شرمندگی سینمای انقلاب در مقابل عاشورا

محرمی دیگر آمده اما باز هم سینمای ما از اثری درباره عاشورا تهی است؛ این نقصان در شرایطی است که ما ادعای عاشورایی بودن داریم و هر لحظه از حیاتد خود را مدیون اندیشه‌های امام حسین (ع) هستیم. این همه ادعاهای بی‌عمل زمانی بیشتر رخ می‌نماید که ببینیم بعد از گذشت 35 سال تنها دو فیلم «سفیر» و «روز واقعه» هستند که به طور مستقیم به حماسه عاشورا پرداخته‌اند.

البته در دو سال اخیر فیلمی با عنوان «روز رستاخیز» ساخته شده که هنوز به نمایش عمومی در نیامده است پس تا زمانی که این فیلم روی پرده نرود نمی‌توان درباره کیفیت آن بحث کرد، هرچند اگر بخواهیم همین کار را هم به عنوان کارنامه تولیدات عاشورایی در نظر بگیریم این سه فیلم قادر نیستند به هیچ وجه نمره درخشانی برای آثار مورد نظر باشند!

البته اینکه چرا ما در این بحث ابتدا به دنبال کمیت هستیم تا کیفیت جوابی مشخص دارد. آن نیز این است که در ابتدا برای اینکه بتوان ارزیابی دقیقی از موضوعی انجام داد، لازم است ابتدا در آن حوزه کارهایی موجود باشد تا بتوان درباره آن بحث کرد. در سینما نیز وضعیت به همین شکل است تا زمانی که فیلم‌های عاشورایی به تعداد مورد نظر نرسد، نمی‌شود درباره کیفیت آن بحثی کارشناسانه کرد.

مطلب دیگری که درباره فیلم‌هایی عاشورایی می‌توان مطرح کرد، توجیهاتی است که پیرامون کم کاری در این حوزه می‌شود. از این قبیل که این دسته آثار کارهایی پرخرج هستند، درصورتی که به واقع چنین نیست، زیرا اینگونه فیلم‌ها قادرند هم با هزینه مناسب تولید شوند هم اینکه از کیفیت لازم بهره‌مند باشند. برای رسیدن به این خواسته هم بهره‌گیری از جلوه‌های کامپیوتری بهترین راه برای رسیدن به خواسته فوق است.

در ادامه این بحث باید روی این مهم تاکید کرد که برخی‌ها در نقدهایشان به این نکته اشاره می‌کنند که برای پرداختن به عاشورا می‌بایست معنا مورد توجه قرار گیرد نه اتفاقی تاریخی؛ توجیهی که نوعی پز روشنفکری است و به هیچ وجه دلیلی قانع کننده‌ای نیست، زیرا پرداختن به موضوعاتی چون عاشورا هیچ‌گاه تکراری نخواهد شد، زیرا وسعت معنای بسیاری دارد. وسعتی که هنوز ما به قطره‌ای از آن نرسیده‌ایم. برای گفته خود مثالی می‌زنم؛ از جنگ شمال و جنوب نزدیک به دو قرن گذشته است، اما هنوز هم هالیوود درباره آن فیلم می‌سازد. فیلم «لینکلن» اسپیلبرگ گواه بارز این ادعا است، اما بازهم درباره آن فیلم ساخته می‌شود؟ اما متأسفانه ما با توجیهات واهی که اکثرا نشئت گرفته از غرب‌زدگی است می‌خواهیم افتخارات تاریخی و دینی خود را نادیده بگیریم.

در پایان این مطلب باید به یاد داشت که برای رونق سینمایی با موضوع محرم تنها نباید از مسئول یا سینماگر انتظار داشت، چون این خواسته نوعی رفع تکلیف از خود است، پس بکوشیم این تکلیف را از خود آغاز کنیم تا در یک پروسه زمانی مناسب بتوانیم به سینمایی دست یابیم که در آن موضوعاتی چون عاشورا رونق داشته باشد.