بی‌حجابی و بی‌دینی روش درستی برای اعتراض نیست

به گزارش ایکنا، آیت‌الله عبدالله جوادی آملی، 21 آذرماه در ادامه جلسات اخلاق خود در مسجد اعظم قم به ادامه شرح نهج‌البلاغه پرداخت که متن سخنان ایشان به شرح زیر است:

 

سوره مبارکه واقعه انسان‌ها را به سه دسته تقسیم کرد یعنی اصحاب میمنه و مشئمه و سابقون؛ و آن چه را که حضرت علی(ع) به کمیل آموخت و برخی افراد را عالم ربانی و برخی را متعلم در این مسیر معرفی کرد براساس این دسته‌بندی است. 

 

در بحث علمای ربانی هم انبیا آمدند تا عالم ربانی تربیت کنند یعنی این مربوط به نبوت عامه است؛ خداوند وقتی از علمای گذشته و انبیای گذشته یاد کرد سخن از ربانیون آنان آورد و در مورد پیامبر(ص) هم همین است. در سوره آل عمران فرمود: مَا كَانَ لِبَشَرٍ أَنْ يُؤْتِيَهُ اللَّهُ الْكِتَابَ وَالْحُكْمَ وَالنُّبُوَّةَ ثُمَّ يَقُولَ لِلنَّاسِ كُونُوا عِبَادًا لِي مِنْ دُونِ اللَّهِ وَلَٰكِنْ كُونُوا رَبَّانِيِّينَ بِمَا كُنْتُمْ تُعَلِّمُونَ الْكِتَابَ وَبِمَا كُنْتُمْ تَدْرُسُونَ؛ هیچ پیامبری نیامده مردم را به خود دعوت کند بلکه همه آمده‌اند مردم را به خدا دعوت کنند. ربانی؛ که وجود مبارک حضرت امیر(ع) آن را تفسیر کرد سخن همه انبیا است. ربانی کسی است که شدیدالربط به خداوند است و علم او علم حوزه و دانشگاه نیست بلکه از راه ارث تهذیب دارد. 

 

ما دو راه برای کسب مال و علم داریم؛ یکی با تجارت و خرید و فروش و حضور در حوزه و دانشگاه و کسب علم ولی گاهی فرد بدون تجارت و خرید و فروش و از طریق ارث پدر صاحب مال می‌شود و گاهی برخی افراد هم از طریق ربط با انبیاء و ائمه(ع) صاحب علم می‌شوند؛ اگر در روایات داریم که علما ورثه انبیا هستند؛ یعنی ربط. العلماء ورثه الانبیاء؛ جمله خبری به داعیه انشاء است و در افاده انشاء مؤکدتر است یعنی این امر واقع شده و می‌شود و این کار را باید بکنید تا ورثه انبیا باشید و هر کسی قرب کمتری داشت ارث کمتری خواهد برد. 

 

در سوره مائده هم فرمود ما تورات را نازل کردیم تا به وسیله آن علمای ربانی تربیت شوند. پس اصل وحی و نبوت برای تربیت علمای ربانی است و این علمای ربانی می‌توانند جامعه را مدیریت و هدایت کنند؛ این علما رابط میان انبیا و اولیا با مردم هستند و دین را حفظ می‌کنند.

 

ما باید به مردم بفهمانیم که؛ هستیم که هستیم که هستیم. ما با ابد کار داریم و دین را با زید و عمرو نمی‌سنجیم؛ ما تاریخ و ماقبل و ما بعد آن را داریم؛ خداوند در ما قبل تاریخ خطاب به همه فرمود: الست بربکم و همه گفتند بلی. (قالوا بلی). در سوره انبیا هم فرمود که «يَوْمَ نَطْوِي السَّمَاءَ كَطَيِّ السِّجِلِّ لِلْكُتُبِ ۚ كَمَا بَدَأْنَا أَوَّلَ خَلْقٍ نُعِيدُهُ ۚ وَعْدًا عَلَيْنَا ۚ إِنَّا كُنَّا فَاعِلِينَ» یعنی ما این آسمان و زمین را مانند طومار در هم می‌پیچیم ولی انسان که مانند این طومار نیست و انسان، هست که هست که هست. بنابراین نباید با حوادث روزگار دین و نماز و روزه خود را کم و زیاد کنیم. 

 

انسانی که ابدی است باید ابدی فکر کند. در عالم ذریه فرمود من خودم را طرزی به تو نشان دادم که خدا در درون تو هست و هیچ کسی روز قیامت عذری ندارد که من اطلاع نداشتم و در غرب و شرق و دوره جاهلیت بودم و پدر و مادرم کافر بودند و ... درون هر انسانی گرایش به ذات الهی وجود دارد؛ بنابراین جان انسان ابدی است لذا مسئله دین را با مسئله زید و عمرو نباید مخلوط کنیم. 

 

اگر حوزه عالم ربانی تربیت کرد از دو راه علم کسب خواهد کرد؛ یکی از راه علم ربط و ارث و حرم رفتن و مراقبت از نفس و نماز شب و مناجات خواندن و دیگری علم اکتسابی. گاهی کسی صدقه می‌دهد وقتی مسافرت می‌رود و حادثه‌ای پیش می‌آید ولی گاهی کسی صدقه برای سلامتی وجود مبارک حضرت(عج) می‌دهد که این پسندیده‌تر است. 

 

در چند موضع قرآن کریم آمده است که همه انبیا آمدند تا عالم ربانی و انسان ربانی تربیت کنند؛ علی(ع) فرمود من ربانی امتم زیرا از وحی پیامبر(ص) سخن می‌گویم و به حرف من گوش دهید و البته خیلی از افراد بهره نبردند و البته برخی هم بهره بردند. بعد از اینکه حضرت به کمیل نصیحت کرد که مرد زیر زبانش خوابیده است و وقتی حرف می‌زند معلوم می‌شود چکاره است لذا باید مراقب زبان خودش باشد. 

 

حضرت در سخنان دیگری فرمودند این که کسی بدون عمل بخواهد آرزوی بهشت کند روا نیست و نمی‌شود کسی توبه را به تاخیر بیندازد و رجای بهشت داشته باشد یعنی طلب او نسبت به بهشت نقد و توبه او نسیه است. چنین فردی حرف‌های زاهدانه می‌زند و مردم را از دنیا منزجر می‌کند ولی عمل و رفتار او نشانگر رغبت به دنیاست و اگر چیزی از دنیا به او برسد سیر نمی‌شود و قناعت به آنچه خدا به او داده است ندارد. نهی از منکر می‌کند ولی خودش گرفتار است. امر به معروف دارد ولی خودش عمل نمی‌کند؛ به صالحین علاقه دارد ولی به عمل آنان عمل نمی‌کند؛ معصیت‌کاران را دشمن می‌داند ولی خودش هم یکی از آنان است؛ از مرگ بدش می‌آید زیرا به کردارش اعتماد ندارد و می‌داند در آنجا گرفتار است.   

 

حضرت در موضع دیگری فرمودند انسان وقتی بیمار است امن یجیب می‌خواند ولی وقتی در نعمت است دچار غفلت می‌شود و متکبرانه راه می‌رود؛ به جهاد اشاره فرمودند و گفتند کسانی هستند که شمشیر در دست دارند و دشمن چوبدستی، ولی باز شکست می‌خورند زیرا انسان‌های سست‌اراده هستند و با نفس اماره مبارزه نکرده‌اند؛ انسان وقتی با نفس مبارزه می‌کند با عشق‌بازی و لذت‌طلبی و دنیاطلبی مبارزه می‌کند؛ نفس اماره ما را به حدس و گمان دعوت می‌کند ولو اینکه قابل گوش‌کردن باشد.

 

نفس اماره بر یقین انسان سست‌اراده پیروز می‌شود؛ همه حرف‌های نفس اماره ظن است و از دل آن هیچ سخنی به مثابه یقین صددرصد بیرون نمی‌آید ولی اینکه خدا و قیامت و بهشت و جهنم و علی و اولاد علی(ع) هستند همه یقینی است. قرآن کریم بارها از مختال نام برده است و فرموده که مختال را دوست ندارد زیرا مختل کسی است که عقل خود را مورد استفاده قرار نمی‌دهد بلکه با خیال زندگی می‌کند.

 

انسان با داشتن علی و اولیای علی(ع)، می‌تواند دین و حجاب خود را حفظ کند؛ این که فلان فرد بد کرده و اختلاس کرده و به من و دیگران بد کرده است که نباید باعث ضربه به دین ما شود؛ حجاب رابطه انسان با خداست و مگر ما دینمان را از این افراد گرفته‌ایم؟ ما دینمان را در روز الست از خدا گرفته‌ایم ولی چرا راه را گم کرده‌ایم؟ اینکه ما نسبت به بدی دیگران اعتراض کنیم سر جای خود محفوظ، ولی چه ربطی به رابطه ما با خدا و علی او اولاد او دارد؛ این رابطه باید محفوظ باشد.