
میشل کعدی، نویسنده، شاعر و ادیب مسیحی لبنانی متولد سال ۱۹۴۴ میلادی، یکی از چهرههای نادر و برجسته در جهان عرب است که زندگی فکری خود را وقف نگارش و ترویج اندیشههای اهل بیت(ع) کرده است. کعدی به عنوان یک اندیشمند مسیحی، اهل بیت را «قدیس» و «برگزیدگان خدا» میداند و آثار متعددی با مضامین عمیق معنوی درباره شخصیتهایی چون امام علی(ع) و حضرت فاطمه(س) به رشته تحریر درآورده است. این رویکرد منحصربهفرد، او را به شخصیتی مورد احترام در هر دو جامعه مسیحی و مسلمان تبدیل کرده و آثارش به عنوان نمونهای بارز از گفتوگوی بینادیان و همگرایی فکری شناخته میشود.
میشل کعدی، با وجود تمرکز عمیق بر اهل بیت و شخصیتهای اسلامی، به عنوان یک مسیحی اصیل، نگاهی ممتاز و عمیق به حضرت عیسی مسیح(ع) و آموزههای مسیحیت دارد که آن را از چارچوبهای صرفاً کلامی فراتر میبرد. اندیشه کعدی درباره مسیحیت، بر مفهوم قداست و زهد که در شخصیتهای معنوی مورد احترام او متبلور است، استوار بوده و او حضرت عیسی(ع) را نه تنها به عنوان یک پیامبر، بلکه به عنوان تجسم بالاترین درجات عرفان و قدیس بودن میبیند، که این دیدگاه، نقطه اشتراک مهمی با تعظیم او نسبت به اولیای الهی در اسلام ایجاد میکند. در نوشتههای او، مسیحیت به عنوان یک سنت غنی معنوی معرفی میشود که ریشه در جستجوی حقیقت و اخلاق ناب دارد، و این امر به درک بهتر پیروان ادیان از یکدیگر کمک میکند، جایی که عشق و ایثار، محور اصلی رسالت همه برگزیدگان الهی تلقی میشود.
خبرگزاری ایکنا در سالروز ولادت حضرت عیسی مسیح(ع)، 25 دسامبر برابر با 4 دیماه درباره نگاه بین دینی میشل کعدی با این اندیشمند، نویسنده و ادیب مسیحی اهل لبنان به گفتوگو نشست.
وی در ابتدا ضمن تبریک فرارسیدن سالروز میلاد حضرت عیسی مسیح(ع) تصریح کرد: ضروری است بگوییم مسیحیت و اسلام در مسیر ایمان و توحید، همراهان یکدیگر هستند. عبارت «لا اله الا الله» قبل از اسلام در مسیحیت وجود داشته است. مسیحیت فراموش نکرده که سه مغ از سرزمین تمدنی ایران، برای تبریک میلاد مسیح(ع) به بیت لحم آمدند و هدایایی را با خود آوردند. به محض ورود، آنها از روی احترام و تکریم، مقابل عیسی نوزاد(ع) سجده کردند. ضروری است که بگوییم هیچ تفاوتی بین مسیحیت و اسلام وجود ندارد، به خصوص وقتی اذعان داریم که همه ما مسلمان هستیم و تسلیم خدا لذا هر کسی که خود را تسلیم خدا کند، بدون شک مسلمان است.
بیشتر بخوانید
برهمین اساس در سخنرانیها و نوشتههایم درباره اهل بیت(علیهم السلام) که بالغ بر یازده جلد کتاب است، میگویم که همه ما مسلمان به درگاه خدا هستیم و هیچ تفاوتی بین این دو دین وجود ندارد. در اینجا به دیدار پاپ با بزرگترین مرجع دینی شیعیان در عراق، آیت الله سیدعلی سیستانی، اشاره میکنم. این دلیل قاطعی است که اسلام و مسیحیت دارای مبانی الهی هستند و توحید یکی است و ما مسیحیان اسلام را دوست داریم زیرا دلیل وحدانیت و خداپرستی است.
وی با اشاره به اینکه بسیاری از روحانیون مسیحی از کشور متمدن ایران بازدید و در آنجا سخنرانی کردند، افزود: ما مسیحیان، بیش از ۴۰۰ نویسنده، شاعر و مورخ، مفتخریم که در مورد اهل بیت(ع) کتابها نوشتیم و به تقدس اسلام و پیامبر(ص) که بتها و بتپرستی را زیر لوای «لا اله الا الله» و توحید از بین برد، اذعان کردیم. در نهایت، میگویم که توحید اساس اسلام و مسیحیت است.
میشل کعدی در ادامه گفت: باید اذعان کنم که من حضرت عیسی را از دل آیات قرآن شناختم؛ قبل از اینکه غرب او را از روایتهای جعلی انجیل به تصویر بکشد و یا شک و شبهات روایی درباره ایشان را بخوانم. من پس از آنکه قرآن را هفت مرتبه بهطور کامل خواندم متوجه شدم که خدا درباره حضرت مسیح فرمود او رسول صلح و فرستاده خدا بر روی زمین است.
وی در ادامه توضیح داد: شخصیت پیامبر اکرم(ص) و حضرت عیسی(ع) هر دو برگرفته از ذات الوهی خداوند برای برانگیخته شدن در زمین هستند. چنانچه خداوند متعال در آیه 33 سوره مبارکه مریم فرمود: «وَالسَّلَامُ عَلَيَّ يَوْمَ وُلِدْتُ وَيَوْمَ أَمُوتُ وَيَوْمَ أُبْعَثُ حَيًّا: و سلام بر من روزی که زاده شدم، و روزی که میمیرم، و روزی که زنده برانگیخته میشوم.» این آیه به خوبی بیان میکند که حضرت عیسی ولادتی پاک و مطهر داشت درست مطابق آنچه در مسیحیت میگوییم. بر همین اساس من معتقدم حتی ریشه اسلام و مسیحیت یکی است و هر دو دین از یک آیین هستند.
این اندیشمند مسیحی در ادامه افزود: اما درباره مبادی انسانی شخصیت حضرت عیسی باید گفت که ایشان پس از ولادت خود ارزشهای انسانی را از همان لحظه ولادت و بعدها در طول زندگی برای انسان بازگو کرد و بسیاری از عادات غیراخلاقی بشریت را تغییر داد و وجهه الهی به آن بخشید. لذا معتقدم ما باید به تمام دنیا اعلام کنیم آنچه که درباره مسیح میدانیم و شناختهایم عیناً در قرآن کریم ذکر شده است. مثل محبتی که حضرت عیسی به بندگان خدا داشت، فریادی که برای مساوات و برابری سر داد و بسیاری از مسائل انسانی و اجتماعی که بشریت را به آن هدایت کرد با هدف رشد و بالندگی انسان به سوی کمال بوده است تا از بشریت نمونهای عالی از انسان کامل پرورش دهد.
من مسیحیت را از دل قرآن شناختم
میشل کعدی تصریح کرد: در کمترین حالت باید با الگوبرداری از ارزشهایی انسانی که دین مسیحیت بر آن ندا سر داد، محبت و عشق به یکدیگر را بیاموزیم و این که حداقل انسان بفهمد عشق به همنوع زیربنای تمام اجتماعات بشری بوده و این همان چیزی است که مسیح ندا داد و در قرآن کریم هم بدان فراخوانده شده است. از همین روی است که گفتم من مسیحیت را از دل قرآن شناختم.
این ادیب لبنانی در ادامه با اشاره به رسالت هر دو پیامبر اولوالعزم یعنی حضرت عیسی(ع) و حضرت رسول اکرم(ص) برای انسانسازی و پرورش ذات مبتنی بر ارزشهای الهی گفت: ولادت معجزهآسای حضرت عیسی و سخن گفتن او از بدو تولد در گهواره بیانگر عظمت رسالت این پیامآور الهی است چرا که از بدو تولد برای هدایت انسان برانگیخته و از سوی خداوند برگزیده شد و لب به سخن گشود. چنانچه پیامبر اکرم(ص) نیز رسالت خود را با آیاتی که بر ایشان وحی شد برای انسان بازگو کرد. لذا عیسی(ع) و محمد(ص) هر دو بندگان منتخب و برگزیده خداوند بودند تا انسانیت را با تمام مفاهیم و تفاصیلی که دارند به تصویر بکشند.
میشل کعدی افزود: قرآن و انجیل هر دو کتاب آسمانی مملو از درسهای اخلاقی و تربیتی برای پرورش انسان و مبادی انسانی هستند و وجه مشترک این دو کتاب احترام به همنوع و درک یکدیگر است تا انسان را به سرمنزل مقصود یعنی محبت الهی، عشق الهی و حقیقت مثالی برسانند و هر دو پیامبر نیز تمام زندگی خود را وقف این رسالت کردند که انسان را به کمال برسانند هم حضرت عیسی و هم حضرت رسول خود را فدای تثبیت ارزشهای اخلاقی چنانچه اسلام نیز همین معنا را دارد برای بشریت کردند.
وی با بیان اینکه بشارتهای زیادی از سوی عیسی درباره بعثت حضرت رسول موجود است، تصریح کرد: زمانی که مسیح این بشارت را میدهد میخواهد رسالت خود را امری ادامهدار معرفی کند. او بشارت به آمدن احمد یعنی فرد برگزیده خداوند که قابل ستایش است داد چون میخواست ارزشهای اخلاقی پس از او با آمدن خاتم پیامبران تداوم یابد؛ چنانچه در آیه 128 سوره توبه میخوانیم: «لَقَدْ جَاءَكُمْ رَسُولٌ مِنْ أَنْفُسِكُمْ عَزِيزٌ عَلَيْهِ مَا عَنِتُّمْ حَرِيصٌ عَلَيْكُمْ بِالْمُؤْمِنِينَ رَءُوفٌ رَحِيمٌ: قطعاً براى شما پيامبرى از خودتان آمد كه بر او دشوار است شما در رنج بيفتيد به [هدايت] شما حريص و نسبت به مؤمنان دلسوز مهربان است.»