پژوهشگران به دور از پیش‌داوری، مسئولیت تعیین سطح مؤسسات قرآنی را بر عهده گیرند
گروه مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد: فعالیت پژوهشی به‌عنوان زیرساخت کار سطح‌بندی است و باید مستقل از ساختار و سازمان باشد، به همین منظور باید پژوهشگران مستقلی انتخاب شوند تا وضعیت مؤسسات را بسنجند که در کشور چند مؤسسه وجود دارد، کدام ضعیف، قوی، تأثیرگذار و توانمند هستند.
حبیب‌الله عزیزی، مؤلف کتاب «مصحف حفاظ» در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با اجرای طرح سطح‌بندی مؤسسات قرآنی، گفت: مؤسساتی از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز بگیرند، استانداردهای بین‌المللی در آنها رعایت می‌شود و در مورد این که آیا مدیران مراکز عملاً توان مدیریت مؤسسات را دارند، مورد مصاحبه قرار می‌گیرند، به شرطی که در مسابقه قبول شوند و گزارش‌هایی از سوابق فعالیت‌هایشان ارائه دهند، به آنها مجوز فعالیت داده می‌شود.
وی اظهار کرد: در برخی مؤسسات قرآنی دیده می‌شود، افرادی که حتی مدرک دیپلم ندارند، مدیریت یک مؤسسه را به تنهایی بر عهده دارند و این امکان ندارد که یک نفر به تنهایی مسئولیت تمامی فعالیت‌های مؤسسه را بر عهده داشته باشد؛ مؤسسه، یعنی تأسیساتی که دور هم جمع می‌شوند و ساختاری را تشکیل می‌دهند و با توجه به شرح وظایفی که وجود دارد، هر کس وظایف مربوط به خود را انجام می‌دهد.
مدیرمسئول مؤسسه نور هدایت قم با اشاره به ضرورت سطح‌بندی مؤسسات قرآنی، بیان کرد: باید حتماً سطح‌بندی صورت پذیرد تا وقتی گفته می‌شود که دو هزار مؤسسه در کشور وجود دارد، مشخص شود که آیا واقعاً این تعداد مؤسسه وجود دارند، فعال و تأثیرگذارند؛ برای تعیین مدیران نیز معیارهای بین‌المللی و تخصصی باید تعیین شود و لازم است مشخص شود که آیا این کارشناسان قرآن توان مدیریت و تحصیل مدیریتی دارند.
وی با اشاره به نقش فعالیت‌های پژوهشی در سطح‌بندی مؤسسات قرآنی، عنوان کرد: فعالیت پژوهشی به‌عنوان زیرساخت کار است و وقتی می‌گوییم پژوهش، باید مستقل از ساختار و سازمان باشد، به عبارت دیگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نمی‌تواند سفارش پژوهش دهد که در سطح‌بندی مؤسسات، اطلاعاتی در اختیار آنها قرار گیرد، چون پژوهشگر باید ذهنش از پیش‌داوری خالی باشد.
این فعال قرآن تصریح کرد: باید پژوهشگری برای انجام تحقیقات قرآنی انتخاب شود که صلاحیت فعالیت پژوهش را داشته باشد و طبیعتاً این کار را شورای عالی انقلاب فرهنگی در زیر مجموعه‌اش که شورای عالی توسعه فرهنگی قرآنی است، انجام داده است.
وی در ادامه افزود: باید پژوهشگران مستقلی انتخاب شوند تا وضعیت مؤسسات را بسنجند که در کشور چند مؤسسه وجود دارد، کدام ضعیف، کدام قوی، تأثیرگذار و توانمند هستند و براساس پژوهش، آمار و ارقام در اختیار مسئولان زیربط و تصمیم گیرندگان قرار داده می‌شود و طبیعتاً پژوهش‌ها می‌تواند در سطح‌بندی بسیار تأثیرگذار باشد، ولی لازمه کار این است که خود مجموعه پیشنهادکننده این پژوهش‌ها نباشد تا سوگیری صورت نپذیرد.
عزیزی با اشاره به ضرورت و چالش‌های سطح‌بندی مؤسسات قرآنی، بیان کرد: برای سطح‌بندی مؤسسات قرآنی طبیعتاً باید یک کمیته‌ای تشکیل شود و در آن کمیته تصمیماتی برای سطح‌بندی گرفته شود و معیارهایی تعریف شود که همه جوانب در آن مورد سنجش قرار گیرد که این امر طبیعتاً چالش‌هایی را به دنبال خواهد داشت.
وی عنوان کرد: طبیعتاً مؤسساتی که در سطح پایین قرار می‌گیرند یا باید تعطیل شوند و یا تقویت شوند و ما باید مؤسسه نیمه‌تعطیل و یا ضعیف نداشته باشیم و اگر این کار به خوبی انجام شود و به مؤسسات توانمند بیشتر توجه شود، مؤسسات می‌توانند جایگاه مناسب خود را پیدا کنند.
عزیزی تصریح کرد: برای سطح‌بندی، برخی مسئولان فکرها و نظرهایی داشته‌اند، مثلاً در اتحادیه تشکل‌های قرآنی، معیارهایی پیش‌بینی شده است، مدیرعامل اتحادیه تشکل‌های قرآنی کشور معیارهایی در نظر دارد و پژوهش‌هایی در این رابطه انجام شده است؛ سطح‌بندی نیز قدم خوبی است و آینده خوبی را رقم خواهد زد، جایی که می‌تواند در این زمینه کمک‌کننده خوبی باشد، شورای توسعه فرهنگی قرآنی است که می‌تواند پژوهشگران قرآنی را معرفی کند و در این زمینه کارهای پژوهشی انجام دهند و معیارها را تعریف کنند تا سطح‌بندی به خوبی در مورد تمام مؤسسات قرآنی انجام شود.
وی با اشاره به این که کار که در گستره ملی قرار است انجام شود و در ارتباط با سنجش مردمی نیز است، مسلماً با مقاومت‌هایی روبه رو می‌شود، اظهار کرد: معمولاً مؤسسات و مدیرانی که به کار خود اعتماد و اطمینان دارند، معمولاً نگران نیستند و هدف این طرح، تشخیص مجموعه‌های قوی‌تر نسبت به ضعیف‌تر است و طبیعی است مجموعه‌هایی که ممکن است ضعیف‌تر باشند در مقابل این طرح مقاومت کنند.
این کارشناس قرآن گفت: دلیل این امر این است که ممکن است، مؤسسه‌ای وجود داشته باشد که فعال نباشد و در سطح‌بندی این افول‌ها و خطاها واضح می‌شود و اگر مؤسسه ضعیفی وجود دارد که تازه تأسیس شده است و فعالیت‌های آن محدود به آموزش عمومی است با مؤسسه‌ای که حتی در زمینه بین‌المللی، مجازی و پژوهشی فعالیت می‌کند متمایز می‌شود.
وی در پایان خاطرنشان کرد: قبل از سطح‌بندی مؤسسات قرآنی ممکن بود این مراکز خود را چیزی غیر از آنچه هستند، بنمایانند که این طرح، این نقایص را برطرف می‌کند، بنابراین ممکن است مؤسسات قرآنی در برابر این طرح مقاومت کنند، اما هم‌اکنون چیزی بالغ بر دو هزار مؤسسه تحت نظارت سازمان در طول سال 91 سطح‌بندی شده‌اند و هیچ مقاومتی گزارش نشده است، چون این طرح به مدت بیش از یک سال مورد کارشناسی قرار گرفته است، ممکن است در طول زمان شاخص‌هایی حذف یا اضافه شود، اما تاکنون مشکل در این زمینه وجود ندارد و برای تحقق این امر باید مجریان و متولیان امر با یکدیگر همکاری وتعامل داشته باشند.
