تعطیلی نشر آری؛ کتاب‌های بازاری نه/ناشر خصوصی تراث شیعه هستیم

یدالله سعدی، مدیرمسئول انتشارات «دلیل ما» در گفت‌وگو با خبرنگار ایکنا درباره وضعیت بازار کتاب‌های دینی و قرآنی گفت: اوضاع بسیار نگران‌کننده است، در این راستا بحث بالا رفتن قیمت ارز و مشکلات دیگر در حوزه نشر وجود دارد و در دولت‌های گذشته نیز بوده است، اما به عنوان مثال زمانی که احمد مسجدجامعی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی بود، همه ناشران و فعالان این حوزه را جمع کرد تا راه‌های برون‌رفت از مشکلات را با همکاری این صنف به کار گیرد.
وی افزود: یکسری از این مسائل در جامعه روانی است و باعث بالا رفتن قیمت‌ها می‌شود و متأسفانه در این شرایط هم کاری از دست دولت برنمی‌آید و این هم به این دلیل است که در حوزه فرهنگی، کسانی به عنوان مدیر حضور دارند که افراد پژوهشی و نه مدیر فرهنگی هستند؛ چرا که مدیر فرهنگی باید اقتصاد فرهنگ را بداند و فضاهای مختلف را برای بخش‌های مختلف فرهنگی کشور ایجاد و مدیریت کند. کسی که یک روز هم سابقه مدیریت فرهنگی را نداشته، توانایی این کار را نخواهد داشت.
سعدی ادامه داد: یادم هست در دوره‌ای که بحران کاغذ به وجود آمد، یکی از مسائلی که به داد فرهنگ رسید، جذب مشارکت‌ها بود و متأسفانه این موضوع مورد غفلت قرار گرفته و توجهی به آن نمی‌شود و یا توانایی آن را ندارند؛ چرا که کتاب جذابیتی دارد که می‌توان از ظرفیت آن برای جذب مشارکت نهادها، سازمان‌ها، بانک‌ها، بخش‌های خصوصی و ... را به پشتیبانی حرکت‌های فرهنگی به ویژه کتاب آورد. البته من این پیشنهاد را داده‌ام که اتاق فکری در این زمینه ایجاد شود که جذب مشارکت‌ها را انجام دهد و متأسفانه انتظار دارند این کار از سوی اتحادیه ناشران و تعاونی‌های نشر انجام دهند، در حالی که آنها توان آن را ندارند، این کار نیازمند بودجه است و باید افرادی قوی و تاجران کاغذ که سابقه خوبی نیز در این زمینه دارند، به این حوزه ورود کنند، اما شرایط، به گونه‌ای است که دلال‌ها بیشتر رغبت دارند وارد این بازار آشفته نشر شوند.
وی در ادامه چگونگی مدیریت انتشارات در این فضای آشفته عنوان کرد: من یک کار اعتقادی انجام می‌دهم و کارم نشر معارف اهل بیت(ع) است و از ابتدا نیز نفس انجام کار برایم مهم بوده است. یک اثر ارزشمند درباره معارف اهل بیت(ع) به جامعه فرهنگی ارائه می‌کنم و این در تاریخ فرهنگ شیعه ثبت می‌شود و این در برابر رقبای داخلی و خارجی ارزشمند است. از سوی دیگر این نوع کارها اغلب از سوی نهادهای فرهنگی، حوزوی و یا دولتی انجام می‌شود و کمتر بخش خصوصی به حوزه معارف اهل‌بیت(ع) و کارهای اعتقادی ورود می‌کند، اما انتشارات «دلیل ما» به عنوان ناشر خصوصی هم کارهای تراث شیعه را انجام داده و هم با استفاده از امکانات شخصی که خودمان در این مسیر تولید کردیم و چاپخانه زدیم و توانستیم این کار را به این مرحله برسانیم اما هم اکنون با مشکلات بسیاری مواجه هستیم.
سعدی ادامه داد: تاکنون کارهای مثبت خوبی انجام شده، اما نمیدانم با این وضعیت آینده چگونه خواهد شد، کار بسیار سخت شده است، اما این طور نیست که عقب‌نشینی کنیم. هر چند در پرداخت حقوق کارمندانمان مشکل داریم و مجبور هستیم یکسری از نیروها را تعدیل کنیم و این مشکل نه تنها برای سایر ناشران، حتی برای چاپخانه‌داران نیز وجود دارد. البته این مشکل غیرقابل حل نیست و باید اراده جدی بر رفع آن باشد و از افراد توانمند و اهل کار استفاده شود و در این زمینه مدیران فرهنگی باید به سراغ چنین افرادی بروند، اولین بار نیست که کشورمان با چنین بحرانی مواجه شده است.
وی تصریح کرد: در مجموع فضای کشور به گونه‌ای است که باید این فضا برای افراد توانمند باز شود، اما به نظر می‌رسد یک گروه و افراد خاصی هستند که اجازه کار را برای سایرین نمی‌دهند تا از این بحران‌ها گذر کنیم.
این ناشر دینی در ادامه در پاسخ به سؤالی مبنی بر اینکه در این وضعیت برخی از ناشران به کتاب‌های بازاری روی می‌آورند تا فقط ادامه حیات دهند، آیا نشر شما نیز به این گونه خواهد شد، بیان کرد: ما چارچوبی برای فعالیت‌های خود داریم که از آن عدول نمی‌کنیم و طبیعی است که برخی ناشران به این صورت، ادامه فعالیت خود در حوزه نشر کتب دینی و قرآنی را مدیریت کنند، اما اگر روزی قرار باشد، این کار را انجام دهیم، اصل کار را کنار خواهیم گذاشت و کاری می‌کنیم که ارزش فرهنگی داشته باشد. در حال حاضر هم برخی کارها به نشر ما مراجعه می‌کنند که حتی هزینه چاپ آن کتاب را هم می‌دهند نا نشر «دلیل ما» آن را به چاپ برساند، اما ما حاضر به چاپ آنها نیستیم و خودمان ممیزی داریم و هر کاری را قبول نمی‌کنیم. کاری را می‌پذیریم که در راستای ضوابط ما باشد.
این ناشر در بخش دیگری از سخنان خود به نشر غیرحرفه‌ای در ایران اشاره کرد و گفت: در حوزه نشر دو موضوع مهم نمایشگاه و اصل کتاب مطرح است که معاونت فرهنگی وزارت ارشاد تمام بودجه، امکانات و انرژی خود را هر ساله در اردیبهشت ماه صرف نمایشگاه کتاب تهران می‌کند و افرادی مختلفی نیز منتظر هستند تا قراردادهای حوزه‌های مختلف را ببندند و در باقی ایام سال اصل موضوع که کتاب است، هیچ متولی و امکاناتی هم برای هزینه کردن ندارد.
وی ادامه داد: نمایشگاه کتاب استانی یکی از موضوعاتی است که باید فکری برای آن شود، زمانی که این طرح پیشنهاد شد، خوب و مثبت بود، اما اکنون دیگر این گونه نیست، آیا باید باز هم به آن ادامه داد و هر ساله تکرار کرد؟ بسیاری بر این عقیده‌اند که این نمایشگاه‌ها اقتصادی و به صرفه نیست و به اقتصاد نشر کمکی نمی‌کند، اما برگزارکنندگان دست از این کار برنمی‌دارند و جرئت ندارند تغییر و تحولی ایجاد کنند.
وی یادآور شد: در حال حاضر باید از فروشگاه‌های بزرگ کتاب حمایت شود، تا ناشران و فعالان نشر هر شهر بتوانند به فعالیت خود ادامه دهند و در این زمینه مشارکت کنند نه اینکه با برگزاری نمایشگاه، ناشر یک شهر به شهر دیگری برود تا کتابفروشی‌های آنها را هم تعطیل کند. آیا کسی تا به حال بررسی و آسیب‌شناسی کرده که چرا کتابفروشی‌ها یکی پس از دیگری در حال تعطیلی هستند؟

گفت‌وگو از سمیه قربانی
انتهای پیام