Allahın aşkar və gizli işləri bilir
Qurani-Kərimin səksən yeddinci surəsi “Əla” adlanır. 19 ayədən ibarət bu surə otuzuncu cüzdə yerləşdirilmişdir. Məkkə surəsi olan "Əla" surəsi, İslam Peyğəmbərinə (s) nazil olan səkkizinci surədir.
Birinci ayədə bu söz keçdiyi üçün bu surə “Əla” adlanır. "Əla", Allahın sifətlərindən olan üstün, yüksək və hər şeydən üstün deməkdir.
Surənin ilk ayələri Peyğəmbəri (s) Allaha həmd etməyə çağırır. Sonra Allah üçün yeddi sifət sadalayır. Həmçinin təvazökar möminlər və fasiq kafirlər və bu iki qrupun xoşbəxtlik və bədbəxtlik səbəbləri haqqında danışır.
"Əla" surəsinin əsas mövzusu tövhid, Allahın zatının ali məqamına vurğu və həmçinin Allahın Peyğəmbərlə (s) bağlı vədləridir. Həmçinin bu surə iki hissədən ibarətdir; Birinci hissə Peyğəmbərlə (s) söhbət etmək və ona göstəriş verməkdir. Həmçinin bu bölmədə Allahın yeddi sifətindən bəhs edilir.
Surənin 1-dən-5-ə qədər olan ayələrində qeyd olunan bu yeddi sifət bunlardır: “أَعْلَى: ən üstün”, “الَّذِي خَلَقَ: Yaratdı”, “فَسَوَّى: nizama saldı”, “الَّذِي قَدَّرَ: əzəldən müəyyən etdi", "هَدَى: Hidayət etdi", " أَخْرَجَ الْمَرْعَى: çəmənliyi yaşıllaşdırdı", " فَجَعَلَهُ غُثَاءً أَحْوَى: Onu (çəmənliyi) (qupquru) qara çör-çöpə döndərdi".
Allah məxluqları yaratdıqdan sonra onları tərəqqi və kamillik yoluna qoymuşdur. Sonra bir misal gətirərək yerdən heyvanların yeməsi üçün bitkilərin yetişməsinə və onun quruyub qaralmasına işarə edir. Habelə İslam Peyğəmbərinə (s) müjdə verir ki, biz sənə Quranı elə öyrədəcəyik ki, onu heç vaxt unuda bilməyəcəksən. Biz səni dininizi asan bir şəkildə təbliğ etmək üçün hazırlayırıq.
Bu surə Peyğəmbərin (s) dəvətinə qarşı insanları iki qrupa ayırır: Allah qorxusu ilə Peyğəmbərin (s) yanına gələn bir qrup. Peyğəmbərdən (s) çəkinən bir qrup ki, sonu böyük bir od olacaq. Ora daxil olarlar ki, orada həyat və ölüm üçün heç bir yol yoxdur.
Bu surədə Allah üçün aşkar və gizlinin eyni olduğu vurğulanır; Çünki görünən və ya görünməyən hər bir varlıq Allah tərəfindən yaradılmışdır: “Yalnız Allahın dilədiyindən (hökmünü ləğv etdiyimiz bu və ya digər ayədən) başqa! Şübhəsiz ki, O, aşkarı da, gizlini də bilir!”. Bu ayə Allah üçün elmi sübut edir və Allahı cəhalətdən və naqislikdən uzaqlaşdırır.
