شبکه خانگی جای فیلم‌های غیراخلاقی برای خانواده نیست
نادر طریقت گفت: برای نظارت بر تولیدات شبکه خانگی و به ویژه حراست از کیان خانواده باید در این حوزه قانون مدون وجود داشته و یک متولی مسئول آن باشد تا شاهد پخش فیلم‌های نامناسب برای خانواده‌ها نباشیم.
دوگانگی و تفکیک متولیان نظارتی بر تولیدات شبکه خانگی موردی است که برخی از اهالی سینما و تلویزیون به آن اشاره کرده‌اند و آن را موجب سردرگمی و در نهایت به زیان مخاطب اعلام کرده‌اند چرا که برخی از فیلم‌ها که به دلیل موارد غیر اخلاقی از سوی ساترا مجوز نگرفته‌اند و متولی آنها ارشاد است از سوی ارشاد مجوز گرفته و پخش می‌شوند و برای نمونه می‌توان به فیلمی که به تازگی به شبکه خانگی راه یافته و اصلا مناسب شان خانواده نیست اشاره کرد.
در سلسله گفت‌وگوهای ایکنا با رویکرد «شبکه خانگی، اخلاق و سبک زندگی» با تولیدکنندگان سینما و تلویزیون برآنیم تا به آسیب‌شناسی این موضوع بپردازیم و در پایان به ارائه راهکارهای اجرایی توسط هنرمندان برسیم.
در هشتمین بخش با نادر طریقت کارگردان سینما، درباره کارکرد دستگاه نظارتی بر پلتفرم‌ها و راهکاری جایگزین درباره نیاز به محصولات خارجی صحبت کرده‌ایم.
ایکنا _ در ابتدای بحث به کارکرد اخلاقی و فرهنگی تولیدات نمایشی بپردازیم و اینکه تا چه حد به آن توجه می‌شود؟
من فیلمسازی هستم که دوست دارم کارهایم به موضوعات اجتماعی اشاره داشته باشد حتی اگر انیمیشن یا فیلم کمدی می‌سازم دوست دارم در آن آموزه‌های اجتماعی مد نظر قرار گرفته باشد. تعجب من از این است چگونه در سینما یا شبکه نمایش خانگی فیلمسازانی کار می‌کنند که آثارشان قابل دیدن با خانواده نیست!
توجه به اخلاقیات به معنای نادیده گرفتن معضلات اجتماعی نیست اما باید خطوط قرمزی وجود داشته باشد. برای مثال وقتی قرار است موضوع اثری اجتماعی فقر باشد باید این امر بهانه‌ای برای ترویج یک منکر شود. برای مثال نشان دهیم دختر خانواده برای رهایی از فقر به سمت رفتار ناشایست متمایل می‌شود. برخی منکرات در جامعه وجود دارد اما این قبیل رفتارها تا چه حد در جامعه عمومیت دارد این نکته‌ای است که باید به آن توجه داشت.
ایکنا _در برخی از تولیدات شبکه نمایش خانگی به بهانه تصویرگری فقر، خشونت تبلیغ می‌شود در این رابطه چه نظری دارید؟
در فیلم اجتماعی باید یک خط قرمز وجود داشته باشد که خانواده است. نباید طبق در هیچ حالتی کانون خانواده مورد هجمه قرار گیرد و به‌شخصه در تمامی فیلم‌هایم این نکته را مد نظر قرار داده‌ام. در آثار نمایشی روی رفتار والدین و فرزندان نسبت به یکدیگر باید دقت نظر شود چون تصویرسازی نادرست ممکن است الگوسازی در پی داشته باشد. به ویژه در لحن و کلام والدین و فرزندان نسبت به یکدیگر باید پاکیزگی وجود داشته باشد.
تاکیدم روی پاکیزه نشان دادن خانواده در تولیدات نمایشی به ویژه در پلتفرم‌ها نشأت گرفته از ریشه خانوادگی خود است. البته تفاوت نسل‌ها و فرهنگ‌ها را درک می‌کنند چون نمی‌توان انتظار داشت رفتاری که همنسلان من با خانواده خود داشتند را جوانان امروز انجام دهند اما احترام به والدین موضوعی نیست که زمان بخواهد آن را تغییر دهد.
ایکنا _ فیلم‌ها و سریال‌هایی که در شبکه نمایش خانگی یا سینما به بهانه آسیب‌شناسی اجتماعی طرز استفاده مواد مخدر را نشان می‌دهند یا اینکه سیگار کشیدن را تبلیغ می‌کنند چه تبعاتی در جامعه در پی دارند؟
چرا ما باید در یک کار نمایشی طریقه مصرف مواد مخدر را نشان دهیم؟ چند درصد جوانان این سرزمین به این بلا مبتلا هستند که ما می‌خواهیم به بهانه آسیب‌شناسی کل جامعه را درگیر آن کنیم؟ از نگاه من به این قبیل تولیدات تنها می‌توان عنوان آسیب اجتماعی داد وگرنه هیچ کارکرد مثبتی را نمی‌توان برای آنها متصور شد. اعتیاد یک معضل جدی در جامعه امروز ما است اما پرداختن به آن خود نیازمند دقت بالایی است تا تاثیرات معکوس نداشته باشد. این امر قابل محقق شدن است. چندی پیش سفارش فیلمی به من داده شد که در آن قرار بود پیرامون معضلات اعتیاد حرف بزنم اما در این کار من حتی یک پلان سیگار کشیدن نشان ندادم و اتفاقاً اثر مربوطه توانست در جشنواره‌های خارجی جوایزی به خود اختصاص دهد اما عجیب است در بسیاری از فیلم‌ها و سریال‌های شبکه نمایش خانگی به وفور استعمال دخانیات مشاهده می‌شود.
اگر در یک کار نمایشی نشان دهیم به عنوان مثال آقای حامد بهداد سیگار می‌کشد و این را بارها نشان دهیم علاقمندان به این بازیگر ناخودآگاه جذب این رفتار او خواهند شد. نکته تاسف‌آور بعدی این است که در تصویرگری دخانیات تا آنجا جلو رفته‌ایم که دست بازیگران زن هم سیگار داده‌ایم. معضل دیگری که در برخی تولیدات به‌شخصه مشاهده کردم نمایش فحشا در جامعه است که این امر اصلا قابل توجیه نیست.
بیشتر بخوانید:
کیفیت تولیدات داخلی به بی‌نیازی از محصولات خارجی می‌انجامد
پیشنهاد من این است اگر در پی نشان دادن معضلات اجتماعی هستیم روی مسائل اقتصادی تاکید داشته باشیم تاکیدی که با راهکار همراه بوده و در آن امید هم دیده شود چون ترویج ناامیدی برای هر جامعه‌ای بزرگترین سم است.
ایکنا_ اکثر آثار خارجی در شبکه نمایش خانگی به لحاظ فرهنگی همخوانی لازم را با جامعه ایرانی و اسلامی ندارد. پیرامون این مسئله توضیح دهید.
نظارت روی محصولات خارجی باید دو شکل داشته باشد. ابتدا اینکه آثار مربوطه مشکل اخلاقی نداشته باشند و دوم؛ پیام و مفهوم آن کار باید متناسب با فرهنگ ایرانی اسلامی باشد چون اگر بخواهیم تنها به ظاهر و کلام اکتفا کنیم ممکن است جامعه را به سمت فرهنگ بیگانه سوق دهیم. برای نمونه سریال‌های ترکی را سانسور تصویری و کلامی می‌کنیم اما آیا روایت قصه را هم اصلاح می‌کنیم؟ این مشکلی رایج در شبکه نمایش خانگی است که تصور می‌کنند تنها با سانسور چند صحنه می‌توانند جلوی هجمه فرهنگ بیگانه را بگیرند.
ایکنا_ نهادهای نظارتی چگونه می‌توانند ایفاگر نقش مثبت باشند زیرا فیلمی به دلیل لودگی از ساترا مجوز نمایش پیدا نمی‌کند اما همان اثر چندی بعد از ارشاد مجوز نمایش را می‌گیرد. این دوگانگی را چگونه توصیف می‌کنید؟
این امر نشان می‌دهد سلیقه در نهادهای نظارتی حرف نخست را می‌زند در حالی که باید در این حوزه قانون مدون وجود داشته و یک متولی داشته باشد. اگر قانونی از سوی مجلس تصویب شود دیگر فیلمی که به دلیل لودگی است و از ساترا پروانه نمایش نگرفته از سوی ارشاد تایید نمی‌شود.
چندی پیش یک مستند را جلوی دوربین بردم برای این کار نزدیک ۱۰ اصلاحیه لحاظ شد وقتی به ارشاد رفتم تا پیرامون اصلاحات فیلم صحبت کنم تعداد اصلاحیه‌ها چندین برابر شد! این امر نشان از تفاوت سلیقه بسیار نهادهای نظارتی دارد.
گفت‌وگو از داوود کنشلو
انتهای پیام
