ضرورت غربالگری در اشعار عاشورایی

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، هشتمین نشست تخصصی ادبیات جهانی انسان در نهج‌البلاغه و قرآن با حضور جمعی از دوستداران عصمت و طهارت  در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.

ابوالقاسم حسینجانی، پژوهشگر نهج‌‌البلاغه و قرآن در این نشست با اشاره به تحریفاتی که در زمینه عاشورا انجام شده است، گفت: واقعه عاشورا به آن جهت اتفاق افتاد که دین، سنت، شیوه‌های تلقی فرهنگ اسلامی را از تحریف و انحراف نجات بدهد، ولی متأسفانه در جامعه می‌بینیم که بسیاری از مسائلی که دوستداران اهل‌بیت‌(ع) در ایام محرم و صفر دارند به نوعی انحراف از واقعه عاشورا است. امام حسین‌(ع) نیامده بود که شهید شود تا ما بر سر خودمان بزنیم، بلکه آمده بود کاری کند که استثمار را از سر مردم جهانیان بردارد.

این پژوهشگر قرآنی با اشاره به اینکه اشعار بسیاری از شعرا که درباره حضرت اباعبدالله الحسین(ع) بیان می‌شود باید غربالگری شوند، گفت: در حوزه ادبیات و شعر ما می‌بینیم بسیاری از اشعار شاعران که درباره حضرت اباعبدالله الحسین(ع) و خاندان وی بیان می‌شوند صحیح و درست نیست و باید متخصصان فن آنها را غربالگری کنند تا مطالب انحرافی به مخاطبان داده نشود.

فرهنگ‌عاشورا؛ فرهنگ صلح جهانی است

وی از فرهنگ عاشورا به عنوان صلح جهانی نام برد و ادامه داد: در عاشوراپژوهی باید به واقعه عاشورا به عنوان صلح جهانی نگریسته شود؛ زیرا حضرت اباعبدالله در واقعه عاشورا دشمن را چندین نوبت به صلح دعوت کرد و با این کار می‌خواست به مبارزه با جهل بپردازد، نه اینکه جاهل را نابود کند.

وی با اشاره  به این  که  قیام عاشورای حسینی یک  تناسب است، نه یک مناسبت، گفت: به نظر می‌رسد در فهم  قیام عاشورا و کربلا ما دچار مناسبت‌زدگی شده‌ایم و آنچه را که ازسخنان امام جعفر صادق‌(ع) در روایات برمی‌آید، این است که در عاشورا و کربلا نوعی تعادل و معادله نهفته است و ما نباید عاشورا را مناسبتی بنگریم.

عاشورا یک امر تاکتیکی؛ نه استراتژیک

این قرآن‌پژوه با تأکید به سخنان ائمه‌اطهار(ع) که قیام عاشورا، یک امر تاکتیکی بوده نه استراتژی، گفت: از دیدگاه امام جعفر صادق و امام محمد باقر(ع)، قیام عاشورا یک امر تاکتیکی بوده نه یک امر استراتژی؛ یعنی با قیام عاشورا انسان مجدداً به حیات خودش می‌رسد، یعنی مرگ با عزت، مساوی زندگی تلقی می‌شود.

حسینجانی، عاشورا را به عنوان  یک نقطه تعادل ذکر کرد و افزود: عاشورا نقطه تعادل و گرانگاه ما است و اگر آن را از دست بدهیم در واقع نقطه تعادل خودمان را از دست داده‌ایم. زمانی که ما بعثت، غدیر، عاشورا، انتظار و ظهور را می‌نگریم، می‌بینیم که نقطه تعادل آنان عاشورا است و اگر انتظار از عاشورا عبور نکند، هرگز به ظهور ختم نخواهد شد.

این پژوهشگر قرآنی در تعریف مفهوم شهادت و شهید، اشاره به مدیریت و آفرینش مرگ سرخ کرد و افزود: شهادت مدیریت مرگ است؛ یک عده‌ای می‌میرند، ولی برخی با مدیریت بپا می‌خیزند و به نجات زندگی سیاه می‌پردازند. شهیدان کسانی هستند که از مرگ خودشان قهرمانانه، آگاهانه و مدبرانه به عنوان ابزاری که خود مدیریت می‌کنند، استفاده می‌کنند که زندگی سیاه جامعه را نجات بدهند و از مرگ سرخ در راه درمان زندگی سیاه استفاده می‌کنند.

مرگ؛ آغاز زندگی واقعی بشر

حسینجانی با اشاره به آیه « تَبَارَکَ الَّذِی بِیَدِهِ الْمُلْکُ وَ هُوَعَلَى کُلِّ شَیْءٍ قَدِیرٌ ...» که مرگ نیستی و فنا نیست، گفت: در آیات قرآن، مرگ چشم‌انداز نهایی بشر نیست، بلکه زندگی واقعی انسان‌ها با آن آغاز می‌شود و امام حسین‌(ع) در ظهر عاشورا با عمل صالحی که داشت نه تنها از بین نرفت، بلکه توانست بشریت را از انحراف دور کند و قطاری که می‌خواست از ریل خود خارج شود را مجدداً به ریل اصلی خود که همان بعثت پیامبر و غدیر بوده است برساند و درادامه به انتظار و ظهور ختم می‌شود.

وی با اشاره به اینکه عاشورا یک تشکیلات و جریان تاریخی است، گفت: عاشورا یک مجموعه و یک تشکیلات است که از دل این جریان تاریخی تقوی تاریخی بیرون آمده است و ما در خطبه 16 نهج‌البلاغه نیز همین تقوی تاریخی را در اولین بیانیه سیاسی و حکومتی مولا علی‌(ع) مشاهده می‌کنیم.

حسینجانی تقوی را مسئولیت‌پذیری دانست و ادامه داد: انسان باتقوی کسی است که در همان زمانی که مسئولیتی به آن محول می‌شود کارش را به خوبی انجام می‌دهد و هیچ‌گاه فرافکنی نمی‌کند و تقوی تاریخی یعنی اینکه نقش تاریخی خودت را در همان زمانی که در آن قرار داری بتوانی بخوبی به اتمام برسانی.

وی درباره اینکه نباید عاشورا و کربلا را خلاصه در قرمه و قیمه دانست، گفت: ما نباید از صحنه عاشورا و کربلا با دید عوام‌گرایانه توجه کنیم، بلکه جبهه یزید بود که ازعوامگری‌ علیه مردم استفاده کرد و همه را شوراند تا مردم را به بهشت دروغین خود برساند. شلوغ‌کاری‌ها، هیاهوسالاری‌ها و ناآرامی‌ها برای عاشورای یزیدی است، نه عاشورای حسینی‌(ع) و ما باید درعاشورای حسینی به نوعی آرامش، آگاهی، تحلیل، تدبر و تدبیر برسیم و باید علما، فقها و تمام استادان دین به تکلیف خود عمل کنند و نگذارند که عاشورای حسینی با دید عوام‌گرایانه برگزار شود.

امام حسین(ع) قیام کرد تا انسانیت باقی بماند

وی در پایان سخنانش با اشاره به اینکه جهان خانه ما است و این خانه یک ساکن بیشتر ندارد، گفت: ما در این جهان یک خانه که جهان انسانی است بیشتر نداریم و ساکن آن نیز انسان است به همین دلیل امام حسین(ع) قیام کرد تا انسانیت‌ها در جهان باقی بماند.

در پایان مراسم  یکی از شاعران کشور هندوستان اشعاری را در وصف عاشورا قرائت کرد. همچنین در این مراسم محمدجواد آسمان از شاعران جوان کشورمان، غزلی را به ساحت حضرت اباعبدالله الحسین‌(ع) تقدیم کرد.

شایان ذکر است نشست‌های تخصصی ادبیات جهانی انسان در نهج‌البلاغه و قرآن طی روزهای چهارشنبه، یک هفته در میان از ساعت 16:30 در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار می‌شود.