عقلانیت سکولار عامل کرونا و حوادث بعد از آن است / مسئولیت رهبران ادیان در تبیین عقلانیت حکیمانه

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، امروز، 12 خردادماه در نشست مسئولیت اجتماعی ادیان در عصر کرونا و پساکرونا که از سوی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی برگزار شد، گفت: در باب کرونا دو فرضیه هست؛ یکی اینکه مانند سارس رو به ضعف و نابودی است که قرائن هم این مسئله را نشان می‌دهد، زیرا هر ویروسی که 18 نفر را آلوده می‌کرد، امروز توان آلودگی یک نفر را دارد.

وی اضافه کرد: فرضیه دیگر اینکه ممکن است این ویروس مجدداً فعال شود که در این صورت مسئولیت اجتماعی ادیان جدی‌تر خواهد بود.

خسروپناه تصریح کرد: همین زمان تقریباً چندماهه، با حضور کرونا تغییرات اجتماعی زیادی ایجاد شده است؛ انسانی که مدنی بالطبع است، به شدت گرفتار فردگرایی شده و چالش در برخی آموزه‌های دینی مانند صله رحم و مسائل اجتماعی ایجاد شده است.

خسروپناه تصریح کرد: دین اسلام و همه ادیان الهی، 4 نوع رابطه انسان را بیان می‌کنند؛ رابطه انسان با خدا، با خود، با انسان‌های دیگر و با طبیعت و عوالم. کرونا در هر چهار رابطه، چالش ایجاد کرده است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی اظهار کرد: کرونا بحران معنا را در رابطه با خود، بحران بندگی را در رابطه با خدا، بحران محیط زیست را در رابطه با طبیعت و بحران روابط اجتماعی را در رابطه انسان با انسان‌های دیگر ایجاد کرده است.

عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با طرح اینکه چرا کرونا این چالش‌ها را ایجاد کرده است؟ در حالی که ویروس‌های دیگر در این حد چالش نداشتند؛ افزود: بشر در دنیای مدرن با عقلانیت سکولار به عقلانیت خودبنیاد ایمان آورده و هیومنیسم و سکولاریسم تحقق یافته، لذا حضور خدا در خانواده، سیاست و اجتماع کمتر شده است.

وی افزود: این تعبیر نیچه که می‌گفت خدا مرده است؛ یعنی خدا در زندگی مدرن حضوری ندارد؛ این عقلانیت خودبنیاد و سکولار سبب شد تا ویروسی مانند کرونا این همه مشکل ایجاد کند؛ گرچه خود این ویروس هم به علت تصرف بی‌رویه انسان مدرن بر طبیعت ایجاد شده است.

مسئولیت اجتماعی ادیان در برابر کرونا

خسروپناه در پاسخ به این سوال که باید چه کنیم؟ اظهار کرد: مباحثی مانند اخوت و همدلی، برادری و ... را قبول دارم، ولی باید علت و ریشه اصلی را دریابیم؛ عقلانیت خودبنیاد بشری عامل کروناست، لذا باید عقلانیت حکیمانه جایگزین عقلانیت خودبنیاد شود.

خسروپناه تصریح کرد: حکمت، عقلانیت مبتنی بر تفکری است که انسان را به بندگی، عشق و محبت به خدا و خلق سوق می‌دهد؛ لذا اگر فقط از محبت و اخوت سخن بگوییم، کافی نیست و باید عقلانیت حکیمانه به عرصه بیاید و در تمامی دنیا منتشر شود که همه ادیان هم بر آن تأکید دارند.

وی بیان کرد: جوامعی که از عقلانیت حکیمانه در برخورد با کرونا برخوردار بودند، خدمات و مسئولیت اجتماعی بیشتری داشتند؛ در ایران شاهد بودیم که حتی برخی از طلاب برای اعمال غسل و کفن اموات، جان خود را به خطر انداختند و جهادی تلاش کردند. در مقابل در برخی کشورها، غارت کردند و با اسلحه در برابر هم قرار گرفتند؛ این نشانی از عقلانیت سکولار است که انسان را به توحش سوق می‌دهد.

استاد حوزه و دانشگاه تأکید کرد: مسئولیت اجتماعی ادیان در عصر کرونا و پساکرونا، تبیین و ترویج عقلانیت حکیمانه در دنیای معاصر است.