بررسی تطبيقی شخصيت و آثار ابن‌قتيبه و ابوحنيفه دينوری در آخرين شماره از فصل‌نامه «تاريخ در آئينه پژوهش»
گروه انديشه: مقاله «بررسی تطبيقی شخصيت و آثار ابن‌قتيبه و ابوحنيفه دينوری و نقش آن دو در تاريخ، فرهنگ و تمدن اسلامی» نوشته «محمدقاسم احمدی» در آخرين شماره از فصل‌نامه «تاريخ در آئينه پژوهش» منتشر شده است.
به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا)، بخش اول اين مقاله كه در رابطه با معرفی ابن قتيبه دينوری و بررسی آثار او بود، در شماره قبلی اين فصل‌نامه چاپ شده است و در آن بخش نام، نسب، زادگاه، اعتقاد، مذهب، جايگاه علمی، استادان، شاگردان، آثار، تأليفات و در پايان، تاريخ درگذشت او مطرح و بررسی شد.
در اين شماره، نخست ابوحنيفه دينوری، به همان روال، معرفی شده است، سپس اين دو مورخ و دانشمند شهير با هم مقايسه و تأثيرپذيری آن‌ها از يكديگر و نقش آن دو در تاريخ، فرهنگ و تمدن اسلامی بررسی می‌شود.
احمدی، در بررسی شخصيت و آثار ابن‌قتيبه و ابوحنيفه دينوری، به اين نتيجه رسيده است كه ابوحنيفه، ايرانی و متولد دينور بوده است، اما ابن‌قتيبه هر چند ايرانی است و پدر او نيز ايرانی محسوب می‌شود، ولی اجداد او، عرب و از قبيله باهله بوده‌اند. البته از آن‌جا كه ساليان مديدی در دينور ساكن و به كار قضاوت مشغول بوده، او را دينوری گفته‌اند.
اين دانشجوی دكترای تاريخ اسلام می‌نويسد: هم‌چنين گفته شد كه با مقايسه اين دو شخصيت و بررسی سطحی و اجمالی زندگی اين دو، و نگاه اجمالی به منابع، ابتدا به اين نتيجه می‌رسيم كه ابن‌قتيبيه، افضل است، اما با دقت و تأمل بيشتر در منابع و شرح حال اين دو، افضل بودن ابوحنيفه ثابت شد. وی در مسأله سرقت علمی نيز به اين نتيجه رسيده است كه احتمال سرقت علمی ابن‌قتيبه از ابوحنيفه بسيار قوی است و به راحتی نمی‌توان آن را رد كرد.
به هر حال، اين دو شخصيت از دانشمندان و مورخان بزرگ قرن سوم هجری بوده و نقش مؤثری در تاريخ، فرهنگ و تمدن اسلامی داستند. آنان جزو اولين كسانی هستند كه به تدوين تاريخ و نگارش كتاب‌هايی در زمينه‌های گوناگون اقدام كردند. فعاليت‌های علمی آن‌ها و تربيت شاگردان، نقش مؤثری در رشد علمی و فرهنگی جهان اسلام داشت.
فصل‌نامه «تاريخ در آئينه پژوهش»، به صاحب امتيازی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره) و مدير مسئولی «محمدرضا جباری» در پاييز 86 منتشر شده است.
در اين شماره، نخست ابوحنيفه دينوری، به همان روال، معرفی شده است، سپس اين دو مورخ و دانشمند شهير با هم مقايسه و تأثيرپذيری آن‌ها از يكديگر و نقش آن دو در تاريخ، فرهنگ و تمدن اسلامی بررسی می‌شود.
احمدی، در بررسی شخصيت و آثار ابن‌قتيبه و ابوحنيفه دينوری، به اين نتيجه رسيده است كه ابوحنيفه، ايرانی و متولد دينور بوده است، اما ابن‌قتيبه هر چند ايرانی است و پدر او نيز ايرانی محسوب می‌شود، ولی اجداد او، عرب و از قبيله باهله بوده‌اند. البته از آن‌جا كه ساليان مديدی در دينور ساكن و به كار قضاوت مشغول بوده، او را دينوری گفته‌اند.
اين دانشجوی دكترای تاريخ اسلام می‌نويسد: هم‌چنين گفته شد كه با مقايسه اين دو شخصيت و بررسی سطحی و اجمالی زندگی اين دو، و نگاه اجمالی به منابع، ابتدا به اين نتيجه می‌رسيم كه ابن‌قتيبيه، افضل است، اما با دقت و تأمل بيشتر در منابع و شرح حال اين دو، افضل بودن ابوحنيفه ثابت شد. وی در مسأله سرقت علمی نيز به اين نتيجه رسيده است كه احتمال سرقت علمی ابن‌قتيبه از ابوحنيفه بسيار قوی است و به راحتی نمی‌توان آن را رد كرد.
به هر حال، اين دو شخصيت از دانشمندان و مورخان بزرگ قرن سوم هجری بوده و نقش مؤثری در تاريخ، فرهنگ و تمدن اسلامی داستند. آنان جزو اولين كسانی هستند كه به تدوين تاريخ و نگارش كتاب‌هايی در زمينه‌های گوناگون اقدام كردند. فعاليت‌های علمی آن‌ها و تربيت شاگردان، نقش مؤثری در رشد علمی و فرهنگی جهان اسلام داشت.
فصل‌نامه «تاريخ در آئينه پژوهش»، به صاحب امتيازی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمينی(ره) و مدير مسئولی «محمدرضا جباری» در پاييز 86 منتشر شده است.
