میراث مکتوب شناسنامه فرهنگی ایرانیان را غنی‌تر می‌کند

به گزارش ایکنا به نقل از ستاد خبری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، محمود عابدی، عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، گفت: دامنۀ میراث مکتوب ایران از سنگ‌نوشته‌ها تا آثاری را که از سده‌های اخیر باقی مانده، بسیار گسترده است و ضرورت بازشناسی این آثار، فراهم آوردن نسخه‌ها و نمونه‌های آن‌ها، تصحیح دقیق آن‌ها و معرفی ارزش‌هایشان برای نسل جدید همواره احساس می‌شود.

عابدی دربارۀ نقش مؤسسه میراث مکتوب در این حوزه، گفت: این موسسه امروزه نتایج بسیار چشمگیری به بار آورده و کتاب‌های بسیار ارجمندی را به چاپ رسانده که انصافا احیای آنها خدمت بسیار شایانی بوده است.

وی با بیان اینکه کار بازشناسی نسخه‌های فارسی همواره ادامه خواهد داشت، گفت: کافی است نگاهی به فهرست نسخه‌های خطی موجود در ترکیه و در کتابخانه‌های بزرگ داخلی و در کتابخانه‌های هند و پاکستان و کتابخانۀ تاشکند ازبکستان بیندازید.

او افزود: گذشتگان ما در حفظ و حراست از میراث مکتوب فداکاری بی‌مانندی از خود کردند و باید قدر و ‌شأن این فداکاران فرهنگی دانسته شود. بی‌شک مؤسساتی چون میراث مکتوب بخشی از خدمات خود را معطوف به تربیت نسل جدیدی از مصححان کرده‌اند که این موضوع جای تأمل و افتخار دارد و من در این مجال از تلاش‌های مؤسسه میراث مکتوب قدردانی می‌کنم.

سابقه ۱۲۰۰ساله میراث مکتوب در ایران

در ادامه این نشست علی‌اشرف صادقی عضو پیوسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی گفت: منظور ما از میراث مکتوب نوشته‌هایی است که از زمان اختراع کاغذ و رسیدن آن به ایران در قرن دوم هجری، برای ما باقی مانده است. وقتی از میراث مکتوب سخن می‌گوییم، آنچه فوری به ذهن می‌آید، میراثی است که روی کاغذ نوشته شده و به صورت کتاب و یا اوراق کاغذی که کتاب نشده و نظیر آن، برای ما باقی مانده است.

حفاظت از گنجینه‌های ازیادرفته؛ وظیفه همگانی

در ادامه اکبر ایرانی، بنیان‌گذار مؤسسه میراث مکتوب گفت: امروز ما اینجا به مناسبت روز اسناد ملی و میراث مکتوب دور هم جمع شده‌ایم تا درباره اهمیت میراث مکتوب سخن بگوییم. به هرحال نسخ خطی از میراث بسیار ارزشمندی هستند که از گذشتگان ما برای ما به یادگار مانده‌اند و این وظیفه ماست که با زنده کردن این آثار، در راستای حفظ میراث و تمدن کهنمان گام برداریم.

او افزود: نام‌گذاری روزی برای گنجینه‌های ازیادرفته طبعا یک وظیفه همگانی را ایجاب می‌کند که همه به آن توجه داشته باشند و از بزرگان و مفاخری که در طول تاریخ منشأ خدمات فرهنگی شدند و آثار بزرگی را به یادگار گذاشتند، یاد کنند و ما وظیفه‌مان این است که این آثار را به نحو علمی و آکادمیک عرضه کنیم. مؤسسه میراث مکتوب در طول ۳۰ سال فعالیت توانسته است مجموعه‌ای از این آثار را شناسایی، تحقیق، تصحیح و منتشر کند.

بهشت شاید جایی شبیه به کتابخانه باشد

در ادامه محمدحسین ساکت درباره اهمیت میراث مکتوب سخن گفت و بخش‌هایی از خاطراتی را که از گذشتگان درخصوص اهمیت میراث مکتوب به جا مانده بود، برای حاضران خواند.

سپس محمدجواد اسماعیلی گفت: در هر گوشه ایران -چه در خانه خودمان و چه در بازار- قدم بزنیم، هر لحظه امکان این وجود دارد که یکی از اثار باستانی خود را کشف کنیم. بار‌ها پیش آمده که از میان خشت یک دیوار یک دیوان شعر کشف شده است که با کشف آن برگ‌هایی از تاریخ ما زنده شده است.

او افزود: ما همچنان بهره‌مند میراث مکتوب هستیم شاید باید این‌گونه بگوییم ما در دریای مکتوب خود غوطه‌ور هستیم و باید راه‌های مناسبی را برای بهره‌مندی از این میراث کشف کنیم.

او در ادامه سخنانش به اهمیت و نقش مؤسسه میراث مکتوب اشاره کرد و گفت: کتابخانه میراث مکتوب من را به یاد جمله‌ای از بورخس می‌اندازد که می‌گفت تصور من این است که بهشت شاید جایی شبیه به کتابخانه باشد.

 بهرام پروین گنابادی در سخنانی بسیار کوتاه با اشاره به اهمیت و نقش مؤسسه میراث مکتوب گفت: میراث مکتوب با تلاش‌های سی‌وچندساله خود زمینه‌ای را فراهم کرده تا شناسنامه فرهنگی ما ایرانیان غنی‌تر شود و ما بهتر بتوانیم آثار کهن گذشتگان خود را بشناسیم.

او افزود: کاری که انتشارات میراث مکتوب در این ۳۰ سال کرده قابل مقایسه با بسیاری از انتشاراتی که در این حوزه فعالیت می‌کنند، نیست.