فرخنده مفیدی؛ نیم قرن تعلیم پر فروغ و بی هیاهو

به گزارش خبرنگار ایکنا، آئین نکوداشت فرخنده مفیدی به پاس نیم قرن خدمت در آموزش و پرورش شامگاه سه‌شنبه، ۱۰ مهرماه در خانه اندیشمندان علوم انسانی برگزار شد. 

 

زهرا گویا، استاد پیشکسوت دانشگاه شهید بهشتی در ابتدای این نشست بیان کرد: خانم دکتر فرخنده مفیدی برای این سرزمین زحمات بسیار زیادی کشیدند. در سال ۱۳۶۰ با اینکه کشور جنگ‌زده بود ایشان ایده پیش دبستانی را مطرح و ایجاد کردند که این اتفاق ثمرات بسیاری داشت.

 

محمود مهرمحمدی، استاد بازنشسته علوم‌ تربیتی دانشگاه تربیت مدرس سخنران دیگر این مراسم  با بیان اینکه دوره پیش‌دبستانی با نام خانم دکتر فرخنده مفیدی گره خورده است گفت: ایشان نقش تأسیسی و توسعه‌ای در آموزش پیش از ابتدایی دارند. اکنون برای همه مشخص است که آموزش‌های پیش از دبستان چه نقش مهم و کیفی‌ برای دانش‌آموزان دارد و این آموزش‌ها نقش تعیین کننده‌ای دارد. 

 

وی ادامه داد: از سال ۱۳۹۹ در کشور اتفاقی افتاد که جدال بین بهزیستی و آموزش و پرورش به پایان رسید و سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک ایجاد شد‌‌؛ این اتفاق این امید را ایجاد کرد که با هم‌افزایی آموزش‌های پیش از دبستان در کشور فراگیر شود اما با کمال تأسف باید بگوییم آنچه که امروز شاهد آن هستیم امیدوار کننده نیست با اینکه شواهد پژوهشی و تجربیات جهانی وجود دارد که کودکانی که در این دوره‌ها شرکت می‌کنند برتری بسیاری نسبت به سایر کودکانی که آموزش‌های پیش از دبستان را نمی‌بینند دارند. 

 

مهرمحمدی افزود: باید تلاش کنیم‌ تا در دوره جدید مدیریت سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک از دانش خانم مفیدی استفاده شود و شاهد اتفاق مثبت و خوبی برای کودکان کشور باشیم.

 

داریوش نوروزی، استاد پیشکسوت حوزه تعلیم و تربیت سخنران دیگر این مراسم بیان کرد: ما معلمان هم می‌آموزیم و هم می‌آموزانیم و این موهبت بزرگی است که شامل هرکسی نمی‌شود. من بیش از 50 سال است که خانم دکتر مفیدی را می‌شناسم.

 

وی با اشاره به تفاوت بین معنویات و اخلاقیات بیان کرد: در تعلیم و تربیت اخلاقیات داریم و بی‌اخلاقی نداریم. فرهنگ دو نوع است؛ یکی فرهنگ صوری است که شامل اخلاقیات می‌شود و دیگری فرهنگ ضمنی است که دربردارنده معنویات است.

 

نوروزی افزود: خانم دکتر مفیدی دارای معنویتی اصیل، انسانیتی والا، صداقت و ذکاوت هستند. ایشان نسبت به کودکان کشور احساس مسئولیت علمی و اخلاقی دارند و فرد مفیدی برای کشور، مردم، جامعه و از جمله کودکان هستند.

 

علی دلاور، پژوهشگر پیشکسوت حوزه تعلیم و تربیت سخنران دیگر این مراسم بیان کرد: فرهنگ برگزاری نکوداشت افراد اتفاق بسیار خوبی است؛ برقراری فرهنگ نکوداشت از کسانی است که عمر عزیز خود را به پای تعلیم و تربیت کودکان این کشور ریختند کار اندکی نیست. خانه‌ اندیشمندان پرچم پاسداشت بزرگان تعلیم و تربیت را در دست گرفته است که تداوم این کار سبب‌ساز اتفاق بزرگ خواهد شد. خانم دکتر مفیدی به قدری سجایای علمی و اخلاقی دارند که زمان اجازه نمی‌دهد به همه آنها بپردازیم و برگزاری چنین نشستی جای تقدیر است.

 

 

علیرضا عصاره، استاد علوم تربیتی دانشگاه شهید رجایی سخنران دیگر این مراسم نکوداشت بیان کرد: خانم دکتر مفیدی مادر مهربان پیش‌دبستانی در ایران هستند و اهمیت کار بنیادین پیش‌دبستانی برای تعلیم شخصیت را در ایران ایجاد کرده است. پیش‌دبستانی اکنون در ایران به عنوان یک پیش‌نیاز مطرح است که اتفاق مهم و تأثیرگذاری است. 

 

وی افزود: خانم دکتر مفیدی استادی بزرگ و شاگردپرور هستند و آرزو دارم که رشته پیش‌دبستانی در دانشگاه‌های ایران تا پایان مقطع تحصیلی دانشگاهی ایجاد شود و در این حوزه شاگردان بسیاری تربیت شوند.

 

محمد جوادی‌پور، رئیس دانشکده روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تهران سخنران دیگر این مراسم بیان کرد: خانم دکتر مفیدی دارای شخصیت اثرگذاری هستند و استاد پیشکسوت مهربانی است که در تربیت شاگردان خود نقش ایفا می‌کنند و در ذهن آنها ماندگار است.

 

مرتضی مجدفر، استاد مدیریت آموزشی در دانشگاه علامه طباطبایی در این مراسم بیان کرد: مجلات رشد در فاصله زمانی کوتاه در دوره حضور خانم دکتر مفیدی به ۲۸ هزار نسخه رسیده است و متأسفانه اکنون به بیش از هزار نسخه رسیده است. اکنون اگر مجلات رشد در اختیار محققان دوره پیش‌دبستانی قرار بگیرد مطالب بسیاری مفید و قابل استفاده‌ای برای آنها دارد.

 

سعید بابایی، مدیر کل دفتر کودکان و نوجوانان سازمان بهزیستی در این مراسم بیان کرد: سازمان بهزیستی افتخار این را داشته است که با بزرگانی چون خانم دکتر مفیدی همکاری داشته باشد. دین مبین اسلام به تعلیم و تربیت توجه ویژه‌ای داشته است و همواره بر آن تأکید کرده است. در زمان حضور خانم دکتر مفیدی در سازمان بهزیستی ایشان بدون دریافت هیچ مبلغی به فعالیت پرداختند که حاصل این فعالیت و حضور بسیار زیاد است. نیاز داریم تا این تجربه‌ها مکتوب شود و امیدوارم که کتاب خاطرات اساتید این جمع مکتوب شود تا مورد استفاده نسل جدید واقع شود. 

 

نرگس سجادیه، استاد علوم تربیتی دانشگاه تهران در این مراسم بیان کرد: خانم دکتر مفیدی مانند شمع شب‌افروز هستند و وجود ایشان بسیار ارزشمند است. خانم دکتر مفیدی در این کشور وقتی شمعی را افروختند که شبی تیره وجود داشته است‌.

 

وی ادامه داد: آموزش در دوره کودکی در جهان مورد توجه نبوده است تا رفته‌رفته با تشکیل دولت - ملت کودکان به سرمایه‌های انسانی و آینده‌ساز تبدیل می‌شوند و در ایران نیز در سال ۱۳۱۲ نظامنامه کودکستان نوشته می‌شود.

 

سجادیه افزود: پس از انقلاب ماهیت آموزش‌ها و نهاد کودکستان غربی شناخته شد و با آغاز جنگ تحمیلی اولین مکانی که بودجه‌ آن گرفته می‌شود کودکستان‌ها بود اما ایشان نسخه‌ای قابل دفاع و بومی از پیش‌دبستان و اوان دوره کودکی ارائه دادند و گفتمان‌سازی پیش‌دبستانی را ایجاد کردند و اکنون پیش‌دبستانی به یک مطالبه ملی تبدیل شده است و خانواده‌ها علاقه‌مند هستند که فرزندان خود را به این مراکز بفرستند تا آموزش ببینند. 

 

 

 

حمزه گنجی، استاد پیشکسوت روانشناسی دانشگاه علامه طباطبایی سخنران دیگر این مراسم با اشاره به شعر قمر از شهریار گفت: امشب خانم دکتر مفیدی مانند قمر در اینجا هستند. در تاریخ بانوان اثرگذار بسیاری داشته‌ایم و خانم فرخنده مفیدی یکی از این بانوان بزرگ تاریخ کشور است که برای نکوداشت ایشان امروز در اینجا جمع شدیم.

 

علیرضا صادقی، سخنران دیگر این مراسم گفت: خانم دکتر مفیدی استادی پرفروغ اما در سکوت هستند. ایشان کنشگری بی‌‌هیاهو هستند و فعالیت‌های گسترده و اثرگذاری دارند. ایشان هم در دانشگاه همیشه مفید بودند و در بیرون نیز کنشگری بسیاری داشتند اما در جایی آن را اعلام نمی‌کردند.

 

 

فرخنده مفیدی، سخنران پایانی در مراسم نکوداشت خود با بیان اینکه روز جهانی کودک را پیشاپیش ارج می‌نهم گفت: ماندگاری این فضا باعث می‌شود تا احساس فراموش نشدن را برای ما فراهم آورد. چنین اقدامی زیباست و راهی است که نشان می‌دهد خدمت گذاران شنیده، دیده و خوانده می‌شوند. 

 

وی ادامه داد: همیشه خود را معلم دانسته و می‌دانم. ادعا می‌کنم طی ۴۳ سال تدریس، بهترین روزها و اوقات زندگی خود را وقف معلمی کرده‌ام. کار در زمینه کودکان و خانواده را بعد از سال ۱۳۹۲ که بازنشسته شده‌ام رها نکرده‌ام. 

 

 

این استاد پیشکسوت دانشگاه علامه طباطبایی اضافه کرد: اگر بخواهم زندگی را از سر شروع کنم چندان پشیمان نیستم و کارنامه‌ام برای خودم رضایت‌بخش و قضاوت با دیگران است. 

 

وی در ادامه به شرح زندگینامه و اقدامات خود در بخش‌های مختلف زندگی پرداخت و در اهمیت دوره پیش از دبستان گفت: بسیار گفته‌ایم و شنیده‌ایم که تقریباً دوسوم از توانایی‌های فکری، هوشی و همه‌جانبه انسان پیش از شروع سن آموزش رسمی شکل می‌گیرد یعنی حدود ۵۰ درصد از رشد هوشی فرد بین تولد تا ۴ سالگی و حدود ۳۰ درصد آن از چهار تا ۸ سالگی و ۲۰ درصد باقی‌مانده در فاصله بین ۸ تا ۱۷ سالگی شکل می‌گیرد. 

 

 

این استاد پیشکسوت تأکید کرد: بهره‌مندی کودکان از محیطی غنی و سرشار در مقایسه با مناطق محروم و مداخله محرکات در هر دو محیط، طیف وسیعی از تغییرات را شامل می‌شود؛ به جایی رسیده‌ایم که امروز در دنیا سرمایه‌گذاری اقتصادی برای این دوره و تأمین بودجه از اولویت‌های اساسی برخوردار است و حتی از امتیاز نگاه مثبت به این دوره در رقابت‌های انتخاباتی کشورهای پیشرفته استفاده می‌شود و از تأمین بودجه و تقویت نیروی انسانی آن نه به‌عنوان یک سکو بلکه دقیقاً به عنوان تصمیم اثرگذار و پربازده برای تربیت انسان از سال‌های پایه نگریسته می‌شود.

 

در پایان این مراسم با تقدیم هدایا و لوح سپاس از فرخنده مفیدی، این استاد پیشکسوت و اثرگذار تقدیر به عمل آمد.