نمایندگی مردم یک وظیفه است نه منصب

مهدی حائری، عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد اسلامی همدان، در گفت‌وگو با ایکنا از همدان، اظهار کرد: اخلاق انتخاباتی بدین مفهوم است که کسی که می‌خواهد رأی بدهد و یا انتخاب شود باید اصولی را رعایت کند، این مطلب در تمامی جمهوری‌ها و کشورها مطرح است، اما در نظام جمهوری اسلامی ایران اخلاق جمهوریت باید بر موازین اسلام استوار باشد.

دستورات خداوند در این زمینه فصل‌الخطاب است با نگاهی بر آیات قرآن کریم و روایات معصومین ملاک‌هایی برای انتخاب اصلح استخراج می‌شود که باید نصب‌العین خویش ساخت.

اهل تقوا بودن

اولین و مهم‌ترین ملاک و معیار برای انتخاب شایسته این است که نامزد انتخاباتی مورد نظر اهل تقوا بوده و بنده خداوند باشد، تمام دل‌مشغولی‌اش عبادت خداوند بوده و خود و دیگران را به بندگی خداوند دعوت کند.

نوآوری، خلاقیت و تخصص یکی دیگر از معیارهای انتخاب شایسته است، انتخاب افراد بر اساس معیارهای قومی و قبیله‌ای ملاک درستی نیست، نباید ملاک ما در رأی دادن فامیل بودن و یا هم قبیله بودن باشد، در زمان عرب جاهلی شعار مردم این بود که تو برادرت را یاری کن هر چند ظالم باشد، اما پیامبر(ص) این شعار را تغییر داد و فرمود مظلوم را یاری کن ولو اینکه برادر تو نباشد، بنابراین اگر بخواهیم کسی که وارد مجلس می‌شود مؤثر عمل کند باید ملاک تخصص و خلاقیت او را در نظر بگیریم.

پایداری در برابر مشکلات

کسی که خود اهل مقاومت و پایداری باشد و ادبیات مقاومت را بلد باشد این ادبیات را به دیگران خواهد آموخت. ضرب‌المثلی بوده که مردم بر دین پادشاهان خود هستند به این مفهوم که اگر پادشاهان کار درستی انجام دهند مردم پیرو آنها خواهند بود و اگر کار اشتباهی انجام دهند نیز پیرو آنها می‌شوند‌.

در ابتدای نظام جمهوری اسلامی حکومت تغییر کرده بود و ملاک‌های الهی جایگزین ملاک‌های مادی در حکومت و کشورداری شده بود. افراد مجری قوانین نیز اهل عبادت، عدالت و ظلم‌ستیزی بودند چراکه شخص بزرگی همچون امام راحل رهبر این مسیر بود.

بینش متعالی و خوب نیز از دیگر ویژگی‌های یک نماینده اصلح است، اگر شخصی بینش صحیحی داشته باشد دارای بصیرت بوده و می‌تواند بصیرت افزا نیز باشد. پیامبر اکرم(ص) فرمودند کسی که بدون آگاهی و دانش کاری انجام دهد فسادش بیشتر از صلاحش خواهد بود. این فرمایش را باید نصب‌العین خویش ساخت و به ریل گذاری‌هایی که پیامبر، ائمه و قرآن داشته‌اند توجه کرد و از آنها الگوبرداری کرد.

نماینده اصلح نماینده باند و حزب خاصی نیست

اندیشیدن به آسایش مردم و به فکر مردم بودن نیز یکی دیگر از ویژگی‌های نماینده اصلح است. کسی که وارد مجلس می‌شود (در همدان) نماینده یک میلیون نفر است، به عبارتی هر یک رأی او به اندازه نظر یک میلیون نفر ارزش دارد، نه اینکه نماینده حزب و باند خاصی باشد که در این صورت از چهارچوب تقوا بیرون می‌آید و اخلاق نمایندگی را به جا نمی‌آورد.

یک نماینده مجلس نه تنها موظف است در همین ابتدای کار اخلاق را رعایت کند، بلکه در طول چهار سال نمایندگی خود موظف به رعایت اصول اخلاقی و تقوا است. دوری از ریاست‌طلبی نیز از دیگر ویژگی‌های نماینده اصلح است، نمایندگی یک وظیفه است نه منصب، باید بدانیم که نمایندگی یک وظیفه و تکلیف است برای حل کردن مشکلات مردم و به نوعی بار مشکلات مردم را باید به دوش کشید و آنها را حل کرد.

پاسداری از اسلام و منافع کشور

شعار اصلی ما برای تحول و انقلاب در کشور «استقلال، آزادی، جمهوری اسلامی» بوده است. ما درصدد این بودیم که مستقل شویم و دل خود را به خداوند گره بزنیم. گرچه نباید ارتباط سیاسی، مشورت، استفاده از فن آوری و تکنولوژی را نادیده گرفت اما نباید وابسته به کشور خاصی بود چراکه این وابسته بودن خطرناک است. اسراف نکردن در تبلیغات، انصاف در گفتار، صداقت در گفتار، احترام متقابل و دوری از تهمت زدن به نامزدهای دیگر نیز از جمله اصول اخلاقی در انتخابات است. نباید با وعده‌های دروغین به مردم آدرس اشتباه داد.

شعارزدگی از منظر اسلام و اخلاق نکوهیده است، بنابراین یک نماینده نباید شعار بی‌اساس دهد و وعده‌های دروغین به مردم ارائه کند بلکه باید با پیگیری‌های خود برای آسایش و رفاه مردم تلاش کرده و اجرایی شدن مصوبات را تسریع ببخشند. علاوه بر این نباید در ایام انتخابات اختلافاتی را ایجاد کرد که گروه‌های مختلف با هم دشمن شوند.

در این بین رأی دهندگان نیز وظایفی دارند از جمله آنکه تحقیق و بررسی‌های لازم را در مورد شخصیت، تخصص، تجربه و صلاحیت نمایندگان داشته باشند، اهل تکیه به مردم بوده و در امانت‌داری کوشا است، اصالت خانوادگی داشته و خدمت به محرومین را از وظایف خود می‌داند. نامزدی که به عنوان نماینده برگزیده می‌شود ابتدا باید شکرگزار این باشد که رأی آورده و اهل وظیفه شده است، در ادامه مسیر نیز رقیب خود را تحقیر نکند و اگر تخصصی دارند به عنوان مشاور و همکار از آنها بهره ببرد.

امام علی(ع) می‌فرمایند ارزش هر کس به آن چیزی است که آن را با ارزش می‌شمارد. یک نماینده وقتی ارزش را برای خود ارزش‎های مادی ببیند قطعا برای مردم کارساز نخواهد بود. خداوند در سوره زمر می‌فرماید «الَّذِينَ‌ يَسْتَمِعُونَ‌ الْقَوْلَ‌ فَيَتَّبِعُونَ‌ أَحْسَنَهُ‌ أُولٰئِکَ‌ الَّذِينَ‌ هَدَاهُمُ‌ اللَّهُ‌ وَ أُولٰئِکَ‌ هُمْ‌ أُولُوا الْأَلْبَابِ‌ ای پیامبر بشارت بده به بندگان من که همه اقوال را می‌شنوند و بهترین آنها را انتخاب می‌کنند.» (زمر/ آیه 18).

بر اساس این آیه از قرآن لازم است مردم شناخت دقیق و کافی نسبت به نمایندگان داشته باشند، چشم اندازهایشان را ببینند. به عبارتی بر اساس این آیه از قرآن وظیفه هر مسلمانی است که با شناخت کافی در انتخابات شرکت کند.

عاطفه ابرار پیراسته