Qəzzanın xarabalıqları üzərində həyatın rəqsi
Sionizm və Yəhudilik sahəsində tədqiqatçı olan Əli Mərufi Arani “Xarabalıqlar üzərində həyatın rəqsi; Qəzzə sülhdən sonra dünyanın ən xoşbəxt şəhəri” adlı məqaləsində yazır: Dünyadakı müsəlmanların Qəzzədə sülh və atəşkəs razılaşmasına sevinməsi sadəcə ani bir həyəcan deyil, iman, insanlıq həmrəyliyinin və dünyanın ən mübahisəli bölgələrindən birində ədalət və davamlı sülhə çatmaq arzusunun güclü bir ifadəsidir.
İki il davam edən əzab və müsibətdən sonra Həmas və Sionist rejim Qəzza zolağında atəşkəs razılığına nail oldular və bu razılaşma İsrail tərəfindən qəbul edilən qətnamədən sonra qüvvəyə mindi.
Son sülh razılaşması müharibəyə son qoymaq və sabitlik gətirəcək yeni bir mərhələnin başlanğıcını göstərən sınaq addımıdır. Əsas tərəflərin iştirakı qarşıdurmaların yenidən alovlanması riskini azaldır. Hər iki tərəf indi sakitlik üçün müəyyən səbəblərə malikdir: “Sionist rejim əsirlərini qaytarmaq istəyir, Həmas isə dağıntıların dayandırılmasını və yenidənqurma prosesinin başlanmasını arzulayır”.
Müxtəlif dövrlərdə atəşkəs razılaşmalarının elan edilməsindən dərhal sonra Qəzza xalqı küçələrdə sevinc və bayram dalğası yaşayıb. Bu ani sevinc bombalanmaların müvəqqəti dayanmasına təbii bir reaksiya və həftələrlə, aylarla davam edən döyüşlərdən sonra nəfəs almaq fürsətidir.
Bu sevinc, hər gün qurban xəbərlərini izləyən milyonlarla insanın mənəvi və emosional rahatlığını əks etdirir. Fələstinlilər və onların tərəfdarları üçün (hətta müvəqqəti) atəşkəs razılığı hərbi və siyasi təzyiqlərə qarşı müqavimət və müvəffəqiyyət rəmzidir və onların mənəvi gücünü artırır. Zülm və müharibəyə qarşı çıxmaq, sülhü alqışlamaq – insanlıq dəyərlərinin və mülki insanların yaşamaq haqqının təsdiqidir.
Dünyadakı müsəlmanların Qəzzədə atəşkəs və sülh razılaşmasına sevinməsi sadəcə xəbər reaksiyası deyil, dərin dini, insani və siyasi ölçülərə malik hadisədir. Bu sevinc əslində çoxcəhətli bir mənaya malikdir.
Müsəlmanların Qəzzədə hər hansı bir razılaşmaya sevinməsi iman və insanlıq birliyindən qaynaqlanır. İslam inancında “Ümməti vahidə” (vahid müsəlman cəmiyyəti) anlayışı mövcuddur. Qəzzə müsəlmanlarının ağrısı bu ümmətin bir parçası olaraq dünyanın hər yerindəki digər müsəlmanlar üçün ortaq ağrı sayılır.
Bu sevinc göstərir ki, müsəlmanlar coğrafi sərhədlərdən asılı olmayaraq, həmdini olanların iztirabına biganə deyillər və Qəzzədə əzabın azalmasını öz uğurları kimi dəyərləndirirlər. Başqalarının zülmdən qurtuluşuna sevinmək İslam əxlaqının və məzlumun müdafiəsinə dair dini vəzifənin bir hissəsidir. Uzunmüddətli qarşıdurma və qırğın şəraitində hər bir atəşkəs müharibənin daimi sonu üçün ümid işığı sayılır.
Sülh razılaşmasına sevinmək dolayısı ilə bu həqiqəti təsdiqləyir ki, Qəzza xalqı da hər bir insan kimi, normal və təhlükəsiz həyat yaşamaq haqqına malikdir.
Uşaqların və mülki insanların müdafiəsi: Sevinclərin əsas mərkəzində uşaqların və qadınların ölümünün dayanmasının önəmi durur – çünki bu qarşıdurmalar böyük bir humanitar fəlakətə çevrilmişdi.
Müsəlmanların birgə sevinci və bu razılaşmalara dəstəklərini ifadə etməsi regional və beynəlxalq səviyyədə bir sıra mühüm nəticələr doğurur:
a) Siyasi və diplomatik təsirlər
Hökumətlərə təzyiq: Bu ümumi sevinc, xüsusilə qarşı tərəflərlə rəsmi əlaqələri olan müsəlman ölkələrinin hökumətləri üzərində daxili təzyiq yaradır ki, davamlı sülhü dəstəkləmək üçün daha güclü mövqe tutsunlar və yenidənqurma prosesində aktiv iştirak etsinlər.
Qlobal ictimai rəydə dəyişiklik: Razılaşmadan sonra insanların sevinc dolu görüntüləri müharibənin əsas hekayəsini dəyişdirir və dünyanın diqqətini hərbi tərəfdən insani tərəfə yönəldir.
Danışıqlarda iştirak edən tərəflərin mövqeyinin güclənməsi: Bu ümumi sevinc fələstinli danışıqlar tərəflərinə mənəvi güc verir və onların atdıqları addımların xalq tərəfindən legitimliyini artırır.
B) İqtisadi və humanitar geribildirim
Maliyyə yardımlarının artması: Atəşkəs elan olunduqdan sonra, adətən, müsəlman fərdlər, təşkilatlar və dövlətlər tərəfindən Qəzzəyə humanitar və maliyyə yardımlarının axını başlayır ki, xalq bərpa və həyatın yenidən qurulması mərhələsinə başlaya bilsin.
Bərpa təşviqi: Bu ümumi sevinc dalğası hökumətləri və beynəlxalq təşkilatları Qəzzədə infrastruktur, mənzil və iqtisadi inkişaf layihələrinə daha çox sərmayə yatırmağa həvəsləndirir ki, xalqın rifahı dayanıqlı vəziyyətə qayıtsın.
C) Sosial və mədəni geribildirim
Regional kimliyin güclənməsi: Fələstin məsələsi İslam dünyasında birləşdirici amilə çevrilir. Barış razılaşmasından doğan sevinc bu ortaq hissi yenidən gücləndirir və yeni nəsilləri bu məsələnin əhəmiyyətinə bağlayır.
Mediada əks-səda: Kütləvi sevinc təzahürləri regional və beynəlxalq media şəbəkələrinin əsas xəbərlərinə çevrilir və xalqın həyatı və ümidləri mövzusuna diqqəti artırır.
Nəticə olaraq, Qəzzədə sülh və atəşkəs razılaşmasına görə müsəlmanların sevinci yalnız ani bir emosional dalğa deyil, İslam həmrəyliyinin, insani dəyərlərin və dünyanın ən çox münaqişəyə məruz qalmış bölgələrindən birində ədalət və davamlı sülhə çatmaq arzusunun güclü ifadəsidir.
Qəzzə xalqının rifahı və sevinci atəşkəsdən sonra
Qəzzə xalqının rifahı və sevinci atəşkəsdən sonra qısamüddətli və uzunmüddətli olmaqla iki aspektdə özünü göstərir.
A) Qısamüddətli sevinc (atəşkəs):
Atəşkəsdən sonrakı ilkin sevinc, təbii və emosional bir reaksiyadır və aşağıdakı halları əhatə edir:
Müvəqqəti təhlükəsizlik hissi: İnsanlar sığınacaqlardan çıxır və küçələrdə azad şəkildə hərəkət edə bilirlər.
Yaxınlarla görüş: Müharibə zamanı əlaqələri kəsilmiş ailə üzvləri və dostlarla yenidən görüş imkanı yaranır.
Humanitar yardımların çatması: Qida, dərman və yanacaq kimi həyati ehtiyacların bölgəyə daxil olması asanlaşır.
Küçə şənlikləri: Müharibənin daimi olaraq bitəcəyinə dair ümid, küçələrdə keçirilən bayramlarla ifadə olunur.
B) Uzunmüddətli rifah və davamlı sabitlik (potensial sülh razılaşması):
Qəzzə xalqının həqiqi və davamlı rifahı yalnız genişmiqyaslı bərpa proqramlarının həyata keçirilməsi və hərtərəfli sülh sazişi ilə mümkündür. Lakin bu, hələ də böyük çətinliklərlə üz-üzədir:
İnfrastrukturun bərpası: Xəstəxanalar, məktəblər, su və enerji sistemləri, yaşayış evləri kimi sahələr müharibə zamanı məhv olub. Bu infrastrukturun bərpası on milyardlarla dollar və uzunmüddətli plan tələb edir.
İqtisadi sabitliyin yaradılması: Qəzzə xalqının rifahı üçün sabit iş imkanları və iqtisadi blokadanın aradan qaldırılması vacibdir ki, ticarət, sənaye və kənd təsərrüfatı yenidən canlansın.
Səhiyyə və təhsil: Bu sistemlər yenidən qurulmalı və təchiz edilməlidir ki, əsas xidmətlər keyfiyyətli şəkildə göstərilə bilsin.
Sərbəst hərəkət və idarəetmə: Davamlı rifah üçün Qəzzə xalqı malların və insanların sərbəst hərəkətinə, eləcə də vətəndaş ehtiyaclarını idarə edə bilən sabit və qəbul olunmuş idarəetmə strukturuna ehtiyac duyur.
Qısaca desək, atəşkəs razılaşmaları anlıq sevinc və sakitlik gətirsə də, Qəzzə xalqı üçün davamlı sülh və rifaha nail olmaq, hələ də beynəlxalq danışıqların əsas məqsədi olaraq qalır.
İki il davam edən sionist təcavüzkarlarla mübarizədən və minlərlə şəhidin verilməsindən sonra, Həmasın sosial dayağı həm Qəzzədə, həm də bütün Fələstində möhkəmlənib. Qəzzə xalqı indi Həması və onun silahını müdafiə edir və bilir ki, sionistlərin atəşkəslərinə etibar yoxdur. Buna görə də, onlar müqavimət silahını özlərinin izzət və şərəf mənbəyi kimi görürlər.
Müharibəyə son qoymaq barədə əldə olunan razılaşma xüsusi beynəlxalq nailiyyət hesab olunur və xalqın birliyini, həmrəyliyini və işğalçı sionist rejimə qarşı müqavimət yoluna bağlılığını göstərir.
Bütün danışıqlar və razılaşmalar mərhələsində, Həmasın və bütün müsəlman xalqların baxışları və qəlbləri Qəzzə xalqı ilə idi; çünki o tökülən pak qanlar və edilən böyük fədakarlıqlar sadiqliyin və vəfanın rəmzi idi.
4310051
