مؤسسات قرآنی مبتنی بر فعالیت‌های پژوهشی عمل کنند نه تجارب افراد
گروه مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد: مؤسسات قرآنی باید مبتنی بر پژوهش‌هایی که در این حوزه اتقاق افتاده است، عمل کنند نه تجارب برخی افراد، زیرا استفاده از برخی تجارب نشان داده که عموماً موفقیت‌آمیز نیستند، بنابراین فعالیت مؤسسات باید پژوهش‌محور باشد.
رضا نباتی، مؤلف کتب دینی و قرآنی در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با سطح‌بندی مؤسسات و انطباق آنها با استاندارد‌های موجود، گفت: برای اجرای طرح سطح‌بندی مؤسسات قرآنی در ابتدا باید شاخص‌هایی تعیین شود و سپس مؤسسات متعهد شوند که شاخص‌ها و استانداردها را عملی کنند.
وی اظهار کرد: باید فعالیت‌های آموزشی عمومی از فعالیت‌های تخصصی جدا شود، مثلاً طرح آموزش حفظ قرآن ویژه 10 میلیون حافظ قرآن، فعالیت عمومی است و با مشخص شدن این زمینه باید فعالیت‌ها تعریف شود و مؤسسات نیز از نظر نوع فعالیت‌هایی که دارند باید شناسایی شوند.
کارشناس قرآنی در حیطه تعلیم و تربیت اسلامی تاریخ و فلسفه آموزش و پرورش در رابطه با تأثیر سطح‌بندی مؤسسات قرآنی بر فضاسازی قرآن و تقویت معلمان و مدرسان قرآن، عنوان کرد: باید ببینیم که مؤلفه‌ها چه مواردی هستند، مثلاً در حوزه آموزش با مؤلفه‌های مختلفی مواجه می‌شویم.
وی افزود: در بحث آموزش معلمان، اگر مؤسسه‌ای در این زمینه فعال است، نباید در حوزه پیش‌دبستانی قرآن وارد شود، به‌عنوان مثال مؤسسه‌ای، هدفش آموزش معلمان است و با این نگاه بودجه دریافت می‌کند، اما چون می‌بیند که هزینه‌ها جوابگو نیست، مراکز پیش‌دبستانی راه‌اندازی می‌کند و تمام نیرو، انرژی و نیروی انسانی خود را معطوف به بخش پیش‌دبستانی قرآن می‌کند، چون درآمدزاست.
وجود حوزه کارشناسی قوی در اجرای برنامه‌های آموزشی مؤسسات
نباتی با اشاره به این که سطح‌بندی مؤسسات قرآنی چه تأثیری در به کارگیری بهینه روش‌های آموزشی دارد، تصریح کرد: در بحث نیروهای آموزشی و بحث روش‌های یادیگری باید مؤسساتی باشند که در حوزه روش‌های آموزشی، تهیه ابزار و وسایل آموزشی و در حوزه برنامه‌ریزی و مشاوره فعالیت کنند و مدیر مؤسسه در پرداختن به اهداف و برنامه‌های خود باید حوزه کارشناسی پر رنگ داشته باشد و در این حوزه باید از مؤسسات میانی و واسطه‌ای کمک بگیرد.
وی در ادامه بیان کرد: در حال حاضر بسیاری از روش‌ها و برنامه‌ها چون از حوزه مدیران اعمال نظر و تصمیم‌گیری می‌شود، کارشناسی شده و قابل دفاع نیست، فاقد ارزش علمی است و نتیجه‌ای در برندارد، وقت و نیروی انسانی صرف می‌شود و خروجی نیز ندارد، چون ما برای موضوع هزینه نکرده‌ایم و موضوع بعداً در اثر تصمیمات و ملاحظات مدیریتی استحاله می‌شود و به هدف نمی‌رسد.
نهادهای قرآنی اتاق فکر مؤسسات باشند
نباتی با اشاره به حمایت از مؤسسات قرآنی، گفت: باید نهادها و مراکزی که مجوز فعالیت می‌دهند به این موضوع توجه کنند که چه مؤسساتی وجود دارند و کدام مؤسسات باید حمایت بیشتری شوند؛ مؤسساتی که در حوزه هدفگذاری بین روش‌ها و محتوا فعالیت می‌کنند، باید بیشتر حمایت شوند و این نهادها باید اتاق فکر مؤسسات باشند و مؤسسات باید مبتنی بر فعالیت آنها عمل کنند.
وی با اشاره به نقش فعالیت‌های پژوهشی در سطح‌بندی مؤسسات قرآنی، اظهار کرد: مؤسسات قرآنی باید مبتنی بر پژوهش‌هایی که در این حوزه اتقاق افتاده است، عمل کنند نه تجارب برخی افراد، زیرا استفاده از برخی تجارب نشان داده که عموماً موفقیت‌آمیز نیستند، بنابراین فعالیت مؤسسات باید پژوهش‌محور باشد.
این مؤلف کتب دینی و قرآنی، عنوان کرد: متأسفانه حوزه پژوهش، ضعیف‌ترین بخش مؤسسات قرآنی است و مدیران نباید در حوزه کارشناسی وارد شوند، چون مدیریت، ملاحظات خاص خود را دارد و کارشناسی نیز شیوه مخصوص خود را دارد.
توجه به پایان‌نامه‌های قرآنی در انجام فعالیت‌های پژوهشی
وی افزود: لذا در حوزه پژوهش‌های قرآنی ضعیف عمل کرده‌ایم و توجه نداریم و عموماً براساس تجارب شخصی است در این حوزه برای شروع، بهتر است به پایان‌نامه‌ها توجه شود، از محققان دعوت به‌عمل آید و کرسی‌های روش آموزش قرآن برگزار شود و روش‌های مختلف آموزشی ارائه شود، عده‌ای به نقد بنشیند و مؤسسات از نتایج آنها استفاده کنند.
نباتی در پایان خاطرنشان کرد: ممکن است مؤسساتی وجود داشته باشند که مثلاً 20 سال است، راه‌اندازی شده‌اند و روش‌های آموزشی مراکز با توجه به تغییر سلیقه افراد هیچ تغییری پیدا نکرده است، این روش‌ها کارایی ندارند و جوابگو نیستند.
