ماهی عید

در کنار المان های سفره هفت‌سین، ماهی قرمز یا همان ماهی عید یک عضو جدا نشدنی از این سفره است که نماد و تعریف خاص خودش را دارد؛ حتی عده ای بر این باورند که سفره هفت‌سین بدون ماهی قرمز یا همان ماهی عید زیبایی خاصی ندارد. به طور کلی مجسمه های ماهی قرمز به جای مانده از زمان هخامنشیان، نشان از حضور دیرینه این ماهی در آیین ایرانیان است. آنطور که تاریخ نویسان می گویند، گونه هایی از ماهی قرمز در گذشته به کشور چین صادر می شده و عده ای دیگر بر خلاف نظر تاریخ نویسان، می گویند که در تابلوهای نقاشی قاجار، اثری از ماهی قرمز نبوده و در نتیجه حضور ماهی قرمز در سفره هفت­ سین را امری تازه می دانند. کسانی که به تاریخچه طولانی ماهی قرمز اعتقاد دارند بر این باورند که در گاه شمار شمسی، برجی به نام حوت قرار دارد که در دوران ساسانیان، ماهی قرمز، یکی از نشانه های این برج بوده است. همچنین ایرانیان در آن زمان ماهی قرمز را بر سر سفره هفت‌سین گذاشته تا سال از برج حوت به برج حمل تغییر کند. از سوی دیگر یکی از دلایل انتخاب ماهی قرمز برای سفره هفت‌سین، تحمل بیشتر این ماهی در مقابل شرایط نامساعد محیط، نگهداری آسان تر و رنگ جذاب آن در مقایسه با دیگر ماهی ها بوده است.

یکی از سنت‌های عید و در واقع اولین نشانه استقبال از سال نو خوردن سبزی‌پلو با ماهی در شب عید است. ماهی قرمز هم اگرچه جزو سین های سفره ایرانی ها نیست اما این ماهی، تاریخی چند هزارساله را پشت سر خود دارد و به عنوان قدیمی‌ترین ماهی خانگی یا زینتی می توان از آن یاد کرد و آن را مهمان کوچک نوروزی سفره‌های هفت‌سین ایرانیان شناخت.