Əmirəl-möminin Əli (ə) şəhadətindən öncə nə vəsiyyət etmişdir?
İmam Əlinin (ə) həyatının əsasları Quran və Peyğəmbərin (s) sünnəsinə əsaslanırdı. İctimai fəaliyyət və cəmiyyətlə iş sahəsində həzrətin münasibətləri ilahi əmrlər və Peyğəmbərin (s) sünnəsi əsasında qurulmuşdur. Bu da insanlar üçün mükəmməl bir nümunə sayıla bilər.
Nəhcül-bəlağə üzrə tədqiqatçı Baxşəli Qənbəri sosial əxlaqı Nəhcül-bəlağənin nəzərindən tədqiq etmişdir ki, onun yeddinci hissəsini aşağıda “Şəhadətnamə” adı ilə oxuyursunuz:
Nəhcül-bəlağənin 149-cu xütbəsini şəhadətnamə adlandırmaq olar. Bu xütbə İmam Əlinin (ə) sonuncu xütbəsi olmasa da, Nəhcül-bəlağənin son xütbələrindəndir. Həzrət Əmir (ə) başına zərbə dəydikdən sonra mübarək ramazan ayının 20-ci günü bu xütbəni qohum-əqrəba və dostlarına söylədi.
Onun şəhadət günü olan Ramazan ayının iyirmi birinci günü katibini dəvət edib vəsiyyətlərini bildirdi və katib də onları yazdı. Orada açıq-aydın buyurur ki, Həsən (ə) əvvəlcə bu vəsiyyəti yerinə yetirəcək. O olmasa, Hüseyn (ə) yerinə yetirəcək. Sonra mənim ailəm və bu vəsiyyəti alacaq bütün insanlar həyata keçirməlidirlər. İmam Əlinin (ə) bu hərəkət və rəftarından çox şey öyrənə bilərik.
Bu xütbənin birinci cümləsində Əmirəl-möminin Əli (ə) buyurmuşdur:
«أَیُّهَا النَّاسُ، کُلُّ امْرِئٍ لَاقٍ مَا یَفِرُّ مِنْهُ فِی فِرَارِهِ، الْأَجَلُ مَسَاقُ النَّفْسِ وَ الْهَرَبُ مِنْهُ مُوَافَاتُهُ. کَمْ أَطْرَدْتُ الْأَیَّامَ أَبْحَثُهَا عَنْ مَکْنُونِ هَذَا الْأَمْرِ، فَأَبَى اللَّهُ إِلَّا إِخْفَاءَهُ، هَیْهَاتَ عِلْمٌ مَخْزُونٌ»
"Ey insanlar, kim ölümdən qaçarsa, O, qaçanda onu görəcək, ölüm həyatın zirvəsi və ölümdən qaçmaq ona çatmaqdır. Neçə illərdi mən bu ölümün gizli sirrini axtarırdım, amma bu ölümün sirrinin gizli qalması Allahın istəyi idi, təəccüblü! (Çünki) gizli bir elmdir".
Bu xütbəyə diqqət yetirəndə adama elə gəlir ki, İmam Əli (ə) şeir deyir. Əli (ə) başlanğıcda deyir ki, ölümdən qaça bilməzsən və qaçsan, ona çatarsan. İkinci məqam odur ki, ölüm insan dünyasının ən azı on beş sirrindən biridir. Bizim ölümdən xəbərimiz yoxdur. Çünki biz öləndə artıq həyatda deyilik və ölümün mahiyyətini ancaq ölülər bilir.
O, həzrət buyurur:
«اَمّا وَصِیَّتى: فَاللّهُ لا تُشْرِکُوا بِالله وَ مُحَمَّدٌ صَلَّى اللّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ فَلاتُضَیِّعُوا سُنَّتَهُ»
(sizə) Allah (barəsində) vəsiyyət edib tapşırıram ki, Ona heç nəyi şərik qoşmayasınız. Məhəmməd (s) (haqqında) vəsiyyət edirəm ki, onun sünnəsini (hökmlərini) qədir-qiymətsiz və puç etməyin.
İmam Əli (ə) bilir ki, müsəlmanlar Allaha şərik qoşmazlar. Amma o həzrətin ifadə etdiyi və heç vaxt Allaha şərik qoşma dediyi bu şirk, (La ilahə illəllah və əşhədu ən la ilahə illəllah) demək deyil, həqiqətdə “riyakarlıq”dır.
İmam Əli (ə) buyurur ki, insanlar, Allaha şərik qoşmayın; Şirkin bariz nümunələrindən biri də riyadır. Əli (ə) açıq şəkildə buyurur ki, əgər Ələvi utopiyasına layiq insan və insanlar olmaq istəyirsinizsə, şirkin təməlini və mədəniyyətini və onun bir nümunəsi olan riyakarlığı məhv etməlisiniz.
İmam Əli (ə) həmçinin vurğulayır ki, siz Peyğəmbərin (s) sünnəsinə əməl edin. Peyğəmbərin (s) bir çox xüsusiyyətləri var idi. Lakin bunlardan biri də Peyğəmbərin (s) cazibəsi idi. Peyğəmbər (s) sünnəsində cazibə açar sözlərdən biridir. Peyğəmbərimizin (s) hüzuruna kim gəlsə, qəbul etmək üçün qollarını açardı.
Peyğəmbərin (s) sünnəsi haqqında çoxlu kitablar yazılmışdır. Həqiqətən də İslam cəmiyyəti Əli İbn Əbi Talibin (ə) tövsiyəsi olan Peyğəmbərin (s) sünnəsinə doğru hərəkət etməlidir.
4131688
