Xums və zəkatın vergilərlə fərqi
Bu ikisi arasındakı fərqlər bunlardır:
1_ Vergilər dövlətin sizə evinizdən kənarda göstərdiyi xidmətlərdir. Məsələn, öz məhəlləsində park tikmək.
Bağında mozaika və ya daş düzən şəxs yolun asfaltlanmasına görə də dövlətə vergi ödəyir.
Evinin qapısını kilidlədiyi kimi, təhlükəsizliyi təmin etmək üçün dövlətə vergi ödəyir. Hüquq-mühafizə orqanları, mühafizəçilər, polislər... və s.
O, evdə işıq yandırır və eyni zamanda evdən kənar küçə və prospektləri işıqlandırmaq üçün dövlətə vergi ödəyir.
Evində yanğınsöndürən olduğu kimi, çöldə yanğınsöndürən maşının hazır olması üçün dövlətə vergi ödəyir.
Vergilər şəxsi həyatınız üçün evdə xərclədiyiniz pul kimi öz xərclərinizdir. Fərq ondadır ki, siz birbaşa şəxsi həyatınıza xərcləyirsiniz, evdən kənarda isə ödədiyiniz vergilər hesabına xərclənir.
2_ Xums və zəkat vermək Allaha yaxınlaşmaq niyyəti ilə edilən ibadətdir. Bu niyyətlə edilməzsə, bu ibadət qəbul olmaz. Vergidə belə bir şey yoxdur.
3_ Xums tədqiqatla seçilmiş ən elmli və təqvalı alimlərin, yəni saleh bir fəqihin nəzarəti altında sərf edilir. Vergilərdə belə bir tələb yoxdur və bəzən haqsız yerə xərclənir.
4_ Xums və zəkat güvənc əsasında ödənilir. İnsanın nə qədər xums və zəkat verməli olduğunu müəyyən etmək üçün əvvəlcə dövlət işçisi deyil, özü gəlir və xərclərini hesablayır. İkincisi, malını kimə vermək istədiyini, yəni saleh alimi seçir. Üçüncüsü, ədalətli müctəhidin nəzarəti altında onun necə xərcləndiyini bilir.
5_ Xums və zəkat alan şəxs bunu insanların mallarını böyütmək və təmizləmək üçün, verən şəxs isə Allaha yaxınlaşmaq üçün edir.
Vergilər xalqın əsas gəlirindən götürülərkən, xums illik xərclərdən qalan məbləğə hesablanır.
* Möhsin Qəraətinin yazdığı "Xums" kitabından götürülmüşdür.
