حسین(ع) با از خودگذشتگی در پی نجات بشریت بود

به گزارش ایکنا، کریستوفر کلوهیسی (Christopher Clohessy)، کشیش کاتولیک اهل آفریقای جنوبی و استاد مطالعات اسلامی شیعی در مؤسسه پاپی برای مطالعات عربی و اسلامی در رم ایتالیا است. او نویسنده کتاب‌هایی از جمله «فرشتگان در شتاب: رؤیاهای کربلا (۲۰۲۱)»، «نیمه قلبم: داستان زینب دختر علی [علیهماالسلام] (۲۰۱۸)»، و «فاطمه دختر محمد [صلی الله علیه و آله] (۲۰۱۷)» است. 

کلوهیسی در مراسم اولین شب عزاداری محرم که از سوی دانشگاه نورث وسترن آمریکا برگزار شد، در سخنانی به موضوع «انعکاس واقعه کربلا در رویاهای بانو ام‌ سلمه و دیگران» پرداخت. 

وی در ابتدای سخنرانی خود گفت: من در اینجا نه به عنوان یک کشیش که به عنوان کسی که سال‌ها بر روی متون شیعی مطالعات جدی داشته است سخنرانی می‌کنم.

رؤیای ام سلمه درباره شهادت امام حسین(ع)

وی ادامه داد: در سال 61 هجری بود که امام حسین(ع) شهید شد. ام سلمه همسر پیامبر(ص) که در زمان شهادت آن امام بیش از هشتاد سال داشت در همان شب شهادت امام را در خواب دید. وی جزء گروه بزرگی از مسلمانان بود که خواب امام حسین و کربلا را دیده بودند. رؤیاهای این افراد بیشتر در شب و گاهی در روز اتفاق می‌افتاد. این خواب‌ها گاهی درباره یک یا چند فرشته و گاه درباره صدای جن یا خاک و خون کربلا بود. 

وی افزود: همه این خواب‌ها حول یک واقعه بود. من این خواب‌ها را پیشگویی درباره شهادت امام حسین در کربلا می‌نامم. این رؤیاها در کتاب‌های حدیثی و تاریخی شیعی کاملا ثبت شده است و در مجالس عزاداری محرم، روایت می‌شود. برخی از این رؤیاها حتی پیش از تولد امام حسین اتفاق افتاده است. بر اساس برخی از این رؤیاها، فرشتگان برای تبریک میلاد امام حسین(ع) نزد پیامبر آمدند و به خاطر شهادت او در آینده به ایشان تسلیت گفتند.

کلوهیسی ادامه داد: برخی از این رؤیاها بعد از واقعه کربلا اتفاق افتادند و درباره برخی افرادی بودند که در شهادت امام دست داشتند که آنها را در حالت عذاب مشاهده کردند. برخی در همان شب عاشورا دیده شدند. مثل رؤیای ام سلمه که خواب دید جن‌ها به پیامبر شهادت امام حسین(ع) را تسلیت می‌گفتند.

این پژوهشگر ادامه داد: ام سلمه گاه صدای پیامبر و گاه جن‌ها را در خواب می‌دید که شهادت آن امام را به پیامبر تسلیت می‌گفتند. فکر می‌کنم در بین این رؤیاها و خواب‌ها مهمترین آن در خانه ام سلمه اتفاق می‌افتد پس اجازه بدهید به شخصیت اصلی این رؤیاها بپردازیم. 50 سال یا بیشتر پیش از حادثه کربلا بود که پیامبر در خانه ام سلمه نشسته بود که جبرئیل نزد پیامبر آمد تا با او سخن بگوید. پیامبر به ام سلمه امر کرد که هیچ کس را به درون اتاق راه ندهد. کسی  اجازه نداشت گفتگوی بین پیامبر و جبرئیل را قطع کند. اما یک نفر وارد اتاق می‌شود. او کودک خردسالی به نام حسین بود که نمی‌خواست از پدربزرگ خود دور باشد. او ام سلمه را که سعی می‌کرد مانع از ورود او به اتاق شود کنار می‌زند و وارد اتاق می‌شود و روی پای پیامبر می‌نشیند. در این وقت مکالمه‌ای اتفاق می‌افتد که فکر می‌کنم مهمترین مکالمه در کل اسلام باشد.

وی ادامه داد: این مکالمه بین جبرئیل، پیامبر و امام حسین اتفاق می‌افتد. جبرئیل به امام حسین نگاه می‌کند و خطاب به پیامبر می‌گوید آیا او را دوست داری؟ پیامبر پاسخ می‌دهد: البته که او را دوست دارم. او را بیشتر از جان خود دوست دارم. جبرئیل می‌گوید امت تو بعد از تو او را خواهند کشت و من اکنون به تو خاکی را که او در آنجا شهید خواهد شد نشان می‌دهم. جبرئیل بال‌های خود را می‌گشاید و می‌رود و مشتی خاک سرخ را با خود می‌آورد که خاک کربلا بود. ام سلمه آن خاک را در ظرفی می‌ریزد. او در پنجاه سال بعد هر روز به این خاک نگاه می‌کرد تا شبی آن خاک به خون تبدیل می‌شود و ام سلمه درمی‌یابد که حسین(ع) شهید شده است. جالب است که این روایت‌ها تنها در احادیث نیامده است و توسط برخی مورخان مشهور سنی از جمله ابن عساکر سوری نوشته شده است.

الگوی حسینی، قیام در برابر ظلم و بی‌عدالتی است

کلوهیسی افزود: ذکر این روایات در آثار مورخان، راه منتقدانی که ممکن است بگویند این روایات تنها برای تقدس‌بخشی به شهادت امام حسین(ع) در کربلا است، بسته است. واقعیت این است که این روایات در حجم انبوه آثار تاریخی و حدیثی شیعه و آنچه در آثار محدثان غیرشیعی هم آمده مستند است. 

وی در ادامه گفت: من به شما می‌گویم که همه این رویاها و روایت‌ها نشان می‌دهد که الگوی زندگی حسین‌وار برتر از الگوی یزیدی است. الگوی حسینی، مقاومت در برابر ظلم و بی‌عدالتی است. این گزارش‌ها برای من نشانه این است که اهل بیت متصل به خداوند بودند. از دیدگاه من به عنوان یک متأله(الهیات شناس) مسیحی، شخصیت امام حسین، الگویی برای همه نسل‌هاست. اگر ما با جنگ کربلا به صورت متفاوت برخورد کنیم یعنی آن را با دیگر جنگ‌ها مثلا نبرد واترلو و جنگ بریتانیا مقایسه کنیم درمی‌یابیم که جنگ کربلا به صورت عمیق در ساختار تفکر و زندگی روزانه شیعی ریشه دارد و کیفیت زندگی و مرگ امام حسین به زندگی جامعه مسلمانان و به نظر من فراتر از جامعه اسلامی به زندگی بشری در طی 1400 سال گذشته معنا و انگیزه بخشیده است.

این استاد مسیحی ادامه داد: این باورها در همه نسل‌ها تکرار شده است که کربلا برای شیعیان به منزله یک اتفاق تاریخی نیست که یک بار در گوشه‌ای از خاک عراق اتفاق افتاده و تمام شده است بلکه یاد و خاطره کربلا همواره زنده است. این روایات شهادت حسین را به طور واقعی در زمان حاضر برای ما تداعی می‌کند و باعث می‌شود مؤمنان همیشه در برابر ظالمان زمان بایستند و به دنبال حق و عدالت باشند. کربلا میدان جنگ در راه حق و عدالت در قلب هر مؤمن است.

کربلا، الگویی زنده برای کل بشریت است

وی افزود: کربلا ما را به اجتناب از رنج فرانمی‌خواند بلکه ما را به استفاده از رنج و درد برای رسیدن به یک خیر بزرگتر دعوت می‌کند. کربلا کلامی است که خدا در قلب هر انسانی نوشته است؛ کلامی که خداوند با آن با تاریخ بشر و با انسان‌ها سخن گفته است. کلامی است که ظرفیت شجاعت و عدالت را نشان می‌دهد و ما را به بازنگری درباره وضعیت مطلوب فرا می‌خواند و از ناامیدی و درماندگی برحذر می‌دارد. 

کربلا نشان می‌دهد انتخاب‌های روزانه هر فرد به لحاظ اخلاقی باید چگونه باشد. برای من به عنوان یک متأله مسیحی شهادت حسین در کربلا یک الگوی اخلاقی و تلاش در جهت حق و عدالت است. در سبک زندگی اسلامی، اخلاق و معنویت همیشه نقطه مرکزی است. این امر نشان می‌دهد که از دیدگاه اسلام خداوند همیشه حاضر است و زندگی بدون خدا بی‌معناست.

واقعه کربلا در طول تاریخ، نسل‌های منحرف را به راه راست بازگردانده و به میدان نبرد علیه ظلم و ستم فراخوانده است. کربلا بخشی از انقلاب و نهضتی است که همه پیامبران علیه ظلم برپا کردند. به نظر من حسین از همه مرزهای دینی فراتر رفته است و ملیت و رنگ و نژاد را در راه مبارزه برای خیر بشر پشت سر گذاشته است.

نوه پیامبر اسلام بر اساس اصول قرآنی عمل کرد. مثلا آنچه در سوره نسا آمده است که چگونه باید به خاطر خدا مبارزه کنیم. او به الگویی برای از خودگذشتگی و فداکاری برای جامعه تبدیل شد. صدای کربلا را هرگز نمی‌توان خاموش کرد. پیام کربلا  عدالت‌خواهی و رهایی از فساد و ظلم است. این پیام در حافظه جمعی ثبت شده است. همه این رؤیاها نشان می‌دهد که صدای عدالتخواهی خاموش ‌شدنی است و ما باید هر روز در زندگی خود به این الگو نگاه کنیم و از آن کمک بگیریم. ما همواره و نه تنها در روزهای محرم بلکه در تمام عمر باید بکوشیم تا در اردوگاه یزید نباشیم. کربلا جایی است که قلب شیعه در آنجا می‌تپد و قلب شیعه با شهادت حسین می‌شکند و پیام این رویاها از نسلی به نسل دیگر منتقل می‌شود.

وی در پایان گفت: بسیار خوشحالم که با آثار خود به عنوان یک مسیحی توانسته‌ام دیدگاه خود را درباره کربلا و امام حسین و بزرگان شیعه بیان کنم.