جهاددانشگاهی؛ برخوردار از بدنه کارشناسی و دو مزیت فکری و عملی
معاون فرهنگی جهاددانشگاهی با بیان اینکه این نهاد انقلابی بدنه کارشناسی منسجم و دو مزیت فکری و عملی دارد، گفت: این نهاد در برخورداری از خوان بودجه کم‌معونه است، اما در حوزه نقش‌آفرینی و اثربخشی قدرتمند بوده است.
جهاددانشگاهی در 16 مرداد 1359 به منظور تحقق بخشیدن به اهداف انقلاب فرهنگی، به عنوان یک نهاد انقلابی و برخاسته از انقلاب فرهنگی تأسیس شد و طی 4 دهه با هدف «گسترش تحقیقات و شکوفایی روحیه تتبع و استعدادها در سطح جامعه برای نیل به خوداتکایی»، «توسعه امور فرهنگی در سطح جامعه از طریق همکاری با حوزه، دانشگاه و سایر مراجع و نهادهای فرهنگی به خصوص برای نسل جوان»، «گسترش طرح‌های کاربردی و نیمه صنعتی از طریق پیوند با مراکز علمی و تحقیقاتی به منظور به کارگیری نتایج پژوهش» به فعالیت پرداخته است.
فعالیت فرهنگی در جهاددانشگاهی از نخستین روزهای شکل‌گیری این نهاد آغاز شده است و کارنامه درخشانی از طرح‌ها و برنامه‌های بدیع و مؤثر را فراهم کرده است. در آستانه چهل و چهارمین سالروز تأسیس این نهاد انقلابی به گفت‌وگو با علیرضا کلانتر مهرجردی، معاون فرهنگی جهاددانشگاهی پرداختیم که در ادامه مطالعه می‌کنید.
ایکنا ـ جهاددانشگاهی بنا به چه ضرورتی و با در نظر داشتن چه اهدافی تشکیل شد؟
پس از انقلاب اسلامی و پیروزی نهضت مردمی ایران به رهبری امام خمینی(ره)، یکی از اتفاقات مهمی که در همان اوایل انقلاب رقم خورد، بحث انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌ها بود. انقلاب اسلامی و پیروزی این رخداد بزرگ، مطالباتی را در عرصه‌های مختلف ایجاد کرده بود که باید در جهت تحقق آن، سازوکار‌های این مهم نیز مهیا می‌شد.
در نگاه انقلابیون به ویژه در نگاه امام خمینی(ره) نقش دانشگاه، متفاوت و متمایز نسبت به دیگر نهاد‌ها بود، لذا بحث انقلاب فرهنگی در دانشگاه‌ها مطرح شد. در نگاه بنیان‌گذار انقلاب اسلامی، دانشگاه به مثابه یک نهاد انسان‌ساز بود که باید به تربیت انسان‌ها می‌پرداخت. طبق تعریفی که از دانشگاه مرسوم بود، دانشگاه نهادی است که به علم پرداخته و برنامه‌های آموزشی دارد، اما نگاه دیگر که غیر از نگاه متداول و رایج به دانشگاه است، مبتنی بر این است که دانشگاه باید به مجمع تزکیه هم مزین شود و بتواند فارغ از حوزه تعلیم، به تزکیه بپردازد تا دستاورد‌ها و فرآورده‌های آن، نگاه مورد انتظار در جامعه را محقق کند.
به همین دلیل یکی از مهمترین اقدامات پس از وقوع انقلاب اسلامی، انقلاب فرهنگی بود که از آن به مثابه انقلاب دیگر در آن دوران، یاد می‌شود. به محض این رخداد، آن چیزی که امروز از آن به مثابه شورای عالی انقلاب فرهنگی یاد می‌شود، شکل گرفت. این نهاد در آن دوران هنوز نام شورای عالی انقلاب فرهنگی را به خود نگرفته بود، اما نوعی قرارگاه فرهنگی مرکب از اندیشمندان و شخصیت‌هایی شد که به بازسازی و بازنوآوری در دانشگاه می‌اندیشیدند.
برداشت دیگر نسبت به دانشگاه در آن دوران، برداشت عینی بود، یعنی چنانچه به فضای دانشگاه در آن دوران بنگریم، مشاهده می‌کنیم که دانشگاه بستر منازعات سیاسی جریان‌های مختلف بود که عمده آن نیز جریان‌های غیربومی و جریاناتی بودند که از آن سوی مرز‌ها به کشور وارد شده و در دل دانشگاه‌ها رشد کرده بودند که از آن جمله می‌توان به جریانات توده‌ای و چپ، لیبرالیستی و ... اشاره کرد؛ لذا در هر دو نگاه نظری و عینی، دانشگاه از کارکرد‌های اصلی خود فاصله داشت و درگیر فعل و مأموریت خود نبود.
پس از پیروزی انقلاب، رهبران انقلاب اسلامی به خوبی به این نکته رهنمون شدند که دانشگاه باید بازطراحی مجدد شود و لذا در این زمینه یک قرارگاه فرهنگی شکل گرفت که در اندک زمانی بعد به شورای عالی انقلاب فرهنگی مبدل شد. این قرارگاه فرهنگی برای آنکه بتواند رویکرد نظری خود را در دانشگاه پیاده‌سازی کند، نیازمند یک بازوی عملیاتی بود که جهاددانشگاهی متولد از این نیاز شد؛ لذا تغییر و تحولات دانشگاه‌ها در آن دوران نیازمند کنشگری بود که جهاددانشگاهی نام گرفت.
جهاددانشگاهی در مقطع اول فعالیت خود به اقتضای شرایط دانشگاه‌ها که در آن زمان حاکم بود و از کارکرد‌های اولیه خود به دور بودند، تلاش کرد تا نقش‌آفرینی او براساس وضع موجود دانشگاه‌ها تنظیم شود و نقش‌آفرینی را طبق اساس‌نامه‌ای که برای آن تنظیم شده، انجام دهد. در دهه اول و دهه دوم تأسیس جهاددانشگاهی، بعد فرهنگی این نهاد انقلابی بسیار برجسته بود؛ چراکه میدان دانشگاه و میدان نقش‌آفرین فکر اسلامی نبود، لذا جهاددانشگاهی با نقش‌آفرینی و فعالیت‌هایی که انجام داد، توانست این فضا را ایرانی اسلامی کند که این مهم از سوی جهاددانشگاهی و جهادگران آن به مصداق نقش در دفاع و سازندگی به خوبی رقم خورد.
در آن دوران نهادهای دیگر به میزان امروز در دانشگاه‌ها حضور نداشتند و جهاددانشگاهی نهادی متمایز در دانشگاه بود و در جهت مدیریت و استخدام نیرو‌های قابل در دانشگاه فعالیت می‌کرد؛ لذا در مقطع اول، این نهاد انقلابی نقش فرهنگی بسیار برجسته‌ای در دانشگاه‌های کشور ایفا کرد. در دهه سوم نهاد جهاددانشگاهی، شاهد هستیم که حوزه پژوهش و آموزش نیز به صورت بسیار تأثیرگذار‌تر به مجموعه فعالیت‌های جهاد افزوده شد. جهاددانشگاهی به عنوان نهادی که نگرش مالی و بحث‌های بودجه‌ای از همان ابتدا در آن مطرح نبود و اعضا فقط به تحقق آرمان‌ها و ارزش‌های انقلاب اسلامی می‌اندیشیدند؛ لذا حوزه آموزش و پژوهش به تدریج در جهاددانشگاهی تقویت شد و کماکان نیز ادامه دارد.
ایکنا - عملکرد جهاددانشگاهی در حوزه پیشرفت کشور را طی چهار دهه گذشته چگونه ارزیابی می‌کنید؟
در دهه گذشته و نیم‌دهه پیش از آن، حوزه فناوری نیز در مجموعه جهاددانشگاهی به خوبی تقویت شد و امروز جهاددانشگاهی در حوزه‌های فرهنگی، آموزشی، پژوهش و فناوری، اشتغال و کارآفرینی فعالیت‌های شایسته‌ای را انجام داده است.
مزیت در رابطه با فعالیت‌های فرهنگی جهاددانشگاهی طی سالیان این است که هر کدام از فعالیت‌های این نهاد مسئله محور و متکی به فرآیند و ساختار تخصصی بوده است. زمانی که از فعالیت‌های فرهنگی جهاددانشگاهی و تجربه زیسته آن در چهار دهه گذشته یاد می‌کنیم، مشاهده می‌کنیم که فعالیت‌ها به تدریج به بلوغ رسیده‌اند. در این راستا در مقطع دهه ۸۰ شاهد آن هستیم که جهاد با ابتکار به سوی نهادسازی تخصصی در حوزه فرهنگی روی آورد و به این نتیجه رسید که چنانچه به دنبال فعالیت‌های فرهنگی پایدار، مستمر و بااثر است، نیازمند حوزه‌های تخصصی در بخش فرهنگی است. تأسیس خبرگزاری‌های جهاددانشگاهی، راه‌اندازی سازمان دانشجویان، مرکز افکارسنجی، سازمان انتشارات و ... همگی طبق همین نگرش متولد شد؛ لذا در مسیر بلوغ فعل و فرآیند فرهنگی مفروض گشت که باید سازمان‌ها و مراکز فرهنگی را در جهت تحقق مأموریت‌های خود ایجاد کند.
در پی آن از ابتکارات جهاددانشگاهی طراحی فعالیت‌های نوآورانه در دانشگاه بود. این نهاد انقلابی در ارائه مدل و مدل‌سازی برنامه فرهنگی، دارای نوآوری و ابتکار عمل است. همچنین، در جذب و کاربست نیرو‌های دانشگاهی و دانشجویی عملکرد بسیار خوبی داشته است. جهاددانشگاهی همواره نهادی پویا، منعطف و نوآور بوده و روال جذب و نگهداشت نیرو در این سازمان این طریق را مقوم بوده است. در این راستا از دل دانشگاه‌ها همواره نیرو‌های ماهر و متخصصی را تربیت کرده که خود و نهادهای مختلف را در ادوار مختلف از وجود این نیرو‌ها بهره‌مند کرده است.
اگر بخواهیم چهار دهه فعالیت جهاددانشگاهی را در یک عبارت خلاصه کنیم، می‌توان گفت که دغدغه اصلی او در چهار دهه گذشته، پیشرفت کشور براساس سه پایه فکر، فرهنگ و فناوری بوده است و به خوبی روشن است که فکر فرهنگی و فناوری فرهنگ بنیان، تأکید و تکیه‌گاه این نهاد انقلابی بوده است. در باور اعضای این نهاد، توسعه علم و دانشگاه باید بر مبنای توسعه فرهنگ و فکر شکل گیرد و همین تفکر بود که در مجموعه جهاددانشگاهی باعث تربیت نیرو‌های تراز و البته متمایز همچون زنده‌یاد دکتر کاظمی‌آشتیانی، دکتر علی منتظری، دکتر بهاروند و ... شد و خدا را شکر که امروز به کیفیات گوناگون عزیزان مشغول خدمت هستند.
ایکنا ـ جهاددانشگاهی با چه چالش‌هایی روبرو است؟
البته جهاددانشگاهی با چالش‌هایی نیز مواجه است که باید آنها را در مسیر سازوکار‌های نقش‌آفرینی خود، در نظر و پاسخ دهد. جهاد باید حتماً به طراحی و اجرای سازوکاری مقوم برای ارتباط عملی‌تر با دولت‌ها بپردازد. جهاد باید مسیر منسجم و قابل اتکایی را از بستر نقش‌آفرینی در شورای عالی انقلاب فرهنگی داشته باشد؛ این شورا به عنوان نهادی که جهاد به او پیوسته است، ضمانت‌گر اقدامات او خاصه در دانشگاه باشد. داشتن فرآیند روشن و مشخص در درون جهاددانشگاهی برای تخصیص اعتبارات به حوزه فرهنگی نیز از دیگر چالش‌هایی است که باید بدان پرداخت تا حوزه فرهنگی جهاد بتواند بیش از گذشته نقش‌آفرینی کند.
جهاددانشگاهی باید در مسیر کادرسازی و تأمین نیروی انسانی، نقش‌آفرینی جدی‌تری را برای خود طراحی کند و در حوزه فرهنگی مسیر جذب و کاربست نیرو‌های دانشجویی و ایجاد انگیزه در ایشان برای حضور در فعالیت‌های جهاد را فراهم کنیم. نکته دیگر باید بتوانیم با شبکه ذی‌نفعان آموزش عالی کشور یک مسیر متداوم و مستمر برای فعالیت‌ها با رویکرد برون‌داد جمعی، طراح کنیم یعنی فعالیت‌هایی که هیچ ذینفعی ادعای مالکیت برآن نداشته باشد. در این زمینه باید ذی‌نفعان را به عنوان همکاران اصلی پروژه‌های مختلف تعریف کرد و کار را با همکاری یکدیگر به مقصد مطلوب رساند.
در حوزه فرهنگی با نشست‌های متداومی که در دوره اخیر با همکاران داشتیم، چندین محور به عنوان مهمترین مسائل در زمینه نقش‌آفرینی بهتر احصا شد. از جمله ارتقای کیفی فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه‌ها، حمایت از فعالیت‌های فرهنگی در دانشگاه‌های مادر و برای عیال آموزشی جهاددانشگاهی و خانواده جهادگران، تقویت هویت فرهنگی جهاد در دانشگاه‌ها، اعتماد و تسهیل جذب دانشجویان در فعالیت‌های فرهنگی، پرهیز از رویداد‌های صوری و کم‌عمق، حمایت از تولید محتوا در فضای مجازی با محوریت اولویت‌ها و سیاست‌های جهاد و سیاست‌های فرهنگی کشور، لزوم انجام فعالیت‌های فرهنگی نوآورانه منطبق با شرایط و اقتضائات مهمترین محور‌های حوزه فرهنگی تعیین شد.
ایکنا ـ جهاددانشگاهی در حوزه فرهنگی چه افقی را در نظر گرفته است؟
تأسیس جهاددانشگاهی براساس چهار وجه مهم انجام شد. اول اینکه تربیت باید مقدم باشد و این بدان معناست که انسان‌سازی و انسان انقلاب اسلامی باید اصل مهم در آموزش عالی باشد؛ لذا جهاد در همان ابتدای انقلاب تأسیس شد که بتواند این مبادی و مبانی را موجب شود و در مسیر تربیت نیروی انسانی شایسته، نقش‌آفرینی کند. دومین وجه که برای جهاددانشگاهی تعریف شده، صیانت از ارزش‌ها و آرمان‌هاست. وجه سوم جهاددانشگاهی، بحث تکیه بر استقلال و خودباوری جمهوری اسلامی ایران و چهارمین وجه آن، تلاش در خور به عنوان یک نهاد پیشران برای تحقق تمدن نوین اسلامی است. چنانچه این چهار وجه و محور اصلی فعالیت‌های جهاد را در نظر بگیریم، به این موضوع پی می‌بریم که افق آینده جهاددانشگاهی باید معطوف به تمدن‌سازی باشد.
یکی از پایه‌های مهم تمدن‌سازی، فکر و تولید فکر است و جهاد باید در این بستر در تولید علم نقش‌آفرینی کند؛ چراکه چنانچه نتوانیم در جهان امروزی به تولید علم بومی و پاسخ گو بپردازد، مقوله تمدن‌سازی، آرمانی دور و دست‌نیافتنی خواهد شد. تربیت نیروی انسانی تراز جامعه، از دیگر مصادیق تمدن‌سازی است و جهاددانشگاهی باید برای رسیدن به افق آتی، یعنی تمدن‌سازی به تربیت نیروی انسانی خلاق و کارآمد بپردازد. اعمال ارزش‌ها و آرمان‌ها و جامعه پذیری فرهنگی در دانشگاه‌ها نیز از دیگر محور‌های مهم در جهت تمدن‌سازی است. باید کمک کرد تا جهاددانشگاهی فعالیت خود در زمینه تمدن‌سازی را به مثابه یک نهاد عمومی و غیر دولتی دنبال کند و پیوست دولت و دولت‌ها در مسیر تحقق این مهم باشد.
مسئله مهم دیگر در حوزه تمدن‌سازی بحث استقلال و خودباوری است که به نظر می‌رسد جهاددانشگاهی در ارائه الگو‌های خودباورانه نهادی موفق بوده است؛ چراکه این نهاد انقلابی در عرصه‌های مختلفی همچون پزشکی، علوم پایه، فرهنگ و علوم انسانی و ... امروز ارزش آفرین بوده و سخن برای گفتن دارد. حوزه فرهنگی جهاددانشگاهی به اتکای سازمان‌ها و مراکز تخصصی که در اختیار دارد، مدعی این مطلب است که کارشناس‌ترین دریچه‌ها را در این حوزه‌ها در اختیار دارد. امروز جهاددانشگاهی در حوزه‌های مختلف فرهنگی مانند خبر و رسانه، کتاب و مطالعه، قرآن و معارف دینی و قرض الحسنه دانشگاهی و ... می‌تواند به خوبی وضعیت کشور را ارائه کند.
جهاددانشگاهی مدعی برخورداری از یک نگاه کارشناسی مستمر و قوی در این حوزه‌هاست؛ لذا در رابطه با افق آینده پیش‌رو می توان گفت که این نهاد انقلابی در حوزه فرهنگی به دلیل برخورداری از نیروی انسانی متعهد به ارزش‌های اسلامی و مجرب و نیز به دلیل برخورداری از سازمان‌ها و مراکز تخصصی فرهنگی، نهادی است که به اقتضای ذات خود می‌تواند دیدگاه مردم و مخاطبان را به خوبی منعکس کرده و کارشناسی‌ترین موضع را در حوزه شناخت دانشگاه و جامعه داشته باشد.
جهاددانشگاهی از یک شبکه فرهنگی با دامنه در کشور برخوردار است. سازمان‌های فرهنگی این نهاد، از یک شبکه فراگیر و شعب استانی در کشور برخوردار هستند؛ لذا با اتکا به این مراکز تخصصی و شبکه‌ای که در اختیار دارد، می‌تواند شنوا، فکر ساز و در حوزه های منتخب پاسخگو جامعه باشد. طی دوره اخیر هم همکاران اقدامات خوبی در حوزه فرهنگی دنبال کردند و تلاش شد تا این خدمات را با ذی‌نفعان دانشگاهی بیشتر به گفت‌وگو بگذاریم. در دولت سیزدهم؛ تعامل در تسهیل حضور پررنگ‌تر جهاددانشگاهی در دانشگاه‌ها و حضور مستمر و مؤثر در مجامع فرهنگی نشان از این موضوع دارد. بازشناسی برنامه‌های گزین فرهنگی و همت در تدوین شناسنامه فعالیت‌ها در این راستا بود.
جهاددانشگاهی به ویژه در حوزه فرهنگی، نهادی کم معونه، کم‌هزینه و بهره‌ور ست. جهاددانشگاهی در عین اینکه در برخورداری از خوان بودجه، کم معونه است، اما در حوزه نقش‌آفرینی و اثربخشی در نسبت، قدرتمند و پرظهور بوده است؛ لذا می‌توان گفت بهره‌وری فرهنگی جهاد نیز، صرفا ناشی از نیروی انسانی جهادی است. مزیت دیگر ارتباط با شبکه دانشجویی و دانشگاهی است که این موضوع می‌تواند کمک فراوانی به ترسیم افق آینده کند. یعنی جهاد بتواند متناسب با نیرو‌هایی که در اختیار دارد، کار‌های ارزشمندی را در شبکه آموزش عالی و شبکه اجتماعی کشور دنبال کند. به هر حال جهاددانشگاهی نهادی است که چهار دهه از عمر خود را پشت سر گذاشته و امروز به بلوغ رسیده است؛ لذا می‌تواند مددکار بسیار خوبی برای کشور در مسیر پیشرفت باشد. جهاددانشگاهی نهادی مطمئن و سرد و گرم چشیده روزگار است که علی رغم ضعف‌ها، امروز این درخت و شجره طیبه به اندک آبیاری! به صورت کامل در اختیار کشور است و به عنوان محصولی برآمده از انقلاب اسلامی در خدمت نظام و همیار دولت خواهد بود.
ایکنا ـ دغدغه اصلی جهاددانشگاهی در حوزه فرهنگ چیست؟
امروز نگرانی همه دغدغه‌مندان فرهنگی و مسئولان و متولیان این است که با توجه به نظام تصورات مردم، احساس می‌شود که مسئله امروز جامعه ما کمتر مسئله فرهنگی است؛ اگرچه نمود جامعه فرهنگی است!
البته در ظاهر با نظامی از مسائل فرهنگی مواجه هستیم، اما زمانی که نظام تصور مردم را بررسی، ارزیابی و افکارسنجی کنیم، افکارسنجی‌ها این را نشان می‌دهد که امروز بیش از ۹۰ درصد دغدغه‌های اصلی مردم، دغدغه‌های اقتصادی، معیشتی و تورم است. از این نظر، کار برای کنشگران فرهنگی و متولیان حوزه فرهنگی دشوار است. طبق افکارسنجی‌ها، مردم در دامنه‌های بعدی بحث بیکاری، مسکن، اجاره مسکن، محیط زیست (آلودگی هوا، کمبود آب) و ... را مطرح می‌کنند؛ لذا دغدغه فرهنگی، دغدغه خانواده‌ها، جامعه و مخاطبان بیرونی نیست.
کارگزاران فرهنگی باید به شدت تلاش کنند تا فعالیت فاخر و اثربخش انجام دهند که زوایای آن برجستگی فرهنگی داشته باشد. در شرایطی که جامعه مخاطب، دغدغه‌های دیگری به جز دغدغه فرهنگی دارد، انجام امور فرهنگی سخت و دشوار است. البته این مسئله به معنای تعطیل کردن کار فرهنگی نیست؛ چراکه تعطیلی کار فرهنگی بحران‌های جامعه را افزایش خواهد داد؛ لذا با مشاهده برخی موارد به این نتیجه می‌رسیم که جامعه با مشکلات فرهنگی مواجه است، اما جامعه با مسائل پیچیده‌تری مواجه است که باید برای آن چاره اندیشید و با شرایط پایدارتری به اجرای فعالیت‌های فرهنگی اثرگذار پرداخت. این هنر نیرو‌های فرهنگی است که با وجود آنکه دغدغه امروز جامعه مقوله فرهنگ نیست، بتواند قدرت جذب جامعه برای اجرای امور فرهنگی را داشته باشند.
فعالیت‌های فرهنگی باید بر پایه استقبال جامعه و نظام انگیزشی آن اجرا شود. جامعه انتظار دارد که دولتمردان و سیاست‌گذاران به فوریت برای حل مسائل اقتصادی و معیشتی اقدام کنند و اقداماتی انجام شده، اما باید برنامه‌هایی اجرا شود که اثرگذاری لازم را در سفره مردم داشته باشد. امیدواریم با برطرف شدن مشکلات پایه‌ای، عرصه برای ظهور و بروز فعالیت‌های فرهنگی و کنشگری اصحاب فرهنگ در جامعه بیشتر فراهم شود و نهاد‌ها و مؤسسات فرهنگی بتوانند بهتر از گذشته به نقش‌آفرینی بپردازند.
ایکنا ـ مهمترین اقدامات حوزه فرهنگی جهاددانشگاهی طی یک سال اخیر چه مواردی بوده است؟
از مهمترین اقدامات حوزه فرهنگی جهاددانشگاهی طی یک سال اخیر، ایجاد سه کارگره نیازسنجی، ارزیابی و سنجش اثربخشی فعالیت‌های فرهنگی؛ کارگروه هنر، رسانه و فضای مجازی و کارگروه بررسی و برنامه‌ریزی طرح‌های فرهنگی بود. از آنجا که از وظایف ستاد معاونت فرهنگی، ارزیابی مدیران فرهنگی واحد‌های مختلف جهاددانشگاهی است، شاخص‌های معرفی نیرو‌ها به عنوان مدیران و معاونان فرهنگی تدوین شده که به زودی به واحد‌های مختلف جهاد ارائه خواهد شد.
از دیگر برنامه‌ها، برگزاری دوره‌های آموزشی است. این دوره‌های آموزشی در سه قالب کلی که مهمترین آن فرهنگ سازمانی است نهایی شده و در دست اجراست در این زمینه برگزاری کارگاه آموزشی فرهنگی رفتار سازمانی و منش حرفه‌ای، کرسی اخلاق در دانشگاه‌های جهاددانشگاهی و سازمان‌ها و واحدها اجرا می‌شود. اجرای دوره‌های دانش‌افزایی با عنوان فرهنگ پیشرفت و مدیریت جهادی با تکیه بر توفیقات حاصل شده در این نهاد انقلابی و برگزاری دوره‌های فکری فرهنگی با هدف ارتقای دانش و بینش فکری فرهنگی کارکنان و اعضای هیئت علمی جهاددانشگاهی در دستور کار دفتر مطالعات فرهنگی است.
همچنین، امسال در چهل و چهارمین سالگرد تأسیس جهاددانشگاهی، اطلس فرهنگی این نهاد طراحی و رونمایی خواهد شد. معاونت فرهنگی جهاددانشگاهی در جهت حفاظت و انتقال تجربه رویداد‌های فرهنگی ادوار گذشته تا امروز، کتاب شناسنامه طرح‌های شاخص فرهنگی جهاددانشگاهی را تهیه کرده است.
ایکنا ـ جهاددانشگاهی در حوزه فرهنگی چگونه با دولت جدید هم‌افزایی خواهد کرد؟
جهاد همواره به عنوان یک نهاد انقلابی متصل به شورای عالی انقلاب فرهنگی بوده است که مدیریت ارشد آن با حکم رئیس‌جمهور منصوب می‌شوند. سرلوحه برنامه جهاددانشگاهی نیز همواره این بوده است که معین دولت‌ها باشد یعنی باید دولت را در تحقق مأموریت‌های خود در حوزه‌های مختلف فکر، فرهنگ و فناوری پشتیبانی کند. بنا به فرامین مقام معظم رهبری، جهاددانشگاهی باید در زمینه پیشرفت کشور گام بردارد. البته ضعف‌هایی وجود داشته، اما جهاد در کارنامه نشان داده است که همواره در راستای کاستن از ضعف‌ها و تقویت خود با رویکردهای جدید گام برداشته است؛ از جمله در دوره اخیر به هدایت همکاری‌ها با بخش خصوصی متمایل شده است. لذا جهاد همواره معین و کمک‌یار دولت‌ها بوده و تلاش کرده تا با شناخت مسائل و طرح آن در میان نهاد‌ها و سازمان‌های مسئول برای آن پاسخ مناسب ارائه و اعلام آمادگی کند.
امیدواریم دولت جدید سرمایه‌ها را در خدمت بگیرد و دولت جناب آقای دکتر پزشکیان بتواند از این ظرفیت به خوبی در مسیر پیشرفت کشور بهره گیرند. در مجموع جهاددانشگاهی در حوزه ساختار‌های تخصصی فرهنگی، پژوهشی و آموزشی یک نهاد معتبر است و می‌تواند پاسخگوی مسائل جامعه باشد. البته این مسئله نیازمند استقبال از سوی دولت و نظامات حکمرانی کشور است.
همچنین، در حوزه فرآیند نیز جهاددانشگاهی امروز به بلوغ کامل رسیده است و رد آن در بسیاری شورا‌ها و نهادهای مختلف وجود دارد. در حوزه فعل و عملکرد نیز جهاد در عرصه‌های مختلف اقدامات فاخری داشته و قابل اعتماد است؛ لذا جهاددانشگاهی همواره به عنوان یک نهاد معتبر در کشور مد نظر بوده است. از منظر عمومی نیز نظام تصور مردم به جهاددانشگاهی بسیار مطلوب بوده و جهاد در میان مردم نیز از اعتبار و اعتماد خوبی برخوردار است، زیرا جهاددانشگاهی هرچه دارد، از مخاطبان و نهادهای حکمران و سیاست‌گذار دارد؛ لذا جهاددانشگاهی حلقه واسط نهاد سیاست‌گذاری، حکمرانی و مردم است.
جهاددانشگاهی حلقه‌ای میان دانشگاه و صنعت و حلقه‌ای میان دانشگاه و جامعه بوده و می‌تواند ظرفیت دانشی را به خوبی به بدنه اجتماعی کشور متصل کند. جهاد می‌تواند متناسب با دغدغه‌های اجتماعی، فرهنگی، پژوهشی و صنعتی نقش‌آفرینی کرده و مسئولیت اجتماعی به عهده گیرد. مسئولیت اجتماعی بدان معناست که جهاد می‌تواند از یک سو، کنشگر دانشگاهی را بیش از پیش فعال کرده و از سمت دیگر صنعت و حکمرانی را در کاربست این سرمایه فعال سازد. تلاش و رویکرد رئیس‌جمهور محبوب و منتخب مردم، امروز تکیه بر عنصر کارشناسی است و جهاددانشگاهی نهادی است که بدنه کارشناسی منسجم داشته و برخوردار از دو مزیت فکری و عملی است و دولت چهاردهم می‌تواند به خوبی از این ظرفیت استفاده کند.
انتهای پیام
