600 illik Qurani-Kərim Sothebys-də hərraca çıxarılıb
“Thevalue” saytının verdiyi məlumata görə, ötən gün hərraca 1470-ci illərin sonlarına aid Qurani-Kərimin böyük bir əlyazması çıxarılıb.
Londonun Sothebys hərrac evi aprelin 30-da dünyanın bu bölgəsinə aid “İslam dünyası və Hindistan incəsənəti” adlı kitablar, incəsənət və tarix kolleksiyasını təqdim edib. Ümumilikdə 181 parçadan ibarət kolleksiya geniş coğrafi əlaqə ilə bir-birinə bağlı olan müxtəlif mədəniyyətləri, dövrləri və sənət formalarını təmsil edir.
Son iki ildə dini mətnlərin hərracda yaxşı çıxış etməsi tendensiyasına uyğun olaraq, ilk beş əsərdən dördü Qurani-Kərimə aiddir. Kolleksiyaya həmçinin 300.000-500.000 funt sterlinq (təxminən 397.000 ABŞ dolları ilə 662.000 ABŞ dolları) arasında qiymətləndirilən Məmlük dövrünə aid böyük və nəfis Quran daxildir.
Digər əsərlər arasında qızıl və gümüş inklyasiyalı bürünc şamdan, 13-cü əsrin birinci yarısına aid Rakkadan çox nadir gil parçası, müsəlmanların İspaniyanın bəzi yerlərində hökmranlıq etdiyi dövrə aid taxta və keramika qutusu və mis qab daxildir.
Məmlüklər (1250-1517) indiki Türkiyənin cənubundan indiki Misirə qədər uzanan böyük bir imperiya idi. Məmlüklər geosiyasi və tarixi əhəmiyyətindən əlavə, mədəniyyət və incəsənətləri, xüsusilə də Aralıq dənizi regionunda məşhur olan şüşə, tekstil və ağac emalı kimi dekorativ sənətləri ilə də tanınırdılar.
Məmlüklər dövründə ən geniş yayılmış və populyar incəsənət və mədəniyyət dekorativ əlyazmaların, xüsusən də Quranın inkişafı olmuşdur. Bu olduqca mürəkkəb Quranlar əsasən Qahirə, Dəməşq və Hələbdə istehsal edilmiş və mətn ətrafında bəzək və rəsmlər də daxil olmaqla, əlyazmalara tətbiq edilən mükəmməl dekorativ sənət texnikasından istifadə edilmişdir. Orta əsrlər Avropasında onlardan ən çox mühüm hökumət və dini mətnlər üçün istifadə olunurdu.
Bu xüsusi kolleksiyada Nəsih yazısında müxtəlif bəzək elementləri, eləcə də məscidlərdə bəzək kimi istifadə olunan Sluss yazısı var. Bu komponentləri yazılı şəkildə qızılı, qırmızı və mavi rənglərlə zəngin bəzədilmiş naxışlı mətnlərin səhifələrində tapmaq olar, onların çoxu sözləri birləşdirən naxışlarla düzülmüşdür.
Quranın mənşəyi budur. Məhəmməd Əbul-Fəzl ibn Əbdül-Vəhhab əl-Arac Məmlük İmperiyasında yaşamış və Sultan əl-Əşrəf Kansu əl-Quri (miladi 1501-1516) üçün işləyən katib idi.
Bu katibin bir çox əsərləri bölgədə yüksək rəğbətlə qarşılanmış, Osmanlı sultanlarının sarayı olan İstanbulda Topqapı sarayında doqquz əlyazma tapılmışdır.
Böyük sənət tərəfdarı olan Sultan, ictimai imicini yüksəltmək və sadiq müttəfiqlərinin razılığını və mükafatını qazanmaq üçün ondan siyasi alət kimi də istifadə edirdi. Rəssamlara sənət əsərləri yaratmağı tapşırdı. O, həmçinin Məmlüklər dövründə İslamın iki müqəddəs şəhəri Məkkə və Mədinənin yenidən qurulması və bərpasına rəhbərlik etmişdir.
4279559
