جستجوگر حقیقت بود
غلامرضا زکیانی، رئیس دانشکده ادبیات فارسی و زبانهای خارجی دانشگاه علامه طباطبایی در ابتدای این نشست ضمن قدردانی از همکاران برای تهیه و انتشار «فرزانه خلوتگزین»، گفت: این کتاب شامل مقالاتی است که از اسفند سال گذشته جمعآوری و در دو فصل مقالات مرتبط با خود دکتر ادیب و مقالات اهدایی ویرایش شده است.
وی با مرور خاطراتی که در سالهای آشنایی با استاد داشت به ویژگیهایی از شخصیت و منش استاد اشاره کرد و گفت:
تواضع، انتقادپذیری و روحیه علمی و معرفتی ایشان در تعاملات شخصی و علمی، بیانگر روحیه رفاقت و احترام متقابل و در عین حال، نشاندهنده عمق علم و معرفت این استاد بزرگ است.
زکیانی همچنین با اشاره به شاخص دیگری در منش استاد افزود: زندگی استاد در خدمت علم و دانش بوده است و من بر این باورم که علم واقعی، در سوال، نقد و جستوجوی حقیقت نهفته است و دکتر ادیب این ارزشها را در زندگی خود تجسم بخشیده بود.
در ترجمه به بالندگی زبان فارسی میاندیشید
در بخش دیگری از این نشست یوسف نوظهور، عضو هیئت علمی و مدیرگروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی، به توصیف و ابعاد علمی و معرفتی استاد ادیبسلطانی پرداخت و گفت: استاد ادیب سلطانی به ترجمه متون فلسفی اهتمام داشت چرا که میخواست اندیشههای فیلسوفانی مانند شوپنهاور، اشتاین، راسل و دیگران به فرهنگ فارسی ورود کند. مقصود و هدف وی، بومیکردن این اندیشهها بود، به گونهای که قابل فهم و پذیرش باشد. وی بر این باور بود که زبان فارسی ظرفیت و توانایی لازم برای میزبانی اندیشههای نوین فلسفی را دارد و مترجم باید با ساختن معادلهای فارسی، نوآوری کند؛ هرچند این معادلها در ابتدا برای دانشجویان دشوار است اما با گذر زمان و استقبال خوانندگان، این اصطلاحات جا میافتند.

نوظهور با اشاره به آثار و دیدگاههای استاد در خصوص معادلسازی و ریشهیابی اصطلاحات گفت: استاد در کار ترجمه بیشتر بر مناسبسازی زبان تأکید داشتند و هدفشان انتقال مفاهیم فلسفی به زبان فارسی بود. وی بر این باور بود که مناسبسازی زبان میتواند در پویایی و بالندگی زبان و فرهنگ موثر باشد و ترجمههای دکتر ادیبسلطانی، با وجود تعداد کم آنها به لحاظ کیفیت و دقت، در سطح بالایی قرار داشته و مورد استقبال پژوهشگران است.
مدیر گروه فلسفه دانشگاه علامه طباطبایی با بیان اینکه ادیبسلطانی مترجمی نوآور و دقیق است، سهم کارنامه حرفهای استاد را در غنی سازی زبان و فرهنگ فلسفی قابل توجه دانست و شخصیت او را کم نظیر در این حوزه بیان کرد.
تفنن و توسعه زبانی در ترجمه ادیب سلطانی
مهدی عظیمی، دانشیار کلام و فلسفه دانشکده الهیات و معارف اسلامی دانشگاه تهران به بیان چالش های حوزه ترجمه متون تخصصی اشاره کرد و گفت: هنگامی که مشغول به ترجمه کتاب «سیر منطق» بودم، موقعیت هایی پیش می آمد که در فرآیند ترجمه با بن بست هایی مواجه میشدم.
وی در ادامه با اشاره به جایگاه و اهمیت نقش استاد در حوزه فلسفه و ترجمه متون تخصصی گفت: استاد ادیبسلطانی در توسعه زبان و معادلسازی مفاهیم منطقی در زبان فارسی جایگاهی ویژه دارند، چرا که برای ایشان توسعه اصطلاحات مختلف در ترجمه، نه صرفا تفنن زبانی بلکه راهی برای غنیسازی زبان فارسی و توسعه امکانات آن است.
وی در پایان با تأکید بر اینکه رعایت اصول ترجمه صحیح و پرهیز از اشتباهات رایج می تواند از ابهام در ترجمه جلوگیری کند، گفت: این ویژگیهاست که نقش استاد را در حوزه ترجمه برجسته میکند.
اهتمام به رویکردهای ایرانی
محمد کریمی زنجانی اصل، استاد فلسفه و از بنیانگذاران و معاون علمی «مؤسسه ابن سینا برای تاریخ معنوی» در آلمان، در بخش پایانی نشست ضمن اشاره به دیدگاههای فلسفی و اخلاقی استاد ادیبسلطانی در رابطه با نسبیگرایی و ارزشهای اخلاقی در جهان معاصر و لزوم توجه به رویکردهای ایرانی گفت: ادیبسلطانی بر برابری، کرامت و خیر عمومی تأکید دارد و این رویکرد، نتایج متفاوتی در نظامهای اخلاقی به دنبال دارد.
وی با اشاره به تاریخ و سنت خردورزی ایرانی که دارای ویژگی چند فرهنگی و میان زبانی است، گفت: این سنت، در طول تاریخ پر فراز و نشیبی که داشته، همواره کنشگران فرهنگی و فلسفی را پرورانده است، چنانکه در آخرین اثر استاد ادیب، دیدگاههای اخلاقی زرتشت و فلسفه ایرانی نیز مورد توجه قرار گرفته است.
رونمایی از کتاب «فرزانه خلوتگزین»
در پایان این نشست، کتاب «فرزانه خلوتگزین؛ یادمان استاد میرشمسالدین ادیبسلطانی» رونمایی و با استقبال حضار مواجه شد.