الزامات موفقیت آموزش و پرورش در اجرای رسالت‌های قرآنی

به گزارش خبرنگار ایکنا، پنجمین دوره توانمندسازی کارشناسان قرآن، عترت و نماز ادارات آموزش و پرورش سراسر کشور از روز سوم آبان‌ماه در اردوگاه میرزاکوچک خان جنگلی رامسر و با حضور هزار نفر از کارشناسان قرآنی آغاز شده و تا جمعه پنجم این ماه در جریان است.

حجت‌الاسلام والمسلمین محمد قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی صبح امروز چهارم آبان‌ماه و در دومین روز این دوره به صورت مجازی به بیان سخنانی در جمع کارشناسان قرآنی آموزش و پرورش سراسر کشور پرداخت. 

تلاش برای جبران کوتاهی‌ها

قمی در ابتدای صحبت‌های خود در این دوره، مدارس و دارالقرآن‌هایی که در امر قرآن اهتمام دارند، یک فرصت طلایی معرفی کرد و گفت: شاید ما زیاد در حق قرآن کریم کوتاهی کرده باشیم، برای اینکه قدری از این کوتاهی‌ها در امر ترویج و آموزش قرآن کریم جبران شود، باید تلاش خود را مضاعف کنیم. با وجود این کوتاهی‌ها اما مجموعه‌های قدرتمند و موثری هم هستند که کارهای مفید زیادی در حوزه قرآن انجام می‌دهند، یکی از این مجموعه‌ها همین دارالقرآن‌های آموزش و پرورش و کارشناسان امر قرآن و عترت است. این دارالقرآن‌ها علاوه بر گستردگی از حیث کمیت، اثرگذاری کیفی و موثری نیز دارند. علاوه بر اینها داشتن مدیریت متمرکز یکی دیگر از امتیازات آن است و شاید بتوان گفت که این دارالقرآن‌ها بزرگترین شبکه قرآنی محسوب می‌شود.

وی با اشاره به اینکه این برنامه اولین حضور رسمی بعد از پذیرفتن مسئولیت شورای توسعه فرهنگ قرآنی است، گفت: اهمیت دانش‌آموز و آموزش و پرورش و همچنین دارالقرآن‌ها را باید مغتنم شمرد. این دارالقرآن‌ها ظرفیت خوبی را برای خانواده 40 میلیون نفری آموزش و پرورش فراهم کرده است تا از این طریق از معارف الهی و گسترش مهارت روان‌خوانی، صحیح‌خوانی، درک معنای آیات و توسعه تربیت حافظان بهره‌مند شوند. همه این ظرفیت‌ها در دارالقرآن‌های آموزش و پرورش جاری است و میل ما این است که هم تقویت شود، هم توسعه پیدا کند و هم اهتمام بر روی برخی امور مانند مضامین و معارف قرآن افزون‌تر شود.

بهرمندی از معارف قرآن بهترین اقدام در مسئله جهاد تبیین

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در ادامه به بیانات مقام معظم رهبری در زمینه جهاد تبیین اشاره و اظهار کرد: شاید بهترین معنا و مصداق جهاد تبیین همین «لِتُبَيِّنَ لِلنَّاسِ مَا نُزِّلَ إِلَيْهِمْ» است و البته بهره‌مندی از معارف کتاب الهی بهترین تبیین محسوب می‌شود. وظیفه همه است که بیشتر به این فکر کنیم. تعلیم و تربیت کاربردی قرآن و کشاندن این کتاب به زندگی کودکان و نوجوانان یک اصل و ضرورت است و بیشترین و بهترین فرصت‌ها در آموزش و پرورش فراهم است. مقام معظم رهبری زمانی در دیدار با جامعه قرآنی فرمودند آیاتی که بچه‌ها در این سن و سال و در این حال و هوا فرامی‌گیرند، مانند تابلویی تا آخر عمر همراه آنهاست و در مواقع مختلف از آن بهره می‌برند، لذا به نظر من این ضرورت را برای ما مضاعف می‌کند. اینجا هر چقدر اهتمام خرج شود آثار مضاعف و پربرکت‌تری خواهد داشت. 

وی افزود: لذا روی تعمیم تربیت قرآنی به مثابه یک وظیفه و یک رسالت، نه فقط برای عزیزان حاضر در این جلسه بلکه برای تمام وجوه و ابعاد آموزش و پرورش و بلکه حاکمیت باید فکر کرد و تدبیر اندیشید. ظرفیت مغتنم و کاربردی مربیان پرورشی و کارشناسان دارالقرآن‌ها نباید باعث شود از ظرفیت‌ها و ساختارها و فرصت‌های دیگر که در آموزش و پرورش فراهم است، غافل شویم.

تربیت قرآنی روح حاکم در برنامه‌های تربیتی

رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی در ادامه صحبت‌های خود در جمع کارشناسان قرآن، عترت و نماز ادارات آموزش و پرورش سراسر کشور، با تأکید بر اینکه باید تربیت قرآنی روح حاکم بر برنامه‌های تعلیم و تربیتی ما باشد، گفت: تربیت قرآنی باید به عنوان یک امر مستمر و دائم حضور داشته باشد، چه بسا باید ذهن مدیر مدرسه نسبت به رسالت‌های تربیت قرآنی که دارد روشن شود. او نقش امامت در امر تربیت قرآنی به عهده دارد و شاید در فرصت‌ها و مجال‌های بهتری هم باید با مدیران مدرسه حرف زد. این امر در بحث حمایتی وظایفی را متوجه شورای توسعه فرهنگ قرآنی و وظایفی را متوجه خود آموزش و پرورش و حتی سازمان تبلیغات و دارالقرآن می‌کند.

وی در بخش دیگری از صحبت‌های خود به برشمردن ابعاد و الزامات موفقیت آموزش و پرورش در انجام رسالت‌های قرآنی خود اشاره کرد و گفت: در شرایط کنونی موفقیت در اجرای رسالت‎های قرآنی از سوی آموزش و پرورش برای کودکان و نوجوانان سه بُعد اساسی دارد. یک بعد مربوط به الزامات ساختاری است. به نظر می‌آید باید تلاش کنیم جایگاه دارالقرآن‌های آموزش و پرورش ارتقا پیدا کرده و به مراکز موثرتر و راهبردی‌تر در حوزه برنامه قرآنی آموزش و پرورش و مدارس تبدیل شود.

قمی افزود: برنامه‌های این دارالقرآن‌ها باید به مثابه یک بازوی هدایت و نظارتی فقط به فوق برنامه کار نداشته باشد و در کتب درسی نیز تجلی پیدا کند، یعنی این حضور به یک نحو در فضای برنامه‌های فوق برنامه تجلی پیدا کند و به نحوی دیگر در فضای برنامه‌درسی حضور داشته باشد. برنامه اتقان کار خوب و قابل تحسینی از همین منظر بود که معاونت پرورشی، آموزش ابتدایی و دارالقرآن‌ها همراهی و همدلی خوبی در آن داشتند.  

نقش سرمایه انسانی در موفقیت‌های قرآنی

رئیس سازمان تبلیغات اسلامی یکی دیگر از ابعاد موفقیت آموزش و پرورش در اجرای رسالت‌های قرآنی را مربوط به نیروی انسانی دانست و بیان کرد: سرمایه ارزنده‌ای که امروز در خدمت‌شان هستم، وظیفه سنگینی بر دوش دارند، در این بعد امکانات، تشکیلات و بودجه‌های دولتی و مردمی باید به کمک بیاید و در خدمت قرار گیرد. تأمین این بودجه‌ها باید مستمر و همواره باشد، تا آن نیروی انسانی شکوفاتر و موثرتر و قدرتمندتر بتواند کار خود را دنبال کند. 

قمی سومین بُعد موفقیت آموزش و پرورش برای اجرای رسالت‌های قرآنی را بُعد محتوایی دانست و گفت: یکی از الزامات در این بُعد توجه به کتب درسی است، همه فعالیت‌های تبلیغی و ترویجی می‌تواند با کتب درسی ربط و ارتباط پیدا کند یا مسابقات حفظ با محوریت حفظ آیات کتب درسی باشد. این می‌تواند برکاتی داشته باشد و مخاطبان را افزایش دهد. 

رئیس شورای توسعه فرهنگ قرآنی با اشاره به اینکه مسئله توسعه حفظ قرآن با درک معنا و مفاهیم هم می‌تواند به عنوان یکی از اولویت‌ها باشد، بیان کرد: ما در شورای توسعه فرهنگ قرآنی و حتی در سازمان دارالقرآنِ سازمان تبلیغات این را وجهه همت خودمان قرار داده‌ایم. به هر اندازه‌ای که دانش‌آموز در محضر قرآن از روخوانی، روان‌خوانی، تجوید، تلاوت و حفظ بهره‌مند می‌شود، به همان اندازه بلکه بیشتر هم از نور معارف و معنای قرآن نیز بهره‌مند شود و معنا در ذهن او نقش ببندد و شکل گیرد اگر این در سبد برنامه‌ها پررنگ شود، شاید برکت افزون‌تری داشته باشد. 

وی در بخش پایانی صحبت‌های خود تسریع تعیین تکلیف مدارس تخصصی حفظ قرآن را به عنوان یک مطالبه که می‌تواند در سبد وزارت آموزش و پرورش دنبال شود، اشاره کرد و گفت: شاید در این سه بعد که هر سه مهم و مکمل هم هستند یک اهتمام افزون‌تری وجود داشته باشد. شاید لازم باشد داد و ستد و رفت و برگشت بیشتری در بعد حمایت و نظارت و سیاست‌های مورد نیاز شما در میدان و ما در ستاد صورت گیرد. اگر این داد و ستد قدری بهتر صورت گیرد و نظرات کارشناسی بیاید، شاید بتوانیم خدمتمان را بهتر و مفیدتر انجام دهیم.