداش‌ها و عقوبت‌ها براساس قرارداد صورت می‌گیرد. به عنوان مثال مقرر شده است که هرکس دزدی کند 6 ماه باید حبس بکشد، یا اگر کسی به دیگری تهمتی بزند که نتواند اثبات کند، باید یک سال به زندان رود. اما در سرای آخرت مجازات‌ها و پاداش‌ها قراردادی نیست، بلکه حقیقی و عین خود عمل است. درنتیجه انسان‌ها در سرای آخرت جزای اعمالشان را نمی‌بینند، بلكه حقیقت عمل به صورت جزا و پاداش به آن‌ها جلوه می‌كنند.
وی در خصوص آثار شرک در آخرت، اظهار کرد: برای مثال نورانیت افكار صحیح و اعمال صالح اهل ایمان در جهان آخرت شكل اخروی می‌یابد و به سوی انسان‌ها بازمی‌گردد. اما در سوی مقابل زنجیرهای هفتاد ذرعی كه در سرای آخرت به دست و پای انسان‌های نابكار زده می‌شود، همین زنجیرهایی است كه گنه‌كاران در عالم دنیا به دست و پای خود بسته‌اند. این زنجیره شامل كفر، شرك، كبر، غرور، حسد، بخل و بدخواهی برای دیگران است که در آن سرا به صورت زنجیرهای سخت و سنگین بر دست و پای آدمی زده می‌شود و او را در آتش قهر الهی نگه می‌دارد.
این مفسر قرآن افزود: در مکتب اسلام و قرآن، ازجمله موضوعات ناپسند و سوئی که قبح و زشتی‌اش ازمیان‌رفتنی نیست، «ظلم» است. حضرت حق هم انواع زشتی و پلیدی را با نام «ظلم» یاد می‌کند. برای نمونه در قرآن، فسق و دروغ و فراتر از این، شرک از مصادیق ظلم به شمار می‌روند، همچنین خداوند در آیه ۱۳ سوره «لقمان»، فرموده‌اند: «إِنَّ الشِّرْكَ لَظُلْمٌ عَظِيمٌ؛ به‌راستی شرك ستمی بزرگ است.»
انتهای پیام
