دکتر شیخ عبدالرحمن میحلفی(Abdel Rahman Mihalffy Sheik)، رئیس شورای فتوای اروپا برای معاملات حلال در «وین» اتریش که خود اهل مجارستان است، در گفتوگو با خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) در توضیح سبک زندگی و تفکر قرآنی گفت: من اهل اروپا هستم به همین خاطر بسیار عملگرا هستیم؛ سخنان دگم و تعصبی را که با عقل و منطق قابل پذیرش نیستند، دوست ندارم. قرآن کریم دگماتیک نیست. کتاب آسمانی ما بر ذهن تأثیر میگذارد و شما را وادار میکند که فکر کنید. همچنین شما را ترغیب میکند که جهان خود را کشف کنید، هرکس که شما را به نام خدا از فکر کردن و کشف کردن مسائل باز بدارد و اجازه بحث کردن به شما ندهد، من او را ضداسلام میبینم.
وی که در رشته شریعت اسلامی تحصیل کرده و در زمینه «حلال» و امور مالی و معاملات تخصص دارد و قرآن کریم و نهجالبلاغه را به زبان مجارستانی ترجمه کرده است، میافزاید: قرآن در سوره بقره آیه 164 میفرماید «إِنَّ فِي خَلْقِ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَاخْتِلَافِ اللَّيْلِ وَالنَّهَارِ وَالْفُلْكِ الَّتِي تَجْرِي فِي الْبَحْرِ بِمَا يَنْفَعُ النَّاسَ وَمَا أَنْزَلَ اللَّهُ مِنَ السَّمَاءِ مِنْ مَاءٍ فَأَحْيَا بِهِ الْأَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا وَبَثَّ فِيهَا مِنْ كُلِّ دَابَّةٍ وَتَصْرِيفِ الرِّيَاحِ وَالسَّحَابِ الْمُسَخَّرِ بَيْنَ السَّمَاءِ وَالْأَرْضِ لَآيَاتٍ لِقَوْمٍ يَعْقِلُونَ: در آفرينش آسمانها و زمين، و آمد و شد شب و روز، و كشتیهائی كه در دريا به سود مردم در حركتند، و آبی كه خداوند از آسمان نازل كرده، و با آن زمين را پس از مرگ زنده نموده و انواع جنبندگان را در آن گسترده و (همچنين) در تغيير مسير بادها و ابرهائی كه در ميان زمين و آسمان معلقند، نشانههائی است(از ذات پاك خدا و يگانگی او) برای مردمی كه عقل دارند و میانديشند».
میحلفی گفت: این آیه مملو از الهام است؛ میگوید شما نباید هیچچیزی را بدون اینکه در مورد حقیقت آن تحقیق کرده باشید، بپذیرید. اگر میخواهید خدا را درک کنید، میتوانید از طریق خلقت او به او نزدیک شوید. بنابراین این وظیفه شما است که در امور جهان و هارمونی شگفتانگیز آن مطالعه و تحقیق کنید. اگر همه این را درک کنید به خدا نزدیکتر خواهید شد.
آیهای که قلب انسان را به محبت خدا گرم میکند
وی گفت: آیه دیگری از قرآن که همواره در زندگی در ذهن من بوده این است که هیچکس نمیتواند میان شما و پروردگارتان قرار بگیرد. اگر او را صدا کنید، پاسخ خواهد داد.اگر از او هدایت بخواهید، مسیر را به شما نشان خواهد داد. «وَإِذَا سَأَلَكَ عِبَادِي عَنِّي فَإِنِّي قَرِيبٌ أُجِيبُ دَعْوَةَ الدَّاعِ إِذَا دَعَانِ فَلْيَسْتَجِيبُوا لِي وَلْيُؤْمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُون: و هنگامي كه بندگان من از تو درباره من سؤال كنند بگو من نزديكم! دعای دعا كننده را به هنگامی كه مرا میخواند پاسخ میگويم، پس آنها بايد دعوت مرا بپذيرند و به من ايمان بياورند تا راه يابند (و به مقصد برسند»(بقره. 186).
سبک زندگی قرآنی خدمت به خدا است؛ گویی که او را میبینی
این عالم مجارستانی در ادامه گفت: سبک زندگی قرآنی؛ خدمت به خدا است بهگونهای که گویی او را میبینی. یا اگر نمیتوانی او را ببینی اطمینان داشته باشی که او میبیند. خدا همیشه و در همه جا هست و تفاوتی نمیکند که شما او را نادیده بگیرید و یا به دنبال او باشید. گاهی فکر میکنیم که بدون او راحتتر است زیرا او از ما تعهدات و ازخودگذشتگی زیادی میخواهد. اما در پایان همیشه به این نتیجه میرسیم که این وظایف و از خودگذشتگیها به نفع خود ما است. ما انسانها طغیانگریم. میخواهیم زندگیمان را آسانتر کنیم. به دنبال برنامه خودمان هستیم و طرح و برنامه متعالی و گسترده خالقمان را فراموش میکنیم. اکثر اوقات برنامههای شخصی و کوچک ما برخلاف برنامه جهانی است و ما شکست میخوریم. باید بدانیم که برای ما بهتر است که جایگاه خود را درون برنامه جهانی پیدا کنیم زیرا در آن صورت همهچیز راحتتر خواهد شد. این آن چیزی است که قرآن به ما نشان میدهد تا از آن تبعیت کنیم.
وی افزود: برای داشتن سبک زندگی قرآنی باید بدانیم که همه آیات قرآن کریم بسیار مهم هستند اما برای من آیه 13 سوره مبارکه حجرات همواره جلوی چشمانم است که خداوند میفرماید: «يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنَّا خَلَقْنَاكُمْ مِنْ ذَكَرٍ وَأُنْثَى وَجَعَلْنَاكُمْ شُعُوبًا وَقَبَائِلَ لِتَعَارَفُوا إِنَّ أَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللَّهِ أَتْقَاكُمْ إِنَّ اللَّهَ عَلِيمٌ خَبِيرٌ: اي مردم! ما شما را از يك مرد و زن آفريديم، و تيرهها و قبيلهها قرار داديم، تا يكديگر را بشناسيد، ولی گرامیترين شما نزد خداوند باتقواترين شماست، خداوند دانا و خبير است».
میحلفی گفت: این آیه انسانیترین آیهای است که شنیدم و انسان را فروتن میکند. مهم نیست شما چه کسی هستید؛ مرد هستید یا زن و اهل کجا هستید. کسی که نزد خدا جایگاه بالاتری دارد، کسی است که درستکارتر و پرهیزگارتر است و مهم نیست که اهل کدام کشور یا پیرو کدام دین باشیم. ما گاهی فراموش میکنیم که قرآن فقط متعلق به ما مسلمانان نیست و برای همه بشریت است. بنابراین هر انسانی در هر جایی و با هر شرایطی اگر درستکار باشد، نزد خدا جایگاهی دارد و ما مسلمانان نیز اگر درستکار نباشیم جایگاهی نداریم. امروز برخی مسلمانان سرسختترین دشمنان اسلام هستند و ما باید خود را عوض کنیم تا بار دیگر شاهد شکوفایی امت اسلام باشیم.
خانواده در سبک زندگی قرآنی
مترجم مجارستانی قرآن گفت: جایگاه زندگی خانوادگی در قرآن کریم و سبک زندگی قرآنی بسیار مهم است. سورههای کاملی در مورد حفاظت حقوقی از خانواده وجود دارد مانند سوره نساء یا سوره بقره که در مورد ازدواج، طلاق و دیگر ابعاد زندگی خانوادگی سخن میگوید و به طور غیرمستقیم نیز صدها توصیه وجود دارد که در قالب داستانهایی مانند هارون و موسی، عیسی و مریم رفتارهای درست با برادر، مادر و دیگر اعضای خانواده به طور ضمنی نشان داده شده است.
وی افزود: برای تقویت و تحکیم روابط بین اعضای خانواده آیه 36 سوره نساء را بهترین آیه میدانم که میفرماید: «وَاعْبُدُوا اللَّهَ وَلَا تُشْرِكُوا بِهِ شَيْئًا وَبِالْوَالِدَيْنِ إِحْسَانًا وَبِذِي الْقُرْبَى وَالْيَتَامَى وَالْمَسَاكِينِ وَالْجَارِ ذِي الْقُرْبَى وَالْجَارِ الْجُنُبِ وَالصَّاحِبِ بِالْجَنْبِ وَابْنِ السَّبِيلِ وَمَا مَلَكَتْ أَيْمَانُكُمْ إِنَّ اللَّهَ لَا يُحِبُّ مَنْ كَانَ مُخْتَالًا فَخُورًا: و خدا را بپرستيد و هيچ چيز را شريك او قرار ندهيد و به پدر و مادر، نيكي كنيد؛ و همچنين به خويشاوندان و يتيمان و مسكينان، و همسايه نزديك و همسايه دور و دوست و همنشين و واماندگان در سفر و بردگانی كه مالك آنها هستيد، زيرا خداوند، كسی را كه متكبر و فخرفروش است، (و از ادای حقوق ديگران سرباز میزند،) دوست نمیدارد.«
میحلفی در ادامه توضیح داد: خانواده یک وجود مجزا و تنها نیست. اطراف خانواده همسایگان، خویشاوندان و کسانی هستند که والدین خود را از دست دادهاند. این سوره دستورالعملی میدهد که گرمای قلب ما را هدف قرار میدهد. یقیناً روابط خونی مهم هستند اما ارزش روابط خانوادگی چقدر است اگر ما قلبمان برای دیگرانی که نیاز به کمک دارند و یا کسانیکه با ما در یک مکان زندگی میکنند، سرد باشد. این آیه، هماهنگی و همکاری با انسانها را بیان میکند.
نقش رسانه در معرفی سبک زندگی اسلامی
عبدالرحمن میحلفی گفت: بله، برای معرفی سبک زندگی قرآنی رسانه بسیار مهم است اما ما مسلمانان رسانهای نداریم و این، دو دلیل اصلی دارد؛ ما مسلمانان نتوانستهایم به درستی ارتباط برقرار کنیم. ما جهانی فکر نمیکنیم. فکر میکنیم که اگر بتوانیم خودمان را مجاب کنیم، دیگران هم مجاب میشوند اما اینطور نیست. ما باید مطالعات زیادی داشته باشیم و نه فقط در کتابهای اسلامی. ما باید دستاوردهای فرهنگها و ملل را بشناسیم. نکات مثبتی در آنها وجود دارد که میتوان از آن استفاده کرد.
وی افزود: رسانههای ما جذاب نیستند و به عکس کسل کنندهاند. مردم نیاز به اطلاعات و داستانهایی دارند که ذهن آنها را فعال نگه دارد و توجه آنها را جلب کند. رسانههای ما بیشتر در خدمت سیاستمداران هستند و علایق مخاطبان را در نظر نمیگیرند به همین دلیل اثرگذاری و کارایی کمی دارند.
ضرورت بهروز شدن احکام اسلامی در سبک زندگی
میحلفی گفت: من در حوزه حلال فعالیت میکنم و این یکی از ابعاد سبک زندگی قرآنی است اما تعاریف و سبک عمل باید مطابق با زمان ما تغییر کند. ما در قرن 21 زندگی میکنیم اما در همان تعابیر و اصطلاحات قرن هفتم درجا زدهایم. مثلا حیوانات را مطابق شرع ذبح میکنیم و میگوییم حلال است در حالیکه این حیوان مملو از سمهایی است که به خاطر مقادیر زیاد آنتیبیوتیکها و هورمونها که به عنوان علوفه به آن داده میشود، در بدنش تجمع کرده است. ما در حقیقت یک تکه سم میخوریم از چیزی که به سبک اسلامی ذبح شده است. آیا صرفا با ذبح و حلالشدن، سالم هم هست؟ ابداً.
وی افزود: در زمان پیامبر(ص) خاک و آب دستکاری نشده بود. حیوانات نیز از گیاهان و آب پاک تغذیه میکردند. بنابراین همه چیز ارگانیک بود. در آن زمان قوانین حلال و حرام مختص مرحله آخر یعنی ذبح بود. اما امروز شرایط متفاوت است. همهچیز مصنوعی و مملو از مواد شیمیایی شده و باقیمانده آنها مواد خطرناکی وارد محصولات غذایی، نوشیدنی، بهداشتی و لبنی ما میکند. مفهوم حلال باید در تمام مراحل تولید در نظر گرفته شود.
میحلفی گفت: اکنون وقت آن است که دیوارهای قدیمی شناخت اسلام شکسته شود. علم و دستاوردهای قرن بیست و یکم باید ذهن ما را بارور کند. امروز ذبح تنها یک درصد مقررات حلال و حرام را تشکیل میدهد.
وی افزود:
حلال تنها یکی از جنبههای زندگی به سبک قرآن است. اما اندیشمندان و دانشمندان در
حوزههای مختلف وجود دارند که میتوان با بهرهگیری از دانش آنها سبک زندگی را
ارتقاء داد. ما باید با حفظ اصولمان تفکر و درک خود را درون این اصول تغییر و رشد
دهیم؛ این چیزی است که قرآن از ما میخواهد و این تنها راهی است که ما مسلمانان میتوانیم
از نو خود را بسازیم و دوباره یک امت بزرگ شویم.
معصومهسادات حسینی