چگونه در عید غدیر صاحب خواهر یا برادر دینی شویم

بستن عقد اخوت یکی از سنت‌های اصیل و ریشه‌دار اسلامی و یکی از اعمال توصیه شده در روز عید غدیر است. پیوندی که طی آن متعهد می‌شویم اگر بهشتی شدیم، برادر یا خواهر خود را نیز بهشتی کنیم.

در دنیای امروز اما بیش از گذشته که هر فردی خواهران و برادران متعددی داشت، به بستن این عقد اخوت میان برادران دینی با هم و خواهران دینی با هم نیاز است چراکه تک فرزندی موجب شده بسیاری از مردم طعم شیرین برادر و خواهر را نچشند.

صیغه و شیوه برقراری اخوت

بستن عقد اخوت اینگونه است که یک نفر از دو مرد یا دو زن، دست راست خود را روی دست راست دیگری قرار می‌دهد و یکی از آنان صیغه عقد اخوت را می‌خواند و دیگری مفاد آن را قبول می‌کند. متن عربی عقد به این صورت است که: «واخَیتُکَ فِی الله وَ صَافَیتُکَ فِی الله وَ صَافَحْتُکَ فِی اللهِ وَ عَاهَدْتُ اللهَ وَ مَلَائِکَتَهُ وَ کُتُبَهُ وَ رُسُلَهُ وَ أَنْبِیاءَهُ وَ الْأَئِمَّةَ الْمَعْصُومِینَ(ع) عَلَی أَنِّی إِنْ کُنْتُ مِنْ أَهْلِ الْجَنَّةِ وَ الشَّفَاعَةِ وَ أُذِنَ لِی بِأَنْ أَدْخُلَ الْجَنَّةَ لَا أَدْخُلُهَا إِلَّا وَ أَنْتَ مَعِی: برای خدا با تو برادری و صفا (یکرنگی) می‌ورزم و برای خدا دستم را در دستت قرار می‌دهم و در پیشگاه خدا و فرشتگان و کتاب‌ها و فرستادگان او و پیامبران و امامان معصوم عهد می‌کنم که اگر از اهل بهشت و شفاعت باشم و اجازه ورود در بهشت را یابم، بدون تو وارد بهشت نشوم».

سپس طرف دیگر در جواب او می‌گوید: «قَبِلْتُ». باز نفر اول می‌گوید: «أَسْقَطْتُ عَنْکَ جَمِیعَ حُقُوقِ الْأُخُوَّةِ مَا خَلَا الشَّفَاعَةَ وَ الدُّعَاءَ وَ الزِّیارَة: تمام حقوق برادری به جز حق شفاعت و دعا و دید و بازدید را از تو ساقط کردم» و نفر دوم می‌گوید: «قَبِلْتُ»: قبول کردم.

لازم نیست صیغه عقد اخوت حتماً به عربی خوانده شود، بلکه اگر آن را به فارسی یا زبان دیگری هم جاری کنند صحیح است؛ اما باید الفاظی را به کار برند که معنی این عقد را برساند و البته اگر دو خانم، بخواهند با هم عقد خواهری برقرار کنند در صورت خواندن عقد به عربی، باید ضمیرهای مذکر را تبدیل به ضمیر‌های مونث کنند.

البته این پیوند، باعث ارث بردن از یکدیگر یا مَحرمیت نمی‌شود بلکه فایده‌اش در دنیا، دعا برای یکدیگر و خیرخواهی و پیوند ایمانی است و در آخرت، احتمال شفاعت یکدیگر است. به خصوص در جامعه کنونی که بسیاری از افراد تک فرزند هستند و از داشتن خواهر و برادر محرومند، برقراری عقد اخوت می‌تواند موجب ایجاد ارتباط حمایتگرانه و عاطفی بین افراد شود و از تنهایی افراد بکاهد.