درب مساجد باید همواره به روی مردم باز باشد + فیلم

مسجد تراز اسلامی تعریف و شاخص‌هایی دارد که در بیانات مقام معظم رهبری نیز به آن‌ها اشاره شده است و به طور کلی می‌توان چنین گفت که مسجدی تراز است که علاوه بر برگزاری نماز جماعت و برنامه‌های فرهنگی و مذهبی، در زمینه‌های مختلفی مانند آموزش، مشاوره، خدمات اجتماعی، کارآفرینی و مانند این‌ها نیز فعال باشد و با تربیت والدین ولایی و جوانان انقلابی به الگویی برای سایر مساجد تبدیل شود.

یکی از مهمترین مؤلفه‌های تأثیرگذار در زمینه ایجاد مسجد تراز اسلامی، وجود ائمه جماعت فعال و انقلابی است تا بتوانند با استفاده از تمامی ظرفیت‌های موجود در مساجد و ارتباط با افراد محله مورد نظر، زمینه را برای دستیابی به مسجد تراز اسلامی فراهم کنند. 

هویت حقیقی مساجد این است که سنگر مستحکم، پایگاه معنوی، عبادی، فرهنگی، اجتماعی و محور ساماندهی، سامان‌بخشی و پشتیبانی عرصه امنیت ملی، حفظ تمامیت ارضی و پشتیبانی از جنگ و دفاع و پایگاه‌های مردم‌نهادی همچون بسیج مردمی مستضعفین باشد. 

درباره ویژگی‌های مسجد تراز اسلامی به گفت‌و‌گو با حجت‌الاسلام سیدجواد بهشتی، مشاور ستاد اقامه نماز کشور پرداختیم که مشروح آن را در ادامه مطالعه می‌کنید. 

ایکنا ـ مسجد تراز اسلامی چگونه باید مأمن و مایه خیر و برکت در یک محله باشد؟

انسان برترین مخلوق خداوند است، یعنی خداوند متعال در آیات قرآن کریم فرموده که من جهان را با این پهناوری برای انسان و در خدمت انسان قرار داده‌ام. لذا خداوند این موجود را برای منظور مهمی آفریده و آن نیز همان تکامل در پرتو بندگی است. خداوند متعال در قرآن کریم فرموده است: «وَإِذْ جَعَلْنَا الْبَيْتَ مَثَابَةً لِلنَّاسِ وَأَمْنًا؛ و چون خانه (كعبه) را براى مردم محل اجتماع و (جاى) امنى قرار داديم». طبق این آیه شریفه خداوند مسجد را محلی برای گردهمایی مردم قرار داده تا ایشان در یک محیط امن، برنامه بندگی بریزند، یعنی ابتدا خداوند و سپس، خود و وظایفشان را بشناسند. مسلمانان باید در مسجد مناسبات خود با سایر اجزای هستی، با دیگران، افراد بالادست یا پایین‌دست، خانواده، جوانان، معلمان، دوست و دشمن و ... را برنامه‌ریزی کنند.

مسجد محل امنی است که تمامی اقشار از جنسیت‌ها و سنین متفاوت باید در آن حضور پیدا کنند. در چنین مسجدی که مردم محله به صورت عاشقانه بدان وارد می‌شوند تا به تکامل برسند، می‌توان برنامه‌های مختلفی را پیگیری کرد تا به محل و مأمنی تبدیل شود که خیر و برکت را برای این محله به همراه آورد. اولین کارکرد مسجد، یاد خداست؛ چراکه وقتی ما خدا را یاد می‌کنیم، خدا هم ما را یاد کرده و به ما آرامش می‌دهد. به جز این موضوع، مسجد پایگاهی برای آموزش کتاب خداست. پیامبر اکرم(ص) فرمودند که مناسب‌ترین مکان برای آموزش قرآن، مسجد است. البته نه اینکه در مسجد فقط به روخوانی و روان‌خوانی قرآن بپردازیم، بلکه مسجد باید محلی باشد که سبک زندگی قرآنی را نیز به قرآن‌آموزان بیاموزد. در این زمینه معلمان، مربیان و امام جماعت مساجد باید کتاب خدا را درون مسجد به اقشار مختلف بیاموزند تا نمازگزاران و مسجدی‌ها چگونه زندگی کردن را از ایشان فراگیرند.

البته برنامه‌های مسجد نیز باید به‌گونه‌ای باشد که همه اقشار و اصناف بتوانند در آن حضور پیدا کنند و لازمه این امر این است که برنامه‌های مساجد جاذبه داشته باشند. اهالی مسجد از امام جماعت گرفته تا مربیان و اعضای هیئت‌امنا باید بررسی و تحقیق کنند که مردم در اقشار و سنین مختلف به چه مواردی علاقه‌مند هستند و چه موضوعاتی موجب جذب آن‌ها به مسجد می‌شود. مسجدی‌ها باید نیازهای مردم یک محله به ویژه نوجوانان و جوانان را به دقت در نظر بگیرند و با توجهی ویژه، زمینه رفع این نیازها را در مسجد فراهم کنند تا مردم به خوبی جذب مسجد شوند. 

امروز شاید تنها چیزی که از مساجد در خاطر مردم باشد، این است که وقتی فردی از دنیا می‌رود، مردم در مسجد جمع می‌شوند اما آیا کسی سراغ دارد که در مسجدی ازدواج صورت گیرد؟ و یا برای نوزادی که به دنیا می‌آید، مراسمی در مسجد برگزار می‌شود یا خیر؟ بنده در محله‌ای در تهران زندگی می‌کنم که حدود 30 سال است وقتی نوزادی به دنیا می‌آید، با امام جماعت مسجد هماهنگ شده و در تاریخی معین، نوزاد به دنیا آمده را به مسجد می‌آورند و امام جماعت بین دو نماز و در حضور نمازگزاران در گوش او اذان گفته و سپس، برای سلامت، آینده و مصونیت او از بلایا دعا می‌کند و نمازگزاران نیز آمین می‌گویند. 

البته این برنامه همواره در سیره اهل بیت(ع) نیز وجود داشته اما امروز کمتر بدان پرداخته می‌شود. در روایات آمده است که پیامبر اسلام(ص) همواره از آمار مردم با خبر بودند تا در جریان افزایش و کاهش جمعیت مسلمانان قرار داشته باشند. ائمه جماعت و مسئولان مساجد باید در جریان این موضوع باشند و طبق سیره اهل بیت(ع) عمل کنند. در رابطه با امر ازدواج نیز خانواده‌ها می‌توانند به امام جماعت مسجد محله اطلاع داده و نسبت به اجرای برنامه‌ای ویژه برای عروس و داماد در مسجد اقدام کنند. امام جماعت نیز می‌تواند با تهیه هدیه و راهنمایی و موعظه عروس و داماد، برای ایشان دعای خیر کند. این موضوع باعث می‌شود تا زوج‌های جوان به نوعی به مسجد محله خود تعلق خاطر پیدا کرده و در برنامه‌های مختلف مسجد حضور پیدا کنند. باید کار به جایی برسد که از تمامی اقشار مردم و در سنین مختلف در مسجد حضور پیدا کنند نه اینکه فقط افراد بالای ۵۰ سال و آن هم برای خواندن نماز به مسجد بیایند. 

لذا مساجد باید به دنبال این موضوع باشند که چه برنامه‌هایی خوشایند جوانان و زوج‌های جوان است تا با اجرای آن‌ها، زمینه جذب جوانان را فراهم کنند. سیره پیامبر اکرم(ص) این بود که از آمدن کودکان به مسجد استقبال می‌کردند. ایشان حتی با کودکان خارج از مسجد که در حول و حوش مسجد حضور داشتند، بازی می‌کردند و حتی از پیغمبر(ص) می‌خواستند تا بر دوش ایشان بنشینند و حضرت نیز این کار را انجام می‌دادند. پیامبر(ص) کودکان را با اهدای خوراکی‌های مورد علاقه‌شان، تشویق به حضور در مسجد می‌کردند. امام حسن(ع) می‌فرمودند که من کودک بودم و مشاهده می‌کردم که پیامبر(ص) بعد از نماز، ظرف حلوایی را بین نمازگزاران تقسیم می‌کردند. امامان جماعت نیز باید به این سیره توجه کنند و خود از نمازگزاران پذیرایی کنند. امام حسن(ع) در ادامه فرمودند که وقتی پیامبر(ص) به من رسیدند، متوجه شدند که من خیلی به حلوا علاقه‌مند هستم و به من فرمودند که چنانچه حلوا می‌خواهی، دوباره برایت بیاورم. امروز در مساجد اگر چنین اتفاقی رخ دهد، به یکباره تمامی نمازگزاران متوجه کودک شده و نگاه ایشان باعث می‌شود تا کودک خجالت بکشند. نباید کاری کنیم که لکه تاریکی بر روی دل کودکان بنشیند. حتی اگر صدای بلند کودکان و نوجوانان باعث ایجاد مزاحمت برای نمازگزاران و اهالی مسجد شود، اهالی مسجد می‌توانند مکان‌هایی را برای نگهداری کودکان در مسجد مهیا کرده و خود خانواده‌ها به صورت نوبتی در آنجا از کودکان نگهداری کنند.

یکی از فعالیت‌هایی که باعث جذب جوانان و نوجوانان به مسجد می‌شود، برنامه‌های ورزشی است. مساجد می‌توانند با فراهم کردن مکان‌های ورزشی در داخل و یا در جوار مسجد، زمینه را برای انجام برنامه‌های ورزشی در میان نوجوانان و جوانان فراهم کنند. این برنامه‌ها باعث جذب و انس جوانان با مسجد شده و رفته رفته مسجد را به محلی برای آرامش ایشان تبدیل خواهد کرد. البته این فعالیت‌ها نباید به صورتی باشد که مانع اقامه نماز از سوی جوانان باشد.

یکی از تأکیدات اسلام، برپایی نماز جماعت است و بزرگان دین نیز همواره به اقامه نماز به صورت جماعت تأکید داشته‌اند. نماز جماعت باعث می‌شود تا افراد در اقشار و صنوف مختلف در کنار یکدیگر جمع شده و با هم آشنا شوند. این آشنایی باعث می‌شود که در جریان مشکلات یکدیگر قرار  گرفته و در مواقع لازم برای حل مشکلات به هم کمک کنند. مسجد باید مکانی برای برنامه‌ریزی، آموزش و گره‌گشایی از مشکلات افراد باشد. نماز در حالت کلی رابطه با خداست اما زمانی که به صورت جماعت برپا می‌شود، باعث نزدیکی دل‌ها به یکدیگر شده و زمینه را برای گره‌گشایی از مشکلات فراهم می‌کند. در نماز جماعت نکات مهمی همچون روابط اجتماعی وجود دارد که در نماز فرادی نیست. همکاری، همدلی، همدردی و ... مسائلی است که در نماز فرادی وجود ندارد. البته نماز جماعت نیز باید شرایط مربوط به خود را داشته باشد، یعنی همان نماز جماعتی باشد که مدنظر امام رضا(ع) بوده و ایشان بدان اشاره کرده‌اند. 

امامان جماعت مساجد نباید فقط برای اقامه نماز و در حد یک ساعت در مسجد باشند، بلکه آن‌ها باید همواره در دسترس مردم قرار داشته و خود را وقف مردم کنند

نماز جماعت، نمازی نیست که در آن فقط جسم‌های مردم در کنار یکدیگر قرار گیرد. اینکه در روایات بر اقامه نماز جماعت تأکید شده، برای این است که افراد از حال یکدیگر باخبر باشند و در خوشی و ناخوشی در کنار هم باشند. نمازگزاران زمانی که به خوبی از حال هم خبر داشته باشند، می‌توانند در مشکلات نیز به یاری یکدیگر بشتابند. آن‌ها می‌توانند در مواقع ضروری به یکدیگر پول قرض داده و یا مشکلات و مسائل زندگی را با هم در میان بگذارند. لذا نماز جماعت باید باعث ایجاد انس و الفت، همفکری و همزبانی میان نمازگزاران شود. اینکه افراد فقط در نماز جماعت کنار یکدیگر بنشینند، دردی را دوا نمی‌کند. امام رضا(ع) فرمودند که مسجد و نماز جماعت باید محلی برای مشارکت در کار خیر باشد. 

امروز مساجدی هستند که در مواقع لازم به ویژه در زمان وقوع بلایای طبیعی، به میدان آمده و به جمع‌آوری کمک برای حادثه‌دیدگان می‌پردازند. این موضوع ریشه‌ای اسلامی دارد. در زمان پیامبر(ص) جوانانی که کار و درآمدی نداشتند، به ایشان مراجعه می‌کردند و رسول‌الله(ص) این موضوع را در مسجد و در میان نمازگزاران مطرح می‌کردند و هر یک از افراد حاضر در حد توان خود نسبت به فراهم کردن زمینه کار برای آن‌ها اقدام می‌کرد. در رابطه با ازدواج نیز به همین صورت جوانان به پیامبر(ص) مراجعه کرده و ایشان با طرح موضوع در مسجد، از نمازگزاران در رابطه با ایجاد شرایط ازدواج برای جوانان کمک می‌گرفتند. متأسفانه امروز از انجام چنین اموری در مساجد پرهیز می‌شود؛ چراکه به عقیده برخی پرداختن به این برنامه‌ها مشکل‌ساز و دردسرآفرین خواهد بود. همگان باید بدانند که درب مساجد که پایگاه بندگی و حرکت در مسیر تکامل است، باید همواره باز باشد. 

امامان جماعت مساجد نباید فقط برای اقامه نماز و در حد یک ساعت در مسجد باشند، بلکه آن‌ها باید همواره در دسترس مردم قرار داشته و خود را وقف مردم کنند. امام جماعت باید شماره تلفن خود را در اختیار اهالی مسجد قرار دهد تا هر زمان که لازم شد، به او مراجعه کنند. یکی از ظرفیت‌های مهمی که در این زمینه وجود دارد، فضای مجازی است. مساجد باید کانال‌ها و گروه‌هایی داشته باشند تا امام جماعت و نمازگزاران ایده‌ها و برنامه‌ها و مشکلات خود را در آن مطرح کرده و به راهکار لازم دست پیدا کنند. اهالی مسجد باید بدانند که جوانان جامعه به چه موضوعاتی علاقه‌مند هستند و این علایق را در ارتباط مستمر با آن‌ها به دست آورند. امام جماعت مسجد نباید فقط متکلم وحده باشد و باید زمینه را فراهم کند تا افراد آگاه و باسواد مسجدی نیز فرصت سخن گفتن داشته باشند و بتوانند نظریات و ایده‌های خود را در مسجد مطرح کنند. 

امروز در اغلب مساجد فقط امام جماعت و در نهایت مداحان هستند که فرصت سخن گفتن دارند، اما در میان نمازگزاران و اهالی مسجد هستند افراد باسواد و آگاهی که می‌توانند دستاوردها و ایده‌های خود را با سایر افراد به اشتراک بگذارند. ائمه جماعت مساجد باید به جوانان میدان دهند تا در مسجد نقش‌آفرینی داشته و احساس هویت کنند. چنین مسجدی، مسجد تراز است. امام رضا(ع) فرمودند که نماز جماعت به خاطر شکوه اسلام است و فلسفه نماز جماعت نیز این است که اسلام، توحید و عبادت به نمایش گذاشته شود و مردم شرق و غرب عالم آن ‌را مشاهده کنند. یکی از فلسفه‌های مسجد و برپایی نماز جماعت، به نمایش گذاشتن شکوه اسلام است که همین موضوع باعث ایجاد جاذبه در میان جهانیان خواهد شد. امام رضا(ع) در جای دیگر فرمودند که فلسفه نماز جماعت این است که ما از گناه فاصله بگیریم. این نشان دهنده آن است که مسجد محل پاکی است که رفت و آمد در آن موجب پرهیزکاری انسان می‌شود. 

امام رضا(ع) یکی از فلسفه‌های نماز جماعت را شناخت افراد از یکدیگر  و شکوفایی و بهره‌برداری استعدادها عنوان می‌کنند. رفت‌وآمد به مسجد باعث می‌شود تا افراد نسبت به یکدیگر شناخت کافی به دست آورند. صداقت، خوش‌عهدی، منش و رفتار افراد در رفت‌وآمد به مسجد مشخص می‌شود. نمازگزاران و اهالی مسجد رفته رفته پس از شناخت توانایی‌های یکدیگر، به هم اعتماد پیدا می‌کنند. یکی از ویژگی‌های رفت‌و‌آمد به مساجد، نظم و انضباط است. امروز متأسفانه بی‌نظمی در بسیاری از امور جامعه رسوخ پیدا کرده است. تأخیر در جلسات و راه‌انداختن کار مردم و ... همگی برخاسته از این مسئله است. بنابراین، برکاتی که در نماز جماعت وجود دارد، در نماز فرادی مشاهده نمی‌شود. دوری از گناه، تعامل با مردم، دستگیری از فقرا، مشاوره دادن و مشاوره گرفتن و ... همگی از برکات یک مسجد تراز است. 

ایکنا ـ مسجد تراز اسلامی چگونه به عنوان پایگاه فعالیت‌های اجتماعی مظهر آمیختگی دنیا و آخرت فرد و جامعه خواهد بود؟

در حدیثی از سه امام بزرگوار آمده است که کسی که پیوسته به مسجد رفت‌وآمد کند، برکات فراوانی به دست خواهد آورد. یکی از این برکات، دانش جدید است، بدان معنا که اهالی مسجد باید همواره از دانش روز آگاه باشند و کسی که باید این دانش را در اختیار ایشان قرار دهد نیز امام جماعت است. امام جماعت باید همیشه مطالعه جدید داشته و با کتاب‌های جدید آشنا باشد و مواظب باشد که حرف تکراری نزند. نمازگزاران باید با خود ارزش افزوده‌ای از مسجد به خانه ببرند که این مهم وظیفه امام جماعت است. اصلاح بین مردم نیز از دیگر برکات رفت‌و‌آمد به مسجد است. امام جماعت یک مسجد باید از مهارت کافی برای ایجاد اصلاح بین مردم برخوردار باشد. امیرالمؤمنین(ع) فرمودند که از پیغمبر(ص) شنیدم که آشتی دادن بین مردم، ثواب یک سال عبادت دارد. 

امام جماعت باید همیشه مطالعه جدید داشته و با کتاب‌های جدید آشنا باشد و مواظب باشد که حرف تکراری نزند. نمازگزاران باید با خود ارزش افزوده‌ای از مسجد به خانه ببرند که این مهم وظیفه امام جماعت است

یکی از وظایف مهم امام جماعت، دارا بودن مهارت کافی برای جمع‌آوری اعتبارات و پول است. البته جمع‌آوری پول کار بسیار مشکلی است و ممکن است کار به تهمت و افترا به امام جماعت نیز بینجامد. یکی از هنرهایی که امام جماعت باید داشته باشد، جمع‌آوری پول برای برنامه‌های فرهنگی مسجد، دستگیری از ضعفا و ... است. در این زمینه امام جماعت باید بتواند به خوبی به دل اهالی مسجد و محله نفوذ کرده و کاری کند که ایشان به او اعتماد کافی داشته باشند. البته در این زمینه کارگاه‌هایی برای افزایش مهارت ائمه جماعت وجود دارد که می‌توانند با شرکت در آن‌ها، دانش کافی برای جذب قلوب نمازگزاران را به دست آورند.

مردم وقتی کارآمدی مسجد و اهالی مسجد را در امور مختلف همچون ارائه دانش جدید، کمک به نیازمندان، حل مشکلات مردم، ارائه مشاوره‌های مختلف، اصلاح ذات‌البین و ...  مشاهده می‌کنند، جذب مسجد شده و از برنامه‌های آن خیر کافی را دریافت می‌کنند. در مسجد تراز اسلامی به جز رابطه با خدا، مناسبات مردم نیز در پرتو این رابطه رونق پیدا می‌کند.

ایکنا ـ مسجد تراز اسلامی چگونه و در چه صورتی به هسته مقاومت فرهنگی، سیاسی، امنیتی و نظامی تبدیل می‌شود؟

مسجد دارای لایه‌های مختلفی است که یکی از این لایه‌ها، سیاسی است. مهمترین و بهترین الگوی یک مسجد تراز اسلامی در رابطه با انجام امور سیاسی و مقاومتی، مسجدالنبی مدینه است. در مسجدالنبی سیاست بیان می‌شد و از آنجا مسلمانان به جبهه اعزام می‌شدند. در مسجدالنبی بود که مردم با سخنرانی‌های شورانگیز به فعالیت‌های مختلف سیاسی، اقتصادی و ... تشویق می‌شدند. لذا مساجد جامعه به ویژه نوجوانان و جوانان مسجدی باید از شرایط سیاسی جهان اطلاع داشته باشند. البته امروز شبکه‌های اجتماعی و کانال‌های اطلاع‌رسانی فراوانی وجود دارد که اطلاعات را در اختیار مردم قرار می‌دهند. جوانان مسجدی باید تحلیل داشته و با مسائل روز جهان آشنا باشند. 

امروز مردم مظلوم فلسطین و لبنان در معرض حملات وحشیانه رژیم صهیونیستی قرار دارند و جوانان مسجدی باید بدانند که دشمن ایشان کیست و از تحلیل کافی در این زمینه برخوردار باشند. جوان مسجدی باید بداند که نتانیاهو و سران استکبار جهانی چه کسانی هستند و چه اهدافی دارند. آن‌ها باید بدانند که انگلیسی‌ها در ۳۰۰ سال گذشته چه بلایی بر سر ایران و جهان آورده‌اند. مسجدی‌ها پس از آشنایی با این مسائل باید هر کاری که از دستشان برمی‌آید، برای آگاه‌سازی جامعه در این زمینه انجام دهند. برخی که با زبان انگلیسی آشنایی دارند، می‌توانند محتواهای مختلف را به انگلیسی تبدیل کرده و منتشر کنند. برخی دیگر می‌توانند توانایی‌های خود در حوزه‌های مختلف همچون آموزش قرآن، معرفی اهل بیت(ع) به جهانیان، بیان جایگاه سیاسی مسجد و ... را در اختیار جامعه قرار دهند.

البته راهبری تمامی این مسائل با امام جماعت است. امام جماعتی که خود سیاسی نبوده و اطلاعات کافی از مسائل مختلف نداشته باشد، نمی‌تواند به ایجاد یک مسجد تراز اسلامی کمک کند. امام جماعت باید از وقایع جهان اسلام مطلع بوده و اطلاعات خود را به مقداری که لازم است در اختیار نمازگزاران قرار دهد. ائمه جماعت می‌توانند با برپایی کتابخانه‌ در مساجد و نیز بهره‌گیری از کتب مختلف، جوانان را به خواندن کتاب‌های جهان سیاست تشویق کند. مقام معظم رهبری زمانی جوانان را به خواندن 50 کتاب ویژه سفارش کردند. ائمه جماعت می‌توانند این کتاب‌ها را از طرق مختلف و یا از طریق خیران تهیه کرده و در اختیار جوانان قرار دهند. جوانان باید بدانند که اگر آمریکایی‌ها امروز به فناوری نوین جهانی دست یافته‌ و ممکن است به الگویی برای آن‌ها تبدیل شده باشند، با چه ظلم و ستمی به این جایگاه رسیده‌اند و برای رسیدن به این اهداف، از ریختن خون میلیون‌ها نفر در جهان ابایی نداشته‌اند. 

یکی از موضوعات مهم در رابطه با امور مساجد، انتخاب هیئت‌امناست؛ هیئت‌امنایی که از میان افراد عالم و فهمیده به ویژه جوانان باسواد و دانشمند تشکیل شود، تبدیل به بال و پر امام جماعت خواهد شد و هر یک از ایشان می‌توانند در حوزه تخصصی خود نسبت به ارتقای سطح علمی و فرهنگی مسجد به امام جماعت کمک کنند. یکی از مهمترین سازوکارها برای رسیدن به مسجد تراز اسلامی، چگونگی ترکیب هیئت‌امنای مساجد است. وجود افراد دلسوز و کاربلد در هیئت‌امنای مساجد باعث می‌شود تا امام جماعت بتواند به کمک ایشان در بسیاری از حوزه‌ها ورود کرده و باعث رونق مسجد در تمامی امور شود. 

ایکنا ـ طبق آماری که از سوی نهادهای مربوطه اعلام شده، بسیاری از مساجد جامعه نیمه فعال و یا تعطیل هستند. برای فعال شدن این مساجد چه باید کرد؟  

در این زمینه نیازمند ایجاد تحولی عمیق در مساجد هستیم. البته بیشتر مساجد نیمه فعال کشور در روستاها هستند که سازمان تبلیغات اسلامی باید برای این مسئله چاره‌اندیشی کند. اینکه امروز گفته می‌شود اینترنت باید تا آخرین روستاهای کشور ورود پیدا کند، در مورد مساجد نیز صادق است. مساجد نیز نیازمند امام جماعتی هستند که باید تا آخرین روستای کشور حضور داشته باشند. متأسفانه امروز برخی برادران روحانی ترجیح می‌دهند که به جای مساجد در نمازخانه ادارات به نماز جماعت بایستند که این موضوع نیز دلایل مربوط به خود را دارد. زمانی که امام جماعت در مسجد نباشد، رفته‌رفته مردم و به ویژه جوانان دلسرد شده و به مسجد نمی‌روند. همگان باید تلاش کنند تا مشعل مساجد همواره روشن باشد.

در کنار این قضیه، امامان جماعت نیز باید از آموزش‌های لازم برخوردار باشند. برخی از امامان جماعت مستقیما از حوزه به مسجد وارد می‌شوند و از دانش کافی برای ایجاد ارتباط لازم با مردم به ویژه جوانان برخوردار نیستند و باید در این زمینه در جریان دوره‌های آموزشی لازم قرار گیرند. در احادیث آمده است که در روز قیامت شافعان و شاکیانی وجود دارند که یکی از شاکیان، قرآن و دیگری مساجد هستند. مساجد در روز قیامت نزد پروردگار عالم از اینکه همیشه خلوت و یا تعطیل بوده‌اند، شکایت خواهند کرد. 

به یاد دارم یکی از دوستان بنده به عنوان امام‌جمعه نمونه یکی از شهرستان‌های کشور انتخاب شد. وقتی علت این انتخاب را جویا شدم، ایشان به من گفت که بنده زمانی که عازم این شهرستان شدم، به همراه همسرم در روستاهای شهرستان حاضر شده و دو نفری مساجد مخروبه را همراه با مردم احیا کردیم. پس از احیای مسجد نیز یکی از طلبه‌ها را به عنوان امام جماعت راهی آنجا کردیم. برنامه دیگری که در این زمینه انجام دادیم، این بود که نماز جمعه را به سطح دبیرستان‌های شهرستان بردیم و نماز جمعه را به جای مصلی در دبیرستان‌ها برگزار کردیم و جوانان خودشان همه‌کاره برنامه‌های نماز جمعه شدند. این برنامه‌ها باعث جذب فراوان جوانان و احیای مساجد شد. لذا برای دستیابی به مسجد تراز اسلامی باید جوانب مختلف را در نظر بگیریم و امام جماعت مساجد باید به عنوان محور اصلی، زمینه را برای جذب جوانان و دیگر افشار جامعه به مسجد فراهم کند.

گفت‌وگو از مجتبی افشار