دیپلماسی قرآنی؛ ثمره «محفل» برای آینده فرهنگی ایران

احمد ابوالقاسمی، قاری بین‌المللی کشور و یکی از میزبانان برنامه تلویزیونی محفل در گفت‌و‌گو با ایکنا با اشاره به تأثیر گسترده برنامه قرآنی «محفل» در سطح بین‌المللی اظهار کرد: امروز دیگر کمتر کسی است که در کشورهای اسلامی و حتی در برخی کشورهای غیر اسلامی نامی از این برنامه نشنیده باشد. آثار و بازخوردهای محفل به‌قدری روشن و محسوس است که نیازی به تعریف و توضیح چندانی ندارد، چراکه در سفرهای خارجی و ارتباط با جوامع قرآنی به وضوح این اثرگذاری دیده می‌شود.

وی افزود: در بسیاری از کشورهای آفریقایی و ازجمله تانزانیا که پیشینه‌ای قرآنی دارند، جامعه مذهبی کاملاً محفل را می‌شناسد و هیچ تردیدی در آشنایی آنان وجود ندارد. این موضوع فقط به آفریقا محدود نمی‌شود؛ در کشورهای اسلامی پرجمعیتی همچون پاکستان و بنگلادش نیز مخاطبان فراوانی با برنامه آشنایی دارند.

میزبان برنامه محفل تأکید کرد: شاید بتوان با اطمینان گفت بین ۸۰ تا ۹۰ درصد کشورهای اسلامی تاکنون محفل را دیده‌اند و حتی نسبت به جمعیت کل، آمار بینندگان این برنامه در خارج از ایران کمتر از داخل کشور نبوده است.

 ابوالقاسمی به خاطراتی اشاره کرد که عمق نفوذ برنامه محفل را نشان می‌دهد و اظهار کرد: در افغانستان حتی مأموران فرودگاه ما را می‌شناختند و بدون درخواست هیچ‌گونه فرم یا تشریفات اداری، به ما اجازه ورود دادند. این اتفاق برای ما بسیار جالب بود. در فرودگاه کنیا نیز، که یک کشور غیر اسلامی به شمار می‌رود، فردی که مسئول تحویل ساک‌های مسافران بود، با دیدن ما با شور و شوق فراوان فریاد زد و محفل را به یاد آورد.» چنین نمونه‌هایی به‌خوبی جایگاه جهانی این برنامه را روشن می‌کند و نشان می‌دهد که تأثیرگذاری آن مرزهای جهان اسلام را نیز درنوردیده است.

قاری بین‌المللی کشورمان تصریح کرد: محفل امروز به یک رسانه بزرگ قرآنی تبدیل شده است. دلیل این موفقیت را باید در دو عامل جست‌وجو کرد؛ نخست، جذابیت فعالیت‌های قرآنی و استعدادهای بی‌نظیر قاریان و حافظان ایرانی که در سطح جهان مثال‌زدنی هستند. دوم، تلاش چشمگیر گروه رسانه‌ای برنامه که امسال کار ویژه‌ای در فضای مجازی انجام دادند. محفل به پنج زبان ترجمه و در رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی بین‌المللی از جمله یوتیوب منتشر شد. همین مسئله باعث شد بسیاری از مردم جهان که دسترسی مستقیم به برنامه تلویزیونی ایران نداشتند، آن را در فضای مجازی دنبال کنند.

بیش از ۱۰۰ میلیون نفر در خارج از ایران محفل را تماشا کرده‌اند

وی بیان کرد: اگر بخواهیم آماری دقیق و قابل اتکا ارائه دهیم، به‌راحتی می‌توان گفت بیش از ۱۰۰ میلیون نفر در خارج از ایران محفل را تماشا کرده‌اند و این رقم نشان‌دهنده یک دستاورد کم‌نظیر برای رسانه‌ای قرآنی است.

ابوالقاسمی همچنین بر ظرفیت‌های این برنامه در معرفی قرآن و اهل‌بیت(ع) تأکید کرد و گفت: محور اصلی دین ما قرآن کریم است و اهل‌بیت(ع) نیز تبیین‌کننده معارف قرآن هستند. در گذشته برخی شایعات در جهان اسلام وجود داشت که مردم ایران با قرآن انس چندانی ندارند. حتی گاهی ما را به‌عنوان ملتی دور از قرآن معرفی می‌کردند، اما امروز با برگزاری چنین برنامه‌هایی، همه این تصورات تغییر کرده است.

 قاری بین المللی کشورمان ادامه داد: امروز مردم جهان با چشم خود می‌بینند که ایران کشوری است که نه‌تنها با قرآن بیگانه نیست، بلکه هزاران قاری و حافظ نوجوان دارد و این سرمایه‌ عظیم نمی‌تواند نتیجه‌ای جز عشق و انس با قرآن باشد.

وی ادامه داد: هرجا که یک قاری یا حافظ ایرانی حضور پیدا کرده و تلاوتی داشته، مخاطبان در پایان به این نتیجه رسیده‌اند که چنین کشوری نمی‌تواند، غیر قرآنی باشد. تربیت این تعداد از استعدادهای قرآنی فقط با شعار و تبلیغات ممکن نیست، بلکه نتیجه سال‌ها تلاش، آموزش و توجه واقعی مردم به قرآن کریم است. این مسئله در عرصه بین‌الملل اثبات شده و امروز ایران به عنوان یکی از پایگاه‌های اصلی قرآن در جهان شناخته می‌شود.

دیپلماسی قرآنی؛ پاسخ بسیاری از نیازها

ابوالقاسمی به اهمیت «دیپلماسی قرآنی» اشاره کرد و گفت: «امروز در جهان اسلام، قرآن می‌تواند پاسخ بسیاری از نیازها را بدهد. اعتمادی که ملت‌های دیگر به ایرانیان پیدا کرده‌اند، نتیجه همین برنامه‌های قرآنی است. این اعتماد در سال‌های اخیر بیش از گذشته افزایش یافته و مراودات فرهنگی نیز با قدرت بیشتری ادامه خواهد یافت. رایزنان فرهنگی کشور می‌توانند به بهترین شکل از این ظرفیت استفاده کنند و با اتکا به محفل و برنامه‌های مشابه، ارتباطات فرهنگی و مذهبی ایران را در سطح جهان گسترش دهند.